Mur Berliński padł w nocy z czwartku 9 listopada na piątek 10 listopada 1989, po przeszło 28 latach istnienia. Przygotowania NRD do kontrolowanego otwarcia muru sięgają października 1989, kiedy to, według sprawującego wówczas funkcję burmistrza Berlina Zachodniego Waltera Mompera, przeprowadził on 29 października rozmowy z szefem wschodnioberlińskiej SED Günterem Schabowskim i burmistrzem Berlina Wschodniego Erhardem Krackem, mające doprowadzić do podjęcia odpowiednich działań w tym kierunku[5]. Do otwarcia muru doprowadziły masowe demonstracje w okresie Wendezeit – czas przemian – (t.j. w przełomowym okresie friedliche Revolution – pokojowa rewolucja – w NRD, jesienią 1989) i żądania – w ówczesnej NRD – wolności podróżowania (otwarcia granic), jak również nieustanna tak zwana "Republikflucht" (według oficjalnej nomenklatury opuszczenie NRD bez zezwolenia władz) – ucieczka sporej części ludności Niemieckiej Republiki Demokratycznej do RFN poprzez inne kraje: częściowo przez ambasady w różnych wschodnioeuropejskich stolicach (między innymi w Pradze i Warszawie), częściowo przez Węgry poprzez otwartą od 11 września granicę z Austrią, a od początku listopada bezpośrednio przez Czechosłowację. Po tym jak ogłoszony 6 listopada projekt nowego prawa o podróżowaniu spotkał się z surową krytyką, a czechosłowackie władze coraz ostrzej protestowały na drodze dyplomatycznej przeciw wyjazdom obywateli NRD przez ich kraj, Biuro Polityczne Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności (SED) postanowiło 7 listopada preferować program o stałych wyjazdach (emigracji) z NRD. Na podstawie tego postanowienia opracowano projekt ustawy, który dodatkowo miał regulować zasady wyjazdów zagranicznych obywateli NRD. Projekt ten został 9 listopada zatwierdzony przez biuro polityczne i skierowany do rady ministrów. Tego samego dnia przedłożony radzie ministrów wzór ustawy został zatwierdzony o godz. 18:00, ale miał być podany do publicznej wiadomości dopiero następnego dnia, jako ustawa przejściowa. Jednakże w tym samym czasie, tj. 9 listopada, Ministerstwo Sprawiedliwości złożyło sprzeciw projektowi ustawy. Równolegle do procedury zatwierdzania ustawy w radzie ministrów, została ona przedłożona w komitecie centralnym gdzie dokonano drobnych poprawek. Projekt ustawy z naniesionymi ręcznie poprawkami został przekazany przez Egona Krenza członkowi biura politycznego Günterowi Schabowskiemu, znajdującemu się w drodze na konferencję prasową mającą poinformować o wynikach obrad komitetu centralnego[6]. Schabowski nie brał udziału w obradach biura politycznego i komitetu centralnego.
