Motyw wsi był często poruszany w utworach literackich. Jednym z nich są „Chłopi“ Reymonta. Autor przedstawia tu społeczność wiejską, która kultywuje własną tradycję i obyczaje, tworząc w ten sposób własną kulturę. Podstawowym źródłem ich utrzymania jest ziemia a praca na niej jest uzależniona od pór roku. Pisarz przedstawił to w czterech częściach książki nazwanych porami roku. I tak : jesienią odbywają się wykopki, zimą praca na polu zamiera, wiosną wysiew a latem, pełnym rozkwitu i obfitości, gdzie dojrzewają owoce i zboża na polach, odbywają się żniwa. Inny obraz wsi widzimy w ”Przedwiośniu” Żeromskiego. Pisarz opisuje sytuację, folwarcznych chłopów i komorników Nawłoci, którzy mieszkają w biednych chatach a nędza to ich codzienna rzeczywistość. Ludzie żyją tam w biedzie, poniżeniu, wegetują nękani chorobami, głodem. Są ciemni i całkowicie bierni, pokornie godzą się na zwierzęce życie. W ”Pieśń świętojańskiej o Sobótce” Kochanowskiego wieś to nie tylko miejsce pracy, nie brak tu czasu na różne rozrywki jak w noc świętojańską, podczas której pali się ogniska, rzuca na wodę wianki i tańczy.
