Jak nowoczesne komunikatory wpływają na porozumiewanie się ludzi?

1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Legnicy

Temat: JAK NOWOCZESNE KOMUNIKATORY
WPŁYWAJĄ NA POROZUMIENIE
SIĘ LUDZI

AGNIESZKA PALA
I ROK PEDAGOGIKA
NIESTACJONARNE
LEGNICA 2007/2008


SPIS TREŚCI:
1. Komunikacja jako nauka
2. Podział komunikacji
3. Znaczenie komunikacji medialnej i mass mediów
4. Sposoby porozumiewania się ludzi
5. Co to są nowoczesne komunikatory- ich wady i zalety
6. Pozytywne i negatywne strony wpływu nowoczesnych komunikatorów na kontakty między ludzkie
7. Bibliografia


Słowo ?komunikowanie? ma wiele znaczeń, przechodziło wiele przekształceń jego rozumienia od wejścia, utrzymywanie z kimś porozumienia, po przekazywanie. Dopiero wynalezienie druku umocniło słowo komunikowanie jako transmisji słowa, uczuć, emocji, informacji, wiedzy z drugą osobą lub też grupą osób. Aby doszło do przekazania komunikatu należy przestrzegać dementów komunikowania, które są ze sobą powiązane i uzależnione od siebie oraz nadają informacji dynamizmu i charakter. Kontekst, uczestnicy, komunikat, morał, sumy i sprzężenie zwrotne są nieodłącznymi elementami procesu komunikowania się.
Komunikowanie jako dyscyplina nauka jest młodą nauką ponieważ dopiero lata 30-ste i 40-ste XX w. Zaczęły ją badać i rozwijać. Literatura na ten temat była trudno dostępna, nawet przy dzisiejszym ogromnym nakładzie książkowym nie zawsze można trafić na żądaną tematykę o komunikowaniu. Jest to nauka nowa, ciągle wnoszącą coś nowego, prezentuje nowe teorie, podejście, koncepcje do nauki.
Wyróżniamy kilka poziomów komunikowania się w społecznictwie: komunikowanie interpersonalne czyli jest procesem biologicznym i psychicznym, gdzie informację odbieramy przez centralny ośrodek nerwowy. Komunikowanie interpersonalne polega na wysyłaniu informacji przez werbalizm i niewerbalizm. Życie w grupie pozwoliło do wytworzenia się poziomu komunikacji grupowej, a stworzenie i nazwanie struktur społecznych dało początek komunikacji międzygrupowej, gdzie jednostki mają bezpośredni kontakt. Komunikowanie organizacyjne odnosi się do organizacji i instytucji. Najważniejszym poziomem komunikowania się jest komunikowanie masowe, jest najmłodszym sposobem komunikowania, jest procesem obejmującym największą liczbą ludzi oraz zajmujący dużą ilość czasu.
Ludzie porozumiewają się na różne sposoby. W nauce komunikowanie wyróżnia dwa główne sposoby komunikowania interpersonalnego- bezpośrednie, występuje wtedy gdy wymiana informacji następuje miedzy dwiema jednostkami lub grupą osób. Komunikowanie na tym poziomie w dużym stopniu ułatwia porozumiewanie się. Drugi sposób to komunikowanie pośrednie- masowe, jest forma porozumiewania się za pomocą znaków przy wykorzystaniu mass mediów czyli pośrednika między jednostką a grupą ludzi. Mass mediami mogą być to organizacje lub urządzenia techniczne. Do tradycyjnych mediów możemy zaliczyć: prasę, książki, radio, telewizję, film oraz media nowoczesne: telewizja satelitarna, kablowa, płyty kompaktowe komputer multimedialny. Wraz z rozwojem i postępem technicznym wyróżniamy jeszcze jeden sposób komunikowania medialnego, jest inna formą komunikowania interpersonalnego, gdzie nadawca i odbiorca nie mają bezpośredniego kontaktu fizycznego. Do tego typu komunikowanie zaliczamy: telefon stacjonarny i komórkowy, faks i Internet, a w nim różnego typu porozumiewania się przez fora dyskusyjne, pocztę e- mail, czaty.
O efektach przekonania i odbiorze informacji decydują dwie najważniejsze formy: werbalna i niewerbalna. Podstawowym sposobem porozumiewania się werbalnego jest język i słowo, a w komunikacji niewerbalnej są to gesty i mowa ciała.
Komunikację można podzielić na dwa typy: komunikowanie informacyjne, które ma na celu wytworzenia porozumienia i zrozumienia miedzy nadawcą a odbiorcą, ma funkcję informacyjną. Drugim typem jest komunikowanie perswazyjne czyli kiedy to nadawca próbuje sposobami werbalnymi i niewerbalnymi wpłynąć na reakcje i zachowanie odbiorcy.
Ludzie przekazują sobie informacje, wiedzę, myśli i uczucia za pomocą słowa mówionego czy też pisanego oraz gestów, mimiki twarzy. Każde słowo jest jakimś kodem, symbolem, który koduje nadawca, a rolą odbiorcy jest jego dekodowanie. Człowiek dzięki tej zdolności ma możliwość porozumiewania się. Kontakt międzyludzki jest ważną dziedziną w życiu człowieka, wpływa na jego procesy biologiczne i psychologiczne. Pod względem fizjologicznym kontakt z inną osobą wywołuje wzrost ciśnienia krwi, pocenie się, bladość czy zaczerwienie twarzy. Z psychologicznego punktu widzenia przebywanie z inną osobą wywołuje u człowieka stany emocjonalne, np. radość, smutek, gniew, złość, podniecenie, zadowolenie. Człowiek z inną osobą na wiele sposób umie przekazać sobie daną wiadomość. Jednym z takich sposobów jest rozmowa, innym to słowo pisane w formie listów, książek, czasopism, ulotek czy plakatów. Rozwój techniki pozwolił na porozumiewanie się ludzi za pomocą urządzeń technicznych, takich jak radio, telewizja, komputer i telefon. Nowe narzędzia do przekazania informacji mają tą właściwość, że nie bezpośredniego kontaktu między nadawcą a odbiorcą i motyw komunikatu.
Komunikacja medialna ma wielorakie znaczenie i różnie wpływa na ki8lka dziedzin w życiu człowieka. Ta dyscypliną w komunikacji określają środki komunikacji zwane mass mediami. Pojęcie to wyjaśnia jeden z badaczy: ? to połączenie łacińskiego słowa ?media? (środki) z określeniem ?masowe?, w celu podkreślenia, że ich główną cechą jest masowość produkcji i odbioru? (T. Goban- Klos, 1999r.).
Mass media mają swoje dobre strony, jak i te drugie- złe. Pozytywna cechą jest to, że przekonują różnorodne informacje z wielu dziedzin, dzięki mass mediom orientujemy się aktualnie dzieje się na świecie, poznajemy inne kultury co rozwija w odbiorcy tolerancję i wrażliwość. Są też negatywne ich strony czyli mogą wytworzyć kłamliwy obraz informacji, zinterpretowany przez nadawcę, który ujmuje jego poglądy, idee i rozumienie na dana sprawę. Mass media w pewien sposób przytłaczają nas informacjami, a które odbiorca nie jest w stanie wyselekcjonować i albo stworzy własny system porządkowy albo stanie się biernym na przychodzące informacje.
W większości odbiorcami różnych mass mediów są młodzi ludzie, lecz oni bardziej nastawieni są na programy, czasopisma czy literaturę o łatwiejszym odbiorze, rozrywkowym niż edukacyjnym czy informacyjnym.
Komunikacja medialna jest pozytywnym ? krokiem na przód?, pozwala wiele się dowiedzieć, nauczyć, zrozumieć. Jednak ma swoją negatywną funkcję w postaci odrzucenia tradycyjnego pobierania informacji czyli książka. Jeśli już odbiorca czyta, to są to często treści, które w żaden sposób nie rozwijają w ludziach osobowości.
Rozwój technologii w znaczny sposób wpłynął na komunikację medialną, przełomem było znalezienie druku przez J. Gutenbrga, co pozwoliło na rozpowszechnienie książek, pism, ulotek informacyjnych. Wynalezienie efektywności w dużym stopniu przyczyniło się do stworzenia różnych wynalazków w sferze mediów. Takim szybkim rozwojem wynalazków technicznych sprzyjały zdarzenia w sferze społecznej, politycznej czy religijnej. Społeczeństwo chciało szybki sposób odebrać informację.
Przekaz masowy jest środkiem komunikowania pod postacią różnych rodzajów zachowań, przedmiotów czy urządzeń technicznych. Główną funkcją przekazu jest przekazywanie informacji ukrytą pod symbolami i znakami. T. Goban-Klos opisuje przekaz jako: ? instrumenty pozwalające na powielanie, transmisję lub odbior przekazu, np. prasa drukarska, radiostacja, odbiornik radiowy? (T. Goban-Klos, 1999r.) oraz ? instytucje, które tworzą przekazy? (T. Goban-Klos, 1999r.).
Odbiorca odegrał dużą rolę w procesie rozwoju przekazu, ponieważ jego coraz większe zapotrzebowanie na informację, wiedzę czy rozrywkę, przyczyniło się do unowocześnienia przekazu, aby dotarł on na większą skalę masową.
Komunikator jest narzędziem do zakodowania lub podania w formie symbolu komunikatu o danym wydarzeniu czy sytuacji.
Nowoczesny komunikator służy do przekazania informacji, wiedzy stanu emocjonalnego i myśli. Podążając za rozwojem technicznym wyróżniamy różne nowoczesne komunikatory, które w pewien sposób wpływają i ułatwiają porozumiewanie się między ludźmi. Do takich komunikatorów możemy zaliczyć telefon, który posiada funkcję faksu, poczty głosowej oraz telefon komórkowy mający możliwość przesyłania wiadomości sms i mms. Szerszy zakres ma Internet będący zbiorem różnych portali czat, skype, gadu- gadu, nasza klasa oraz poczta e- mail.
Wynalezienie telefonu przez Bella w 1877 roku było przełomem w porozumiewaniu się ludzi. Człowiek bez wychodzenia z domu mógł porozumieć, podzielić się informacją. Na początku nie był dostępny dla każdego, jednak z upływem czasu stał się bardzo powszechny. W dzisiejszych czasach telefon jest podstawowym wyposażeniem każdego domu, biura, urzędu, sklepu, restauracji, szkoły a nawet umieszczone na rogach ulic. Telefon wielu ludziom oszczędza czas, daje możliwość szybkiego kontaktu. Choć nie jest to kontakt wzrokowy, to w pewien sposób jest kontaktem osobistym, ponieważ słyszy się głos, w przeciwieństwie do komunikacji pisanej telefon daje możliwość szybkiej reakcji odbiorcy na komunikat. Jeśli osoba z którą chcemy się skontaktować nie jest dostępna to nowości techniczne pozwalają na pozostawieniu wiadomości na poczcie głosowej czy automatycznej sekretarki. Inną formą przekazu informacji przez telefon jest faks. Jest to sposób pisemny, ale można szybko i łatwo dostarczyć np. list, podanie, niżby to trwało tradycyjnym sposobem.
Wraz z postępem technicznym ludzie mają możliwość i dostęp do przenośnej wersji telefonu czyli telefonu komórkowego. Zaletą korzystania z niego jest możliwość połączenia prawie z każdego miejsca, np. ulicy, w barze, sklepie, samochodzie. Takie modele przenośne telefonów posiadają funkcję wysyłania i odbierania wiadomości tekstowych i obrazowych zwanych sms i mms. Sms z angielskiego oznacz usługę przesyłania krótkich wiadomości tekstowych w cyfrowych sieciach telefonii komórkowej. Takie przesłanie wiadomości daje możliwość dla odbiorcy odpowiedzi w dogodnym dla niego momencie oraz na czas na zastanowienie. Funkcja mms pozwala na możliwość przesłania multimediów takich jak grafika, animacje, dźwięki i zdjęcia.
Telefony stacjonarne czy komórkowe mają swoje wady. Taką najważniejszą jest to, że jeśli chcemy z niego skorzystać trzeba posiadać wiedzę techniczną na temat obsługi. Jeszcze jedną negatywną stroną to nie we wszystkich sytuacjach zawsze można przekazać wiadomość przez telefon.
Drugim szerszym obszarem gdzie ludzie się porozumiewają jest Internet, który jest ?kopalnią? nowoczesnych komunikatorów. Wyróżniamy różne portale gdzie ludzie się porozumiewają, jednym z nich jest czat, z angielskiego tłumaczymy jako rozmowa ( Internet, www.wikipedia.pl). Jest to rodzaj internetowej pogawędki i usługa internetowa. Jego celem jest komunikacja publiczna czyli wielu osób na raz, gdzie każdy z każdym rozmawia oraz prywatnie, rozmowa dwóch osób. W części czatów znajdują się graficzne zakładki, które pozwalają na wyrażenie emocji. Zaletą tej formy porozumiewania się jest w różnej części kraju i świata. Poznanie wielu informacji, zapatrywań i upodobań. Wadą tego sposobu jest brak widoku danej osoby, dlatego można paść ofiarą jakiś oszustów, którzy podają się za całkiem inne osoby. Nie wszystkie wiadomości są zrozumiałe i mogą mieć różne znaczenie, dzięki tej formie nadawca komunikatora może napisać wszystko co chce, obronić kogoś lub zrobić przykrość. Podobnym portalem jest skype- jeden z największych komunikatorów głosowych. Ma podobne znaczenie i funkcje co czat. Osoby o podobnym zainteresowaniu mogą rozmawiać, wymieniać się informacjami, poznawać a nawet nawiązywać stałą znajomość. Najpopularniejszą formą komunikatora internetowego jest Gadu- Gadu, który umożliwia rozmowy tekstowe, głosowe oraz wideo konferencyjne. Jest programem prostym w obsłudze co jest jego zaletą.
Nowocześniejszą formą wysyłania listów, z chwilą stworzenia Internetu jest poczta elektroniczna tzw. e- mail. Służy do przesyłania wiadomości tekstowych, listów. Dokumentów i zdjęć. Zaletą jest szybkość przesyłania komunikatu oraz daje szansę odbiorcy na przemyślenie i odpowiedź. Jest bardzo przydatna do pracy w biurze i różnych urzędach, ma formę trwałą, można ją wydrukować, przesłać innej osobie. Między odbiorcą a nadawcą nie bezpośredniego kontaktu wzrokowego, słuchowego, dotykowego, co całkowicie wyklucza poznania prawdziwego zamierzenia osoby nadającej wiadomość. ?...wzrost użycia elektronicznych środków komunikacji wpłynie negatywnie na stosunki międzyludzkie, prowadząc do alienacji i osamotnienia wielu osób, które nie chcą bądź nie umieją dbać o kontakty z innymi? (J.Taylor, 2004r.)
W ostatnim czasie najpopularniejszym portalem internetowym stała się nasza-klasa. Celem tej strony jest zgromadzenie ludzi, którzy kiedyś chodzili do jednej szkoły, klasy, a także odszukanie znajomych. Pozytywną stroną jest ?odświeżenie? danych znajomości, możliwość porozumienia z daną osobą. Strony internetowe posiadają możliwość wyświetlania i oglądania zdjęć. Taka forma komunikacji pozwala na szybki kontakt oraz zobaczenia jak innym ułożyło się w życiu. Portal posiada jednak wady, czyli każdy ma wgląd na dane osobowe ludzi, ma jego prywatne zdjęcia. Taka wiedz niektórym osobom może być przydatna niekoniecznie w dobrych zamiarach.
Wraz z postępem medialnym zaczęto zastanowić się jak komunikacja medialna wpływa na człowieka i grupę ludzi. Każdorazowy kontakt z nowoczesną techniką w jakiś sposób wpływa na zachowanie, myśli, wrażenia człowieka, pozostawia pewien ślad w psychice. Nowoczesne komunikatory są wielkim postępem naukowym, technicznym w kierunku lepszego porozumiewania się ludzi. Pozytywnymi aspektami tego rodzaju przekazywania komunikatu jest szybkość przekazu, łatwość dostępu. Porozumiewając się przez telefon czy Internet nie ma potrzeby zamartwianie się o wygląd zewnętrzny, tylko można skupić się na przekazywanej treści. Informację można dostarczyć na duże odległości, a także je pobierać z odległych źródeł, bez konieczności przemieszczania się. Zaletą tego typu przekazu jest stałość i natychmiastowość.
Porozumiewanie się między ludźmi poprzez nowoczesne komunikatory ma swoje negatywne strony. Jedną z nich jest uzależnienie się od nich, co powoduje ? zamknięcie się? człowieka w sobie i nie umiejętność porozumienia się w rzeczywistości. Takie uzależnienie powoduje również podporządkowanie dnia do danych czynności takich jak odbieranie, czekanie na telefon czy oczekiwanie na wiadomość lub osobę na czacie. Człowiek może również spotkać się z fałszywą informacją, danymi, prowadzi to do negatywnych relacji międzyludzkich, osoba oszukana staje się nieufna, podejrzliwa.
W społeczeństwie z nowoczesnych komunikatorów najczęściej korzystają osoby młode, aktywne zawodowo. Wiąże się to z opanowaniem technicznej obsługi oraz tym, że osoby starsze preferują osobisty kontakt. Nie były wychowane w otoczeniu różnych nowoczesnych gadżetów, więc ich nie znają.
Przekazywanie informacji, korzystanie z nowoczesnych komunikatorów znacznie ułatwia i upraszcza życie codzienne, co przekonuje ludzi do częstszego ich wykorzystywania.






BIBLOGRAFIA:
1. B. Dobek- Ostrowska ?Podstawy komunikowania społecznego?, ASTRUM, Wrocław 2007, str. 11-32
2. J. Stewart ?Mosty zamiast murów?, PWN, Warszawa 2007, str. 31-32
3. A. Kozłowska ? Oddziaływanie mass mediów?, SzGH, Warszawa 2005, str.17-37, str. 67-69, str. 125-129
4. J. Mikułowski pomorski ? Badanie masowego komunikowania?, PWN, Warszawa 1980
5. J. Taylor ? Kiedy e- mail?, kiedy telefon?, kiedy spotkanie??, HELION, Gliwice 2004, str. 29, str. 81
6. Goban- Klos ? Media i komunikowanie masowe. Teorie i analizy prasy, radia, Internetu?, Warszawa- Kraków 1999r., str. 21, str. 112
7. E. Bobrowska ? Obraz oddziaływania mass mediów na młodzież?, II Międzynarodowa Konferencja ? Media a edukacja?, Poznań 1998r., str. 269
8. www.vulcan.edu.pl/eid/archiwum2001/09-10/w.siecihtm (13,05,2002r.
9. www.wikipedia.pl