Wiem, że już po rybkach, ale może przyda Ci się albo do jakiejś poprawy, albo komuś innemu ;) nie ściągam z neta, a z głowy, właśnie miałam z tego spr:P
No więc. Na początek aldehydy. Otrzymuje się je w wyniku trzech reakcji:
1. Utlenienie alkoholi I-rzędowych
CH3 - CH2 - OH + CuO -> H2O + Cu + CH3-CHO
w wyniku tej reakcji zawsze działamy CuO na alkohol, powstanie nam zawsze aldehyd, woda i Cu. Od CuO tlen odczepia się i łączy z dwoma wodorami, jednym od CH2 i drugim od OH - powstaje woda.
2. Katalityczne odwodornienie alkoholi I-rzędowych.
CH3-CH2-OH ----> (nad strzałką koniecznie napisać trzeba KATALIZATOR) H2 + CH3-CHO
w wyniku tej reakcji po prostu "odpadnie" wodór, a że on zawsze występuje w postaci cząsteczki, to "odpadną" dwa.
3. Reakcja Kuczerowa
OH≡CH+H2O----> (nad strzałką Hg2+, H2SO4)[CH2=CH-OH]->CH3-CHO
mam nadzieję, że znasz tę reakcję ;) na środku związek jest w nawiasie, bo jest nietrwały - reaguje dalej, aż powstanie aldehyd octowy.
To teraz ketony.
1. Utlenienie alkoholi II - rzędowych.
CH3 - CH - CH2 - CH3 + CuO ---> H2O + Cu + CH3 - C - CH2 - CH3
pod CH drugim od lewej masz OH, pod C trzecim od prawej dwoma wiązaniami O
dość podobna reakcja, jak przy aldehydach, ale pamiętaj, że w ketonach tlen przypięty jest na środku, do pojedynczego węgla (nie ma przy nim żadnego H!)
2. Katalityczne odwodornienie alkoholi II-rzędowych
CH3-CH2-CH3 --> (nad strzałką KATALIZATOR) H2 + CH3-C-CH3
pod CH drugim od lewej masz OH, pod C drugim od prawej dwoma wiązaniami O
3. Uwodnienie alkinów
CH≡C-CH3 + H2O ---> [OH-CH2-CH3] --> CH3 - C - CH3
pod C drugim od prawej dwa wiązania i O
Próba Tollensa - tzw. próba "Srebrnego lustra". Robiliśmy to doświadczenie, to opiszę tak jak nam wyszło lustro ;)
Odczynniki: formalina, roztwór AgNO3, NaOH i woda amoniakalna. Trzeba mieć też fabrycznie nową probówkę - w starej nie wyjdzie.
Czynności:
1. Do probówki wlewamy roztwór AgNO3
2. Dodajemy kroplę NaOH
3. Kroplami dodajemy wodę amoniakalną, do zniknięcia osadu.
4. Dodajemy formalinę i wkładamy do zlewki z gorącą wodą.
Obserwacje.
1. Powstaje brunatny osad po dodaniu NaOH
2. Po dodaniu wody amoniakalnej znika osad
3. Po dodaniu formaliny staje się to wszystko brązowo czarne
4. Podczas ogrzewania powstaje srebrny i błyszczący nalot - lustro
Wniosek:
Aldehydy mają wł. redukcyjne.
Reakcja ta służyła kiedyś do otrzymywania luster, ozdób choinkowych itd. Ale lustro powstałe w jej wyniku nie jest zbyt trwałe. Z mojej probówki już znika.
Wł. chemiczne kwasów karboksylowych:
Ulegają dysocjacji, np.
HCOOH ---> na górze H2O HCOO- + H+
Reagują z zasadami, tlenkami, metalami aktywnymi.
CH3COOH + KOH -> H2O + CH3COOK (zamiast K może być np. Na)
2CH3CH2COOH + MgO --> H2O + (CH3CH2COO)2Mg
2CH3CH2CH2-COOH + 2Na --> H2 + 2CH3CH2CH2COONa
Wszystkie kwasy organiczne są słabe - tzn. słabo rozpadają się na jony
Reagują z alkoholami - powstaje woda i związek kwaso-alkoholowy :P Taki jak np. octan izopropylu, albo stearynian glicerolu. Generalnie tak powstają różne mydła i tłuszcze.
I właśnie te reakcje kwasów karboksylowych z alkoholami to reakcje powstawania estrów.
Zachodzą w obecności jonów H+.
Np.
CH3-COOH + C3H7OH --> H2O + CH3-COO-C3H7
generalnie od kwasu odczepiamy to H na końcu, a od alkoholu grupę OH, co by nam woda powstała, a resztę łączymy, i tak powstaje Chocapic.
Może komuś się przyda ;)
