edno z pięciu królestw wyróżnianych w ostatnich, hierarchicznych systemach klasyfikacji organizmów (np. w podziałach Whittakera i Margulis oraz Cavaliera-Smitha). Obejmuje wszystkie jądrowce, które pozostały po wyłączeniu organizmów zaliczonych do monofiletycznych kladów zwierząt, roślin i grzybów. Zgodnie z aktualną wiedzą należy tu zbiór taksonów o bardzo różnych powiązaniach filogenetycznych - cała grupa ma charakter parafiletyczny (sztuczny). Nie istnieje żadna zaawansowana ewolucyjnie cecha, która wyróżniałaby protisty od pozostałych eukariotów. Większość protistów to jednokomórkowce, zdarzają się też wielokomórkowce, a nawet organizmy zbliżone do tkankowego poziomu organizacji. Protisty można podzielić na podstawie sposobu odżywiania na samożywne i cudzożywne. Rozmnażają się przez podział komórki, czasem jednak spotyka się też rozród płciowy. Wielokomórkowce rozmnażają się za pomocą zarodników (zoospory). Protisty mają różne "układy lokomocyjne" i poruszają się za pomocą pełzania, ruchów rzęsek i wici, ruchów błonki falującej. Uważa się, że magazynujący glikogen i zaopatrzeni w wić przedstawiciele królestwa Protista byli przodkami zwierząt. Protisty to najstarsze eukarionty. Są dowody na to, że żyły na Ziemi już 600 mln lat temu.
Pozytywne działania protistów roślinopodobnych w przyrodzie i organiźmie człowieka to: - Biologiczne oczyszczanie wód, - Stosuje się je jako nawóz, przez to służą do użyźniania gleb, - Wytwarzany kwas alginowy przez brunatnice stosowany w przemyśle tekstylowym jako impregnator, - Protisty to cenne składniki wody i soli mineralnych, - Stosowane są w przemyśle papierowym do produkcji tektury i kartonu, - Agar pozyskiwany z krasnorostów, stosowany jest w przemyśle piekarniczym i cukierniczym, - Stosowane są do galaretek, lodów lub majonezu, - Stosowane są także w medycynie i farmaceutyce (np. kremy), - Morszczyn (z dużą ilością jodu) stosowany jest do produkcji ziół, - Substancje z chlorelli są stosowane do antybiotyków, - Glony są wykorzystywane do laboratoryjnej syntezy witamin z grupy B, - Agar i kwas są wykorzystywane do środków bakteriobójczych oraz leków stosowanych w przypadku obecności robaków pasożytniczych, - Glony występują w maściach, którymi smaruje się rany po oparzeniach, - Biorą udział w krążeniu pierwiastków, - Duże glony stanowią schronienie dla innych organizmów wodnych. Natomiast negatywne działania protistów roślinopodobnych w przyrodzie i organiźmie człowieka to: - Zakwity wód, co przyczynia się do śmierci wielu organizmów wodnych (zakwity wód to masowy rozwój określonych gatunków glonów, glony te obumierają tworząc martwą materię organiczną którą rozkładają bakterie zużywając tlen, wydzielają szkodliwe toksyczne związki [np. siarkowodór]), - Glony zarastają filtry wodne, powodując ich niedrożność, - Ich masowa obecność ogranicza rozwój innych organizmów, - Ryby, które żywią się glonami mają gorsze walory smakowe i zapachowe, - Glony obrastają statki co powoduje ich nadmierne obciążanie. Pozytywne działania protistów zwierzęcopodobnych w przyrodzie i organiźmie człowieka to: - Stanowienie pokarmu dla innych zwierząt 9wchodzą, np. w skład zooplanktonu), - Niektóre z wiciowców żyją w symbiozie (we współpracy) z termitami (mieszkają w nich i trawią drewno, które zjadają termity), - Biorą udział w tworzeniu skorupy ziemskiej, pancerzyki otwornic tworzą pokłady mułów na dnie oceanicznym, które po latach przekształcają się w skały wapienne, - Skały wapienne są przetwarzane w kredę, - Ich obecność jest wskaźnikiem czystości wód, - Stanowią ważne ogniwa w łańcuchach pokarmowych, są konsumentami I i II rzędu, zjadają bakterie i glony, same zjadane są przez skorupiaki, - Oczyszczają wody i ścieki z bakterii. Negatywne działania protistów pochodzenia zwierzęcego w przyrodzie i organiźmie człowieka to: - Pasożytnictwo na roślinach i zwierzętach, powodując ich zgon, - Niektóre protisty są pasożytami wywołującymi groźne choroby, np. malaria (wywołuje ją zarodziec malarii), śpiączka afrykańska (wywołuje ją świdrowiec gambijski), czerwonka pełzakowata.
PROTISTY Pierwotniaki: 1. Udział w oczyszczaniu wód. 2. Powodują choroby (np. świdrowiec gambijski powoduje śpiączkę afrykańską, ameba - czerwonkę) 3. Są pokarmem zwierząt. 4. Tworzą pokłady skał wapiennych (otwornice) Glony: 1. Regulują dostęp światła słonecznego dla organizmów wodnych 2. Uczestniczą w procesach tworzenia i rozpadu skał, 3. Biorą udział w krążeniu pierwiastków w przyrodzie np. węgla i tlenu, 4. Są ważnym składnikiem planktonu. 5. Wzbogacając zbiorniki wodne w tlen wykorzystywany przez zwierzęta stanowią dużą część fotosyntezujących organizmów. Gdyby nagle przestały istnieć w ciągu 25 lat przybyłoby dwukrotnie dwutlenku węgla, co spowodowałoby totalną katastrofę ekologiczną. 6. Są stosowane w medycynie. Śluzowce: Maja generalnie mały wpływ na środowisko, ALE: 1. Rozkładają martwe orgnizmy (w małym stopniu) 2. Sa pożywieniem dla niektórych organizmów.