Janusz Korczak "Król Maciuś Pierwszy" - streszczenie
"Król Maciuś Pierwszy": powieść dla młodzieży napisana przez Janusza Korczaka w roku 1923. Akcja książki rozpoczyna się na początku lat trzydziestych XX wieku, w krainie fikcyjnej, ale podobnej do kraju w Europie Środkowej, w chwili śmierci król Stefana Rozumnego, ojca Maciusia. Chłopiec ma wtedy dziesięć lat, jest przygotowany do roli przyszłego władcy, ale jeszcze nic nie wie o rządzeniu państwem. Ministrowie bezustannie kontrolują małego króla, narzekają na brak pieniędzy w państwowej kasie i nie ułatwiają mu niczego. Maciuś marzy, by pobawić się z dziećmi na pałacowym podwórzu i udaje mu się poznać Felka, syna strażnika królewskiego. Dowiaduje się od niego, że jego kraj jest w stanie wojny. Obaj chłopcy w tajemnicy wyruszają na front. Maciuś walczy dzielnie i udaje mu się doprowadzić do zwycięstwa. Tymczasem ministrowie, nie chcąc wywoływać niepokoju w państwie z powodu zniknięcia władcy, obwożą w samochodzie porcelanową lalkę, która udaje króla. Podpisując pokój, Maciuś podejmuje decyzję o nieściąganiu kontrybucji wojennych z podbitych państw. Po wygranej nie jest już zależny od ministrów, lecz korzysta z ich rad. Wydaje pierwsze decyzje: o czekoladzie dla wszystkich dzieci w kraju, wykonaniu huśtawek w pałacowym ogrodzie i wprowadza rządy parlamentarne dla dorosłych i dzieci. Maciuś musi zdobyć pieniądze potrzebne na przeprowadzenie reform. Kiedy Maciuś dowiaduje się, że wielkie bogactwa posiada afrykański król Bum - Drum, postanawia go odwiedzić. Zdobywa jego zaufanie, przyjaźń i potrzebne środki finansowe. W kraju Maciusia powstają dwa parlamenty - jeden dla dorosłych, drugi dla dzieci. Dzieci mają także swoją gazetę. Powstaje zoo, fabryka łyżew, czekolady i cukierków. Mały król niechcący popełnia błąd i podpisuje podsunięte mu dokumenty, które doprowadzą do kolejnej wojny. W jego otoczeniu pojawiają się szpiedzy, zdradza go Felek. Maciuś przekonuje się podczas otwarcia dziecięcego parlamentu, że mali obywatele nie umieją dyskutować, tylko się kłócą. W kraju dzieje się coraz gorzej. Następna wojna zakończyła się przegraną Maciusia, który nie podpisał poddańczej uchwały zwycięzców i przez to został zesłany na bezludną wyspę. Głównym problemem przedstawionym w powieści jest kwestia odpowiedzialności ludzi sprawujących władzę. Autor zauważa, że dorośli często zapominają o tym, że sami byli kiedyś dziećmi. W polityce nie zawsze obowiązują zasady sprawiedliwe i szlachetne. Dobro ogółu zwykle zależy od osób decydujących o podziale pieniędzy. Pisarz podkreśla, że fachowość, lojalność i uczciwość pracowników rządowych jest gwarancją stabilności w państwie. Kiedy jednak rozpoczyna się gra polityczna, kończy się ona najczęściej tragicznie dla władcy i narodu. Janusz Korczak przyznawał dzieciom prawo do wypowiadania się we własnym imieniu, ale jednocześnie uczył je odpowiedzialności, samodzielności, tolerancji i partnerstwa.