Określ przystępnie co to jest przestrzeń turystyczna i osadnictwo turystyczne, podaj przykłady

Przestrzeń turystyczna jest to funkcjonalnie wyróżniająca się część (podprzestrzeń) przestrzeni geograficznej rozumianej w sensie largo, czyli jako przestrzeń, na którą składają się elementy przyrodnicze powłoki ziemskiej (środowisko naturalne), trwałe efekty działalności gospodarczej człowieka w tym środowisku (środowisko gospodarcze), a także środowisko społeczne będące wynikiem działalności terytorialnych zbiorowości społecznych (narody, zbiorowości regionalne i lokalne). Warunkiem powstania i rozwoju przestrzeni turystycznej są potrzeby wypoczynku, poznania i doznania przeżyć, które są głównymi atrybutami przemieszczeń turystycznych współczesnego człowieka.
Inaczej mówiąc, przestrzeń turystyczna jest wytworem człowieka użytkującego dla celów turystycznych środowisko geograficzne, które odkrywa i zagospodarowuje, motywując to potrzebą wypoczynku, poznania i chęci doznania różnorodnych przeżyć.
Przykładem zagospodarowania takiej przestrzeni turystycznej mogą być liczne uzdrowiska które znajdują się na Dolnym Śląsku jak i góry Karkonosze wraz z Parkami Narodowymi. W Karkonoszach uprawiana jest turystyka piesza, rowerowa, narciarska, wspinaczkowa, konna, jest to przykład dobrze zagospodarowanej przestrzeni turystycznej jak i sposobów do odkrywania ciekawych miejsc.
Różnorodność aktywności turystycznej człowieka pozwala na wydzielenie kilku typów przestrzeni turystycznej, które prezentują określone fazy rozwoju lub zawłaszczania przestrzeni przez turystykę. Przyjmując za podstawę charakter działalności turystycznej oraz stopień kształtowania przez nią przestrzeni geograficznej, można wyróżnij pięć typów przestrzeni turystycznej:

1) eksploracji turystycznej- odkrywanie nowych terenów dla potrzeb działalności turystycznej cechy:
- mała skala ruchu turystycznego
- niewielka uciążliwość ekologiczna tego ruchu
- brak stałych urządzeń i elementów zagospodarowania turystycznego

2) przestrzeni penetracji turystycznej- forma ruchu turystycznego o znacznej skali i rozmiarach, której motywem są cele poznawcze realizowane najczęściej przez działalność krajoznawczą lub krótkotrwały wypoczynek najczęściej bez noclegów (grzybobranie, zwiedzanie parków narodowych) P.P.T zagospodarowana jest w stopniu niewielkim i ułatwiającym turyście poznanie i krótkotrwały pobyt

3) przestrzeń asymilacji turystycznej- dotyczy sfery społecznej i kulturowej i wymaga bliskiego kontaktu turysty z miejscową społecznością. Jest ona związana z dłuższymi pobytami wypoczynkowymi w środowisku autochtonicznym i w niewielkim stopniu pociąga za sobą konieczność dalszego inwestowania turystycznego (agroturystyka)

4) przestrzeń kolonizacji turystycznej- proces trwałego zajmowania i zagospodarowywania przez obiekty turystyczne nowych ziem zmieniających ich użytkowanie

5) przestrzeń urbanizacji turystycznej- powstaje z części przestrzeni kolonizacji turystycznej jest wynikiem przenoszenia się mieszkańców miast na uprzednio skolonizowane obszary wiejskie

Osadnictwo turystyczne czyli zespół jednostek osadniczych, które powstały lub rozwinęły się w celu obsługi ruchu turystycznego. Użytkuje ono określaną przestrzeń geograficzną, zagospodarowując ją w sposób sobie właściwy. W tym znaczeniu jest elementem stałym, odznaczającym się w krajobrazie charakterystyczną fizjonomią zabudowy i planem, czyli dającym się określić cechami morfologicznymi. Najbardziej indywidualną cechą osadnictwa turystycznego, która wyróżnia je wśród innych form osadniczych jest ciągła lub przynajmniej okresowa wymiana znacznej części ludności w jednostce osadniczej i to w stosunkowo krótkich odstępach czasu, przy czym wymiana ta nie jest związana z pracą zawodową (dojazdy do pracy), wymianą dóbr konsumpcyjnych (dojazdy w celach handlowych) ani pobieraniem nauki (dojazdy do szkół) czy korzystaniem z usług administracyjnych i innych bytowych, ale dokonuje się za sprawą motywów, które leżą u podstaw ruchu turystycznego (wypoczynek, poznanie, ratowanie zdrowia itd.) wszelkie kwalifikacje i typologie osadnictwa, dotyczy to również osadnictwa turystycznego, opierają się na dwóch głównych cechach: budowie morfologicznej jednostki osadniczej oraz jej strukturze funkcjonalnej.
Biorąc za podstawę budowę morfologiczną wyrażająca się w układzie przestrzennym jednostki osadniczej, czyli planie, oraz fizjonomii zabudowy, można wyróżnić trzy generalne typy morfogenetyczne miejscowości turystycznych.
Pierwszy z typów to jednostki osadnicze powstałe na tzw. „surowym korzeniu”, czyli wybudowane z myślą i przeznaczeniem do pełnienia szeroko pojętych funkcji turystycznych. Ten typ morfologiczny osadniczej jednostki turystycznej charakterystyczny jest m.in. dla wielkich aglomeracji wypoczynkowych, jakimi obudowane są wybrzeża Morza Śródziemnego czy Morza Czarnego, stacji sportów zimowych np. Szrenica, czy też uzdrowiska.
Drugi typ morfologiczny jednostek osadnictwa turystycznego powstaje w wyniku przekształceń wcześniej istniejących osiedli, najczęściej wiejskich, które pierwotnie pełniły funkcje rolnicze, rybackie, leśne czy małomiasteczkowe. Przykładów tego typu przemian morfologicznych miejscowości pod wpływem rozwoju funkcji turystycznej dostarczają liczne wsie, np. na Podhalu czy na półwyspie Hel.
Trzeci typ morfologiczny osadnictwa turystycznego to jednostka osadnicza o nie zmienionej od wieków fizjonomii i morfologii, która to cecha jest sama w sobie walorem turystycznym przyciągającym masowy ruch turystyczny. Taką cechę posiadają stare miasta, wielkie kompleksy obronne, klasztory itd. (stare miasto w Krakowie, Malbork)
Drugi nurt badań typologicznych osadnictwa turystycznego łączy się z podejściem funkcjonalnym, a jego miernikiem jest ruch turystyczny, którego główne cechy: wielkość, sezonowość, cel oraz zasięg geograficzny stanowią podstawę cząstkowych klasyfikacji jednostek osadniczych.
Podstawowym kryterium ruchu turystycznego jest jego wielkość, określana w wartościach bezwzględnych lub w jednostkach przeliczeniowych w przyjętym przedziale czasowym w stosunku do konkretnej jednostki osadniczej. W zależności od rozmiarów ruchu turystycznego wydziela się: małe, średnie, duże i wielkie ośrodki turystyczne. Ważnym kryterium podziału ruchu turystycznego mającym odbicie w funkcjonowaniu turystycznych jednostek osadniczych jest sezonowość ruchu, można więc wydzielić cztery grupy jednostek:
- jednostki osadnicze o całorocznym ruchu turystycznym
- jednostki osadnicze o dwusezonowym ruchu turystycznym
- jednostki osadnicze o ruchu turystycznym weekendowym
- jednostki turystyczne o jednym sezonie turystycznym










Bibliografia:
Praca zbiorowa pod redakcją Grzegorza Gołembskiego Kompendium wiedzy o turystyce, Warszawa; Poznań 2002r. wyd. Naukowe PWN

internet