Ruchy ziemi i wpływ na życie mieszkańcow

Ziemia jest planetą Układu Słonecznego.
Wykonuje ruch obrotowy(wirowy) i obiegowy.
Obrotowy ruch Ziemi –wirowy ruch Ziemi – to obrót wokół własnej osi.
Obserwowany pozorny ruch Słońca i innych ciał niebieskich jest wynikiem obracania się Ziemi dookoła swojej osi. Czas pełnego obrotu Ziemi trwa w przybliżeniu 23 h 56’4.1’, czyli dobę.
Ruch obrotowy odbywa się z zachodu na wschód, to znaczy w kierunku przeciwnym do pozornego ruchu Słońca po sklepieniu niebieskim.
W trakcie obrotu Ziemia zwraca się ku Słońcu coraz to inna częścią powierzchni. Powoduje to, że na półkuli oświetlonej jest dzień a na przeciwnej noc. Są to najważniejsze konsekwencje ruchu obrotowego Ziemi, gdyż mają decydujący wpływ na życie na naszej planecie.
Ruch obrotowy jest powodem spłaszczenia Ziemi przy biegunach.
Różnica w długości promienia biegunowego i równikowego powoduje zróżnicowanie siły przyciągania ziemskiego. Wzrasta ono wraz ze wzrostem szerokości geograficznej.
Prędkość liniowa poruszania się punktów w różnych szerokościach geograficznych nie jest jednakowa : największe jest na równiku około 1670 km/h, zmniejsza się w miarę oddalania się od równika, a zanika na biegunach 0 km/h.
Kolejnym następstwem ruchu obrotowego Ziemi jest różny czas górowania Słońca w różnych miejscach , a co za tym idzie podział świata na strefy i wyróżnienie czasu słonecznego czy strefowego a także występowanie linii
zmiany daty.



Ruch obiegowy Ziemi wokół Słońca odbywa się po drodze zwanej orbitą ziemską. Orbita ma kształt spłaszczonej elipsy. Ruch ten odbywa się w stronę przeciwna do ruchu wskazówek zegara .
Czas obiegu Ziemi wokół Słońca wynosi 365 dni 5h 48’45,9’’ czyli rok. Jest to tzw. rok zwrotnikowy i jest podstawą opracowania roku kalendarzowego.
Średnia prędkość ruchu obiegowego wynosi 29,9 km/s .

Następstwami ruchu obiegowego są :
- zmiany w oświetleniu Ziemi w ciągu roku wywołane nachyleniem osi ziemskiej do płaszczyzny orbity- pory roku,
Warunki oświetlenia Ziemi zmieniają się w rytmie rocznym co pociąga za sobą zmiany klimatyczne oraz wpływa na wegetację roślin i tryb życia ludzi i zwierząt.
W ciągu roku szerokość geograficzna , w której Słońce góruje w zenicie zmienia się. Podstawą wyznaczania dat zmian astronomicznych pór roku jest górowanie Słońca w zenicie nad równikiem bądź zwrotnikami.
Ich występowaniu towarzyszy zmiana długości trwania dnia i nocy.
- różna długość dnia i nocy
- ruch Ziemi po orbicie powoduje, że w różnych okresach roku Słońce widziane jest na tle różnych gwiazdozbiorów.

Oświetlenie Ziemi w ciągu roku – astronomiczne pory roku

21 III – początek astronomicznej wiosny na półkuli północnej i astronomicznej jesieni na półkuli południowej . promienie słoneczne w momencie górowania padają prostopadle na równik. Ziemia jest oświetlona równomiernie, dzień trwa tyle samo co noc czyli 12 godzin. Dzień 21 marca jest dniem równonocy wiosennej . Na biegunie północnym kończy się noc polarna a zaczyna dzień polarny Na biegunie południowym sytuacja jest odwrotna. Od tego dnia rośnie oświetlenie półkuli północnej.
22 VI – początek astronomicznego lata na półkuli północnej i astronomicznej zimy na półkuli południowej. Promienie słoneczne w momencie górowania padaja prostopadle na Zwrotnik Raka. Na półkuli północnej jest najdłuższy dzien i najkrótsza noc. Jest to dzień przesilenia letniego. Od tego dnia maleje oświetlenie półkuli północnej .

23 IX - początek astronomicznej jesieni na półkuli północnej i astronomicznej wiosny na półkuli południowej. Promienie słoneczne w momencie górowania padają prostopadle na równik. Jest to dzień równonocny jesiennej. Od tego dnia rosnie oświetlenie półkuli południowej


22 XII – początek astronomicznej zimy na półkuli północnej i astronomicznego lata na półkuli południowej. Promienie słoneczne padaja prostopadle na Zwrotnik Koziorożca. Na półkuli północnej wystepuje najkrótszy dzień i najdłuższa noc. Na półkuli południowej odwrotnie.
Od tego dnia maleje oświetlenie półkuli południowej . Punkt słoneczny zaczyna się przesuwać w kierunku równika.


Zjawiska astronomiczne , które mają wpływ na życie mieszkańców kuli ziemskiej.
Następstwa ruchu obrotowego Ziemi:
• następstwo dnia i nocy - zmiana rytmu życia człowieka i świata organicznego
• pozorna wędrówka Słońca po niebie
• dobowe zmiany temperatury i ciśnienia atmosferycznego
• spłaszczenie Ziemi na biegunach dzięki działaniu siły odśrodkowej, co powoduje zróżnicowanie przyciągania ziemskiego, które wzrasta wraz z szerokością geograficzną.
• zmiana poruszania kierunku ciał (siła Coriolisa) na półkuli północnej w prawo, a na południowej w lewo. Działaniem tej siły jest najbardziej widoczne przy krążeniu powietrza i poruszaniu się prądów morskich, podmywanie rzek, przemieszczanie się fali wpływów.
• rachuba czasu - prędkość liniowa na kuli ziemskiej największa jest na równiku, a najmniejsza na biegunach

Następstwa ruchu obiegowego Ziemi:
• następowanie pór roku - ilość ciepła jaką otrzymuje Ziemia zależy od kątów padania promieni słonecznych.
• strefy oświetlenia Ziemi - wyróżniamy pięć stref geograficznych - strefa gorąca, umiarkowana, zimna, międzyzwrotnikowa, podbiegunowa.
• sfery cieplne Ziemi - nachylenie płaszczyzny równika 23 stopnie i 27 minut
• zmiana długości trwania dni i nocy na Ziemi
• utworzenie przez człowieka kalendarza w XVI wieku
• rok astronomiczny
• dni i noce polarne na kołach podbiegunowych.