Formalności zwiazane z zakładaniem działalności gospodarczej
FORMALNOŚCI ZWIĄZANE Z PODEJMOWANIEM DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Dla wielu ludzi, którzy nie boją się ryzyka i pokonywania trudności- założenie własnego przedsiębiorstwa jest szansą nie tylko na znalezienie satysfakcjonującego zajęcia, ale przede wszystkim jest źródłem dochodów pozwalających na zaspokojenie swoich potrzeb. Przy podejmowaniu decyzji o założeniu własnej firmy nie należy ulegać potocznym opiniom, że przy jej prowadzeniu wystarczy tylko mieć szczęście. Na pewno sprzyja ono odnoszeniu sukcesów, ale ważniejsze jest posiadanie odpowiednich wiadomości i umiejętności z dziedziny, w której chcemy działać na rynku oraz z zakresu organizacji, prawa i marketingu, gdyż z tymi problemami początkujący przedsiębiorca będzie musiał się zetknąć już od momentu podjęcia decyzji o założeniu własnej firmy. Nie wszystkie z tych wiadomości i umiejętności można wynieść ze szkoły- przepisy związane z funkcjonowaniem podmiotów gospodarczych zmieniają się bardzo szybko. W celu zdobycia czy pogłębienia wiedzy niezbędne jest studiowanie literatury, uczestnictwo w kursach organizowanych dla osób podejmujących i prowadzących działalność gospodarczą, a przede wszystkim studiowanie zmieniających się przepisów, czyli systematyczne śledzenie aktów prawnych dotyczących prowadzonej działalności gospodarczej. Jednak nie zbędne jest korzystanie z usług specjalistów ( np. w zakresie marketingu, podatków, prowadzenia rachunkowości czy podatkowej księgi przychodów i rozchodów). Podstawą sukcesu w prowadzeniu własnej firmy jest posiadanie odpowiednich umiejętności zawodowych, dzięki którym możemy sprzedawać określone produkty, czyli towary i usługi.
Rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej możliwe jest po spełnieniu kilku warunków związanych albo z podejmowaniem przez przedsiębiorcę pewnych decyzji, albo też z załatwieniem pewnych formalności. Następuje to w kilku umownie wyodrębnionych etapach:
1. Znalezienie pomysłu na przedsiębiorstwo.
2. Pozyskanie kapitału przeznaczonego na rozpoczęcie działalności.
3. Wybór formy prawnej przedsiębiorstwa i jego rejestracja.
4. Zamówienie pieczęci firmowej.
5. Uzyskanie numeru statystycznego REGON.
6. Wyszukanie banku i założenie rachunku bankowego.
7. Wypełnienie obowiązków związanych z podatkami.
8. Spełnienie obowiązków związanych z ubezpieczeniem społecznym.
9. Wypełnienie obowiązków związanych z zatrudnieniem ewentualnych pracowników.
POMYSŁ NA PRZEDSIEBIORSTWO
Punktem wyjścia do podjęcia działalności gospodarczej jest pomysł na przedsiębiorstwo, a więc w przypadku tworzenia przedsiębiorstwa jego właściciel lub w przypadku spółki współwłaściciel muszą rozstrzygnąć, jaki będzie zakres działania przedsiębiorstwa i kto będzie odbiorcą oferowanych przez nie produktów.
POZYSKANIE KAPITAŁU
Ilość środków finansowych, jaką musi dysponować przedsiębiorca na starcie, zależy od rodzaju działalności ( produkcja, handel, usługi), którą zamierza on uruchomić. Niezależnie od majątku, jaki musi pozyskać przedsiębiorca , będzie on ponosił szereg wydatków. Wydatki te należy przewidzieć i zabezpieczyć na nie odpowiednie środki. Należą tu przede wszystkim:
· wydatki na zakup najmu oraz ewentualną adaptację lokalu, w którym będzie prowadzona działalność gospodarcza;
· wydatki związane z nabyciem lub wypożyczeniem urządzeń niezbędnych do prowadzenia działalności;
· koszty związane z nabyciem surowców, materiałów, towarów i opakowań;
· opłaty za czynsz lokalu, zużycie energii elektrycznej i gazu, rachunki telefoniczne;
· podatki i inne opłaty na rzecz budżetu (np. opłata skarbowa);
· wydatki związane z ubezpieczeniami społecznymi (ZUS) i gospodarczymi;
· wydatki związane z wypłacaniem wynagrodzeń pracownikom;
· wydatki związane z marketingiem (np. reklama, promocja);
· opłacenie usług konsultantów ( prawnik, księgowy, specjalisty od marketingu).
WYBÓR FORMY PRAWNEJ PRZEDSIĘBIORSTWA I JEGO REJESTRACJA
Kolejnym krokiem przed podejmowaniem działalności gospodarczej jest wybór formy prawnej przedsiębiorstwa ( jednoosobowe przedsiębiorstwo, spółka cywilna czy forma spółki), a następnie załatwienie formalności związanych z obowiązkami, jakie powstają przy tworzeniu nowego podmiotu gospodarczego. W tym celu koniecznie jest posiadanie niezbędnych wiadomości i umiejętności z zakresu prawa. W sytuacji, gdy podejmujący działalność gospodarczą nie umie samodzielnie rozstrzygnąć o tym, jaka forma przedsiębiorstwa byłaby najbardziej korzystna, należy skorzystać z usług agencji doradczych, kancelarii prawnych lub innych jednostek, które uczynią to w sposób profesjonalny. Aby uzyskać właściwą poradę prawną, należy jednoznacznie i wyczerpująco opisać problem, do czego potrzeba jest umiejętność właściwego porozumiewania się językiem ekonomicznym.
Przedsiębiorcy rejestrowani są w rejestrze przedsiębiorców, który jest częścią Krajowego Rejestru Sądowego.
Wybór formy prawnej jest niezmiernie ważny, gdyż decyduje on o tym:
· jakie koszty ponieść w związku z tworzeniem własnej firmy;
· jakim kapitałem należy dysponować w momencie powstawania firmy;
· jakie podatki należy płacić po rozpoczęciu działalności;
· jaka będzie skala ryzyka związana z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa.
Obecnie- w grupie małych firm- najczęściej powstają jednoosobowe przedsiębiorstwa bądź: cywilne, jawne lub z ograniczoną odpowiedzialnością.
ZAMÓWIENIE PIECZĘCI FIRMOWEJ
Po dokonaniu wyboru formy prawnej prowadzenia działalności gospodarczej i po załatwieniu wszystkich formalności związanych z wpisem przedsiębiorcy do rejestru przedsiębiorców należy zmówić wykonanie pieczątki firmowej, która będzie potrzebna przy załatwianiu innych spraw związanych z podjęciem działalności gospodarczej. W punktach usługowych wykonujących pieczątki należy przedstawić dokument stwierdzający prowadzenie działalności gospodarczej 9 wyciąg z rejestru przedsiębiorców).
UZYSKANIE NUMERU STATYSTYCZNEGO REGON
Od 1 stycznia 2004 roku osoby fizyczne podejmujące indywidualną działalność gospodarczą mają możliwość złożenia formularza o wpis do REGON w okienku urzędu gminy w tym samym momencie, gdy składają wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej.
Urząd gminy wyręcza wówczas przedsiębiorcę i niezwłocznie, nie później niż w ciągu 3 dni od dnia dokonania wpisu, przesyła wniosek o wpis do REGON do urzędu statystycznego województwa, na terenie którego przedsiębiorca ma miejsce zamieszkania.
Niezależnie od możliwości złożenia wniosku o REGON w urzędach gmin - wniosek ten można złożyć osobiście w urzędzie statystycznym lub jego oddziale właściwym dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy lub wysłać pocztą.
Osobiste złożenie wniosku w urzędzie statystycznym może okazać się "czasowo" bardziej opłacalne, gdyż urzędy często wydają zaświadczenia o numerze identyfikacyjnym REGON "od ręki". Natomiast złożenie wniosku o REGON za pośrednictwem urzędu gminy wydłuża nieco tą procedurę, gdyż wydanie ww. zaświadczenia w oparciu o wniosek przesłany przez urząd gminy musi nastąpić w ciągu 7 dni od daty otrzymania wniosku z urzędu gminy. Zaświadczenie o numerze identyfikacyjnym REGON jest w tym przypadku wysyłane przez urząd statystyczny lub jego oddział pocztą na adres przedsiębiorcy.
W przypadku gdy wniosek o REGON składamy bezpośrednio w urzędzie statystycznym - musimy to uczynić w terminie 14 dni od dnia uzyskania zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.
Wniosek o wpis do REGON ma symbol RG-1 i nosi nazwę: "Wniosek o wpis do Krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej lub o zmianę cech objętych wpisem"
Pobierz wniosek RG-1
We wniosku podaje się następujące dane:
· nazwa
· adres siedziby
· PESEL
· nazwisko i imiona
· adres zamieszkania
· adres do korespondencji
· forma organizacyjno -prawna
· forma własności
· nazwa organu ewidencyjnego
· data wpisu do rejestru ewidencyjnego
· nazwa ewidencji i numer nadany przez organ ewidencyjny
· rodzaje wykonywanej działalności (numery PKD)
Termin
Nie później niż w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku Urząd Statystyczny powinien doręczyć przedsiębiorcy zaświadczenie potwierdzające rejestrację wraz z nadanym numerem REGON.
Opłaty
Procedura bezpłatna
ZAŁOŻENIE RACHUNKU BANKOWEGO
Zgodnie z art. 22 Ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy:
· stroną transakcji, z której wynika płatność jest inny przedsiębiorca oraz
· jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.
Przedsiębiorca będący członkiem spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej może realizować ten obowiązek za pośrednictwem rachunku w tej spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.
UWAGA! Do założenia rachunku bankowego zobowiązują również przepisy Ordynacji podatkowej oraz Ustawy o systemie ubezpieczeni społecznych.
PODATKI
Przepis art. 61 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926) mówi, iż zapłata podatków przez podatników prowadzących działalność gospodarczą i obowiązanych do prowadzenia księgi rachunkowej lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów następuje w formie polecenia przelewu.
Polecenie przelewu stosuje się również do wpłat kwot podatków pobranych przez płatników, jeżeli płatnicy spełniają ww. warunki.
Przepisu tego nie stosuje się:
· do zapłaty podatków nie związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą
· gdy zapłata podatku, zgodnie z przepisami prawa podatkowego, jest dokonywana papierami wartościowymi, znakami akcyzy, znakami opłaty skarbowej lub urzędowymi blankietami wekslowymi
· do pobierania podatków przez płatników lub inkasentów .
ZUS
Zgodnie z art. 47 ust. 4b Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887) płatnik składek zobowiązany jest opłacać należności z tytułu składek na:
· ubezpieczenia społeczne
· ubezpieczenie zdrowotne
· Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
w formie bezgotówkowej w drodze obciążenia rachunku bankowego płatnika składek.
Gotówką płacić mogą jedynie płatnicy - osoby fizyczne, jeżeli nie prowadzą pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.
Do założenia rachunku bankowego niezbędne będą następujące dokumenty:
· zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej
· zaświadczenie o REGON firmy
· zaświadczenie o NIP
Już dziś możesz wypełnić wniosek o założenie konta.
OBOWIĄZKI W ZAKRESIE PODATNIKÓW
Po rozpoczęciu działalności gospodarczej należy udać się do właściwego urzędu skarbowego. W urzędzie skarbowym należy:
· złożyć wniosek o nadanie numeru identyfikacji podatkowej ( NIP). Z głoszenie dokonuje się jednorazowo przed dokonaniem pierwszej opodatkowanej czynności 9 np. sprzedaż towarów). Każdy podatnik ( osoba samodzielna prowadząca działalność gospodarczą, spółki cywilnej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością) otrzymuje indywidualny numer NIP;
· dokonać zgłoszenia rejestracji w zakresie podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego. Przed dokonaniem pierwszej opodatkowanej czynności każdy podatnik podatku od towarów i usług dokonuje rejestracji na potrzeby podatku od towarów i usług;
· złożenie wniosku o wyborze zwolnienia z podatku od towarów i usług lub o rezygnacji z tego zwolnienia.
· Złożyć zawiadomienie o wyborze formy opodatkowania podatkiem dochodowym. Wszystkie osoby prawne, a także ta część przedsiębiorstw, które osobowości prawnej nie posiadają9 jednoosobowe przedsiębiorstwa, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie), a ich obroty przekroczyły w ubiegłym roku kwotę 800 000 euro.
OBOWIĄZKI ZWIĄZANE Z UBEZPIECZENIEM SPOŁECZNYM
Podejmujący działalność gospodarczą na własny rachunek jest płatnikiem składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
W terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń, tj. od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej należy zgłosić do ubezpieczeń siebie oraz dokonać zgłoszenia płatnika (firmy).
Dane teleadresowe oddziału ZUS znajdziesz w bazie oddziałów ZUS.
Zgłoszenie do ubezpieczeń dokonuje się na druku ZUS ZUA natomiast zgłoszenie płatnika składek należy złożyć na druku ZUS ZFA.
Do zgłoszenia ZFA należy dołączyć kopie decyzji urzędu skarbowego o nadaniu numeru NIP i zaświadczenia urzędu statystycznego o nadaniu aktualnego numeru REGON.
Pobierz program służący do sporządzania, wydruku i wysyłania dokumentów do ZUS: PŁATNIK
Osoby prowadzące działalność gospodarczą, która jest ich jedynym źródłem dochodu (jedynym tytułem do objęcia ubezpieczeniami) podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom:
· emerytalnemu
· rentowym
· wypadkowemu
w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia jej zaprzestania.
Przedsiębiorcy podlegają także obowiązkowemu
· ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz odprowadzają składkę na
· Fundusz Pracy
Dobrowolnie natomiast można opłacać składki na
· ubezpieczenie chorobowe
Informacje na temat wysokości składek ZUS dla Przedsiębiorców znajdziesz w Informatorze
Opłaty
Procedura bezpłatna
OBOWIĄZKI ZWIĄZANE Z ZATRUDNIENIEM PRACOWNIKÓW
W małych przedsiębiorstwach właściciel nie zatrudnia pracowników, gdyż sam wykonuje wszystkie czynności- ewentualnie korzysta z usług innych przedsiębiorców. W przypadku zatrudnienia pracowników na pracodawcy ciąży szereg różnych obowiązków wynikających z przepisów prawa. Obowiązki te na etapie przyjmowania pracowników dotyczą przede wszystkim:
· pisemne zawiadomienie właściwego inspektora pracy i właściwego państwowego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności oraz o przewidywanej liczbie pracowników. Łącznie z zawiadomieniem przekazywana jest pisemna informacja o środkach i procedurach przyjętych dla spełnienia wymagań wynikających z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w danej dziedzinie działalności;
· zgłoszenie pracowników do ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego w ZUS;
· pełnienia roli płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodów otrzymanych przez pracownika;
· zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy;
· prowadzenie dokumentacji osobowej pracowników.
Do dokumentów związanych z zatrudnieniem pracowników zalicza się: wypełniony kwestionariusz osobowy, świadectwa pracy z poprzednich miejsc pracy, dokumenty stwierdzające posiadanie przez pracownika kwalifikacje zawodowe, orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku, umowę o prace, pisemne potwierdzenie zapoznania się przez pracownika z regulaminem pracy, przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zakresem informacji objętych tajemnicą, wyniki badań okresowych, ewidencję czasu pracy, ewidencję wynagrodzenia, dokumenty związane z rozwiązaniem umowy o pracę. Pracodawca może dodatkowo gromadzić także inne dokumenty, jak np. zakres czynności pracownika. Nie ma on jednak takiego obowiązku.
BIBLIOGRAFIA:
'Funkcjonowanie przedsiębiorstwa w warunkach gospodarki rynkowej'Andrzej Komosa