Jeżeli na ciało nie działają siły tarcia(bądź siły zmieniające jego energię wewnętrzną) , to jego całkowita energia mechaniczna jest stała.Wzór:E=Ek+Ep=const np. Kulka stalowa spadająca na stalową płytę odskakuje prawie na taką samą wysokość, z jakiej była puszczona. Energia potencjalna kulki stalowej zmienia się w energię kinetyczną i odwrotnie. Ciągłą przemianę jednej postaci energii w drugą możemy odserwować w tzw. kole Maxwella.
W spadku swobodnym, spadające ciało traci swoją energię potencjalną na rzecz energii kinetycznej. Mówiąc prościej: wraz ze zmniejszaniem się wysokości (w czasie spadku), rośnie prędkość spadającego ciała,przy założeniu, że masa ciała pozostaje stała. Zasada zachowania energii mechanicznej mówi, że suma energii potencjalnej i kinetycznej musi pozostać stała, tak więc gdy jedna z energii maleje, druga rośnie.