2.1. Obóz w Stutthofie (Sztutowo) Pierwszym obozem koncentracyjnym na ziemiach polskich (choć oficjalną nazwę uzyskał dopiero w 1942 r.) był po łożony 36 km na wschód od Gdańska – obóz w Stutthofie (Sztutowo). Baraki zaczęto tu budować już w sierpniu 1939 r. z myślą o zbliżającej się wojnie i przewidywanych aresztowaniach ludności polskiej. W latach następnych obóz stale rozbudowywano, przybywały nowe podobozy. a) Więźniowie Pierwszy transport więźniów do Stutthofu przybył 2 IX 1939 z Gdańska. W Sztutowie przebywało 1100 więźniów. Pierwszymi więźniami byli przedstawiciele inteligencji, księża i żołnierze - obrońcy Gdyni i Helu. Do 1942 r. 90% więźniów stanowili Polacy i to przede wszystkim z Pomorza, Gdańska, Białostockiego. Wśród więźniów byli chłopcy i 80-letni starcy. Kobiet w tym czasie nie było. Więźniów wypożyczano prywatnym firmom, które płaciły 1 markę za pracę więźnia władzom obozu. W połowie 1940 r. przybyły do Stutthofu pierwsze kobiety. Z chwilą przekształcenia obozu w obóz „pracy wychowawczej\" przebywało w nim 1224 więźniów: w Sz.tutowie— 700 (w tym 100 kobiet). Byli to więźniowie polityczni. Pierwsi więźniowie skierowani do Stutthofu jako oficjalnego obozu koncentracyjnego przybyli 27 II 1942. 31 III 1942 w obozie przebywało 972 więźniów (w tym 98 kobiet). 31 XII 1942 stan liczbowy obozu wynosił 1855 więźniów (w tym 332 kobiety), 31 III 1943 - 3590 (w tym 285 kobiet). Jesienią 1943 osadzono w obozie dwie grupy więźniów skandynawskich. 5 X przybył z Danii transport 150 komunistów (143 mężczyzn i 7 kobiet). Na przełomie 1943 i 1944 obóz liczył ok. 6 tyś. więźniów; przeważali Polacy z terenu Pomorza. Ważnym wydarzeniem w dziejach obozu w Stutthofie było przybycie w nocy z 24 na 25 V 1944 transportu więźniów z Pawiaka w Warszawie. W transporcie tym, liczącym 867 osób, większość stanowili więźniowie polityczni. Ostatni (potwierdzony źródłowo) większy transport (ok. 150 osób) przybył do obozu w Sztutowie z Bydgoszczy 12 I 1945. Łącznie od 1 do 17 I 1945 do Sztutowa przybyło 491 więźniów. Najwyższy znany numer—105302 otrzymał więzień przybyły z Oświęcimia 17 I 1945. b) Warunki bytu i praca więźniów Od IX 1939 do IX 1941 zginęło wskutek głodu, zimna, chorób w Sztutowie i podobozach blisko 2 tyś. więźniów. Największa śmiertelność panowała w czasie ciężkiej zimy 1939/40. Więźniowie spali w barakach nie mających okien i drzwi, na słomie rozłożonej na podłodze. Nie zmieniana przez wiele miesięcy słoma była siedliskiem wszy roznoszących tyfus. Epidemie tyfusu i biegunki w zimie 1939/40 spowodowały śmierć wielu więźniów. W poszczególnych izbach było dwukrotnie więcej więźniów niż miejsc do spania. Brak było ciepłej odzieży, więźniowie chodzili w letnich ubraniach, w których zostali aresztowani. Myli się w drewnianych korytach ustawionych przed barakami. Sytuacja poprawiła się trochę w 1941, kiedy to wybudowano umywalnie w poszczególnych blokach, a więźniom dano drelichowe ubrania. Ponowne pogorszenie warunków życia więźniów nastąpiło w 1943 r. W wielu izbach nie było prycz, a więźniowie spali na słomie rzuconej na podłogę. Takie warunki oraz głód i ciężka praca były przyczyną wybuchu kolejnej wielkiej epidemii tyfusu w IV 1943 roku. Na terenie „starego obozu\" pozostał szpital obozowy oraz obóz kobiecy. Szpital obozowy nie spełniał funkcji placówki leczniczej. Było to właściwie miejsce izolacji chorych więźniów od zdrowych, aby ci mogli nadal pracować na potrzeby III Rzeszy. Brak było lekarstw, opatrunków, wyposażenia, panowała olbrzymia śmiertelność. Więźniowie pracowali po 10 godzin dziennie przez cały tydzień, dopiero od 1943 ograniczono czas pracy w niedzielę do przerwy obiadowej. W obozie więźniowie pracowali przy ciągłej rozbudowie obozu, w warsztatach obozowych — krawieckim, stolarskim, szewskim, kuśnierskim, rymarskim, ślusarskim, reperacji broni i rowerów oraz w warsztatach działających na potrzeby obozu. Zaprzęgnięci do wozów transportowali towary. Pracowali w odległej o 1 km od obozu cegielni oraz na polach okolicznych rolników. W 1942 r. wydano więźniom pierwsze „pasiaki\"; płaszcze w zimie 1944 otrzymali tylko więźniowie pracujący poza terenem obozu. Wielu więźniów chodziło w starych cywilnych ubraniach pomalowanych w czerwone pasy. Od 1942 więźniowie mogli otrzymywać paczki żywnościowe; nadchodziły one głównie do więźniów z Pomorza. Większość więźniów była ich pozbawiona. Wielu więźniów ratował dodatek żywnościowy, który otrzymywali od 1943 więźniowie pracujący w warsztatach DAW. c) Eksterminacja bezpośrednia Wielu więźniów zginęło od bicia pałkami i karabinami przez esesmanów, tak w czasie pracy, jak i na blokach. Inni ginęli zastrzeleni w czasie próby ucieczki z obozu, lub też złapani—na szubienicy czy od kuł esesmanów. W masowych egzekucjach 1939/40 zginęło wielu działaczy Polonii oraz Żydów z Gdańska. Od połowie 1944 masowe egzekucje przeprowadzano w komorze gazowej. W końcu V 1944 po raz pierwszy użyto jej do uśmiercania ludzi — za pomocą gazu (cyklon B). Pierwszą grupą zagazowanych była grupa inwalidów — jeńców radzieckich. W szpitalu obozowym częste były wypadki mordowania chorych więźniów poprzez topienie ich w basenach łaźni lub przez wstrzykiwanie do serca fenolu. Miejscem kaźni wielu więźniów był także bunkier obozowy. Od IX 1939 do ok. 10 IX 1942 zmarłych więźniów Stutthofu chowano w masowych grobach na cmentarzu na Zaspie w Gdańsku. Latem 1942 sprowadzono do obozu piec krematoryjny opalany oliwą. Spalał w ciągu 45 min. 5-6 zwłok. d) Likwidacja obozu Obóz Stutthof był pierwszym i najdłużej działającym obozem hitlerowskim na ziemiach polskich, osadzono w nim ok. 110 tyś. więźniów. Oprócz Polaków najwięcej było obywateli Związku Radzieckiego, Węgrów. Byli także Czesi, Duńczycy, Włosi, Norwegowie, Jugosłowianie, Rumuni, Francuzi, Finowie, Hiszpanie, Grecy, Anglicy, Austriacy, Belgowie, Holendrzy. Wśród więźniów znajdowało się ok. 4 tyś. dzieci i małoletnich. Zginęło w obozie Stutthof, podobozach i podczas ewakuacji ok. 85 tyś. więźniów różnej narodowości. Wielu na skutek przeżyć obozowych zmarło po wyzwoleniu. Na terenie byłego obozu koncentracyjnego Stutthof utworzono w 1962 roku Państwowe Muzeum Stutthof. ___________________________________________________________________ mam nadzieję że pomogłem :)
Napisz referat na temat jednego obozu koncentracyjnego. Pilne daje najjjjj....
Odpowiedź
Dodaj swoją odpowiedź