skutki wojen z Rzeczpospolitą w XVII w (Turcja, Rosja, Szwecja). Skutki polityczne, gospodarcze, społeczne.

skutki wojen polsko-tureckich: -wyniszczenie południowych ziem polskich -straty ludnościowe -upadek gospodarczy i polityczny polski -słabość armii polskiej -utracenie pozycji nad Bałtykiem Skutki wojen polsko- szwedzkich: -wyniszczenie ziem polskich -utrata Inflant -straty ludności -chaos monetarny -głód -wzmocnienie potęgi Szwecji i Francji w Europie -uniezaleznienie sie prus w 1657 r., które stały się później groźnym przeciwnikiem Polski -wzrost pozycji oligarchii magnackiej spiskującej przeciwko królowi -wzmocnienie katolicyzmu w Polsce -rozwój kontrreformacji (wygnanie arian z polski w 1658r.) -upadek gospodarczy (zwiekszenie eksportacji zbóż) -słabość armii polskiej skutki wojen polsko-rosyjskich: -zniszczenie ziem polskich -utrata wschodnich województw -wzrost znaczenia Rosji, która po okresie "wielkiej smuty" stawała się groźnym przeciwnikiem dla polski -osłabienie państwa polskiego, znikniecie z areny międzynarodowej, -Rosja wyrosła na mocarstwo, -Rosja ingerowała w sprawy państwa polskiego,