To mądra i pouczająca Księga. Gdybyśmy stosowali się do rad w niej zawartych, życie byłoby naprawdę proste i piekneAutorem jest mędrzec i nauczyciel prawa. Choć napisana była w języku hebrajskim, nie należała do żydowskiego kanonu Ksiąg świętych. Kanoniczność tej księgi potwierdził Sobór Trydencki. W Prologu Syrach przedstawia historię powstania Księgi oraz ideę, jaka mu przyświecała, gdy ją pisał: „Prawo, Prorocy i ci, którzy po nich przyszli, / zostawili nam liczne i wielkie w dziedzinie nauki i mądrości, / za co Izraelowi należy się chwała. / Potrzeba przeto, by nie tylko ci, co umieją czytać, byli o nich pouczeni, / ale też żeby i uczniowie dla obcych stali się pożyteczni / przez mowy i pisma.” (Syr 1-6) W pierwszych rozdziałach czytamy, że mądrość pochodzi od Boga a „Bojaźń Pańska to chwała i chluba, / wesele i korona radosnego uniesienia. / Bojaźń Pańska zadowala serca, / daje wesele, radość i długie życie.”(Syr 1,11-12) Nie będzie mądry ten, który nie boi się Pana, gdyż: „Koroną mądrości – bojaźń Pańska, / dająca pokój i czerstwe zdrowie.” (Syr 1,18) Warto być cierpliwym, bo „Cierpliwy do czasu dozna przykrości, / ale później radość dla niego zakwitnie.”(1,23) Nie opłaca się być kłamcą, żyć w nieszczerości i niepotrzebnym gadulstwie: „Nie bądź obłudnikiem wobec ludzi / i zwróć uwagę na swoje wargi!” (1,29) Natomiast bardzo pożądaną postawą jest pokora, zgoda na to, co nas spotyka - nawet złego: „Przyjmij wszystko, co przyjdzie na ciebie, / a w zmiennych losach utrapienia bądź wytrzymały! / Bo w ogniu doświadcza się złoto, a ludzi miłych Bogu – w piecu utrapienia.”(2,4-5) Mędrzec dużo uwagi poświęca relacjom w rodzinie, one są bardzo ważne i kształtują osobowość człowieka. Obowiązki wobec rodziców są jasno określone, należy ich czcić i szanować: „Kto czci ojca, radość będzie miał z dzieci,” (3,5) , „a kto szanuje matkę, jakby skarby gromadził.” (3,4) „Synu, wspomagaj swego ojca w starości,” (3,12) Dzieci należy wychowywać w dyscyplinie, a dobra żona i zgoda w małżeństwie to podstawa dobrego życia. Znajdziemy tu też konkretne rady dotyczące relacji z innymi ludźmi. Miłosierdzie wobec bliźnich jest miłe Panu Bogu: „Synu, nie odmawiaj biedakowi rzeczy niezbędnych do życia / i oczu potrzebującego nie męcz zwlekaniem!” (4,1) Przyjaciół nie zawsze należy traktować zbyt poważnie: „Miła mowa pomnaża przyjaciół / a język uprzejmy pomnaża miłe pozdrowienia. / Żyjących z tobą w pokoju może być wielu, / ale gdy idzie o doradców jeden z tysiąca!”(6,5-6) Tym bardzie że: „Wobec pomyślności człowieka nawet wrogowie są mu przyjaciółmi,/ a w niepowodzeniu oddala się nawet przyjaciel.”(12,9) Przywary są nieszczęściem, niszczą zdrowie i jakość życia : „Oko chciwca nie zadowoli się tym, co posiada, / a niegodziwa przewrotność wysusza duszę.”(14,9) Syrach dotyka niemal wszystkich aspektów życia, radzi w sprawach małżeńskich, handlowych, materialnych, obyczajowych, pisze o gościnności, wychowywaniu dzieci, o plotkowaniu i nienawiści. Jest też wspaniałym psychologiem i daje bardzo głębokie rady osobom, które mają skłonności do melancholii czy depresji – nie powstydziłby się ich najlepszy współczesny psycholog: „Nie wydawaj duszy swej smutkowi / ani nie dręcz siebie myślami. / Radość serca jest życiem człowieka, / a wesołość męża przedłuża dni jego. / Wytłumacz sobie samemu, pociesz swoje serce, / i oddal długotrwały smutek od siebie; / bo smutek zgubił wielu / i nie ma z niego żadnego pożytku. / Zazdrość i gniew skracają dni, a zmartwienie sprowadza przedwczesną starość. / Gdy serce pogodne – dobry apetyt, / zatroszczy się ono o pokarmy.”(30,21-25) Tę księgę powinniśmy czytać często i brać do serca mądrości, którymi dzieli się Syrach, uniknęlibyśmy wtedy wielu kłopotów, żylibyśmy w zdrowiu i szczęściu. Warto dodać, że niektóre współczesne programy terapeutyczne, takie na przykład jak „ Program 12 kroków”, czerpią pełnymi garściami z Biblijnych mądrości i trzeba przyznać, że przepracowane uczciwie i przemodlone przynoszą wspaniałe efekty TO jest chyba to :) Ale nie wiem czy na 100 %
1 Cała mądrość od Boga pochodzi, jest z Nim na wieki. 2 Piasek morski, krople deszczu i dni wieczności któż może policzyć? 3 Wysokość nieba, szerokość ziemi, przepaść i mądrość któż potrafi zbadać? 4 Jako pierwsza przed wszystkim stworzona została mądrość, rozum roztropności od wieków. 6 Korzeń mądrości komuż się objawił, a dzieła jej wszechstronnej umiejętności któż poznał? 8 Jest Jeden mądry, co bardzo lękiem przejmuje, siedzący na swym tronie. 9 To Pan ją stworzył, przejrzał, policzył i wylał na wszystkie swe dzieła, 10 na wszystkie stworzenia według swego daru, a tych, co Go miłują, hojnie nią wyposażył. Bojaźń Boża 11 Bojaźń Pańska to chwała i chluba, wesele i korona radosnego uniesienia. 12 Bojaźń Pańska zadowala serca, daje wesele, radość i długie życie. 13 Temu, kto się Pana boi, dobrze będzie na końcu, a w dniu swej śmierci będzie błogosławiony. 14 Początkiem mądrości jest bojaźń Pana, i dla tych, którzy są [Mu] wierni, wraz z nimi została stworzona w łonie matki. 15 Założyła u ludzi fundament wieczny, a u ich potomstwa znajdzie zaufanie. 16 Pełnia mądrości to bać się Pana, który upoi ich owocami swoimi. 17 Cały ich dom napełni pożądanymi dobrami, a spichlerze swymi płodami. 18 Koroną mądrości - bojaźń Pańska, dająca pokój i czerstwe zdrowie. 19 . Wiedzę i poznanie rozumu jak deszcz wylał, i wywyższył chwałę tych, co ją posiadają. 20 Korzeń mądrości to bać się Pana, a gałęzie jej - długie życie. Cierpliwość i opanowanie siebie 22 Niesłuszny gniew nie może być usprawiedliwiony, przebranie miary w gniewie jest jego upadkiem. 23 Cierpliwy do czasu dozna przykrości, ale później radość dla niego zakwitnie. 24 Do czasu będzie ukrywać swoje słowa, a wargi wielu wychwalać będą jego rozum. Mądrość i prawość charakteru 25 W skarbcach mądrości są przypowieści wiedzy, w grzeszniku zaś pobożność budzi odrazę. 26 Jeżeli pożądasz mądrości, chowaj przykazania, a Pan cię nią obdarzy. 27 Albowiem mądrość i wykształcenie to bojaźń Pana, a w wierności i łagodności ma On upodobanie. 28 Bądź posłuszny bojaźni Pana i nie przystępuj do Niego z sercem dwoistym! 29 Nie bądź obłudnikiem wobec ludzi i zwróć uwagę na swoje wargi! 30 Nie wywyższaj siebie, abyś nie upadł i nie sprowadził hańby na swoją duszę. Pan odkryje wszystkie twe tajniki i pośród zgromadzenia cię poniży, dlatego że nie zbliżyłeś się do bojaźni Pańskiej, a serce twe pełne jest zdrady.
