"Zdrowe"- dodatki do żywności

Dodatkami do żywności nazywa się substancje, które same nie są środkami spożywczymi i najczęściej nie posiadają wartości odżywczej. Do żywności dodawane są celowo, aby oddziaływać na jej charakterystyczne cechy, np. konsystencję, smak, zapach, barwę, itp.

W zależności od pełnionych funkcji wyróżnia się ponad 20 grup substancji dodatkowych np. barwniki, aromaty, konserwanty,
Przeciwutleniacze, emulgatory, zagęstniki, substancje spulchniające, klarujące, pianotwórcze, itp.

Wykaz substancji dodatkowych według numerycznego systemu oznaczeń Unii Europejskiej (symbol E i numer liczbowy), maksymalne dopuszczalne dawki oraz środki spożywcze, do których mogą być zastosowane są podane w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 27 grudnia 2000 r.(Dz.U 2001 r. nr 9, poz. 72 ze zmianami).

Podane w rozporządzeniu substancje dodatkowe muszą być stosowane zgodnie z ich funkcją technologiczną, w określonych dawkach oraz na określonych warunkach. Dawki stanowią maksymalne ilości dopuszczalne w gotowych do spożycia środkach spożywczych i używkach. Substancje dodatkowe, dla których nie podano dopuszczalnych dawek, należy stosować zgodnie z dobrą praktyką produkcyjną, czyli w ilościach minimalnych, niezbędnych do osiągnięcia zamierzonego efektu technologicznego.


Dopuszczone do stosowania substancje dodatkowe zostały dokładnie sprawdzone pod kątem oceny ich bezpieczeństwa, a więc ich toksyczności, dopuszczalnego dziennego pobrania, wywoływania alergii, nadwrażliwości, nietolerancji, powodowania różnych schorzeń. Stosowane zgodnie z normami są całkowicie bezpieczne. Lecz alergicy, osoby cierpiące na schorzenia przewodu pokarmowego, będące na diecie powinni maksymalnie ograniczyć spożycie produktów zawierających substancje dodatkowe.

Im bardziej przetworzone produkty, tym większe prawdopodobieństwo występowania w nich substancji dodatkowych. Nieprzetworzone produkty, jak mleko, mięso, warzywa, owoce, miód pszczeli nie mogą zawierać żadnych dodatków. Żywność przeznaczona dla niemowląt i dzieci do lat trzech może zawierać niektóre, ściśle określone substancje dodatkowe.


Wywiad z doc. dr. hab. Januszem Książykiem z Centrum Zdrowia Dziecka

Doc. dr hab. Janusz Książyk kierownik Kliniki Pediatrii w Centrum Zdrowia Dziecka,
autor ponad 120 prac naukowych, członek polskich i zagranicznych towarzystw naukowych.
Jest jednym z ekspertów, którzy opracowali obowiązujące w Polsce schematy wprowadzania nowych pokarmów do diety niemowlęcia.


Niektórzy twierdzą, że dodatki do żywności to trucizny. Ile w tym prawdy?

Najczęściej nie mają one wartości odżywczej, a ich zadaniem jest przedłużenie trwałości albo poprawienie wyglądu i smaku jedzenia. Nie można ich stosować dowolnie - obowiązują w tej sprawie ścisłe normy prawne. Dodatki do żywności nie stanowią zagrożenia dla zdrowia, ale nie wszystkie nadają się dla dzieci. Są oznaczane literą "E" i liczbą, by łatwo je było rozpoznać i by nie trzeba było używać ich pełnych nazw.

A dodawane pierwiastki i witaminy?

Wzbogaca się o nie niektóre produkty, np. do kaszek dla niemowląt dodaje się żelazo, a do przecierów - witaminę C. Wzbogacana żywność jest modna, więc na etykietach często pojawiają się informacje, że produkt zawiera wapń, magnez czy jakąś witaminę. Prawo polskie mówi, że ilość takiego suplementu musi pokrywać, co najmniej 15 proc. dziennego zapotrzebowania na daną substancję. Różnica między dodatkiem a suplementem jest taka, że dodatki nie są niezbędnymi składnikami pożywienia. Można ich nie jadać w ogóle i nic na tym nie stracimy.

Czy powinniśmy unikać produktów z "E"?

Dietetycy radzą, byśmy jedli raczej żywność nieprzetworzoną. Podstawę diety powinny stanowić produkty zbożowe (kasze, pieczywo z mąki z pełnego przemiału, warzywa, owoce). Ale warzywa i owoce bywają woskowane (czyli zabezpieczane preparatami E901-E905), co przedłuża ich świeżość w czasie transportu. Pieczywo razowe barwi się karmelem (E150a-150d). Jeśli zatem nie mamy własnej działki, nie ubijamy sami masła i nie pieczemy sami chleba, jakąś ilość substancji dodatkowych zawsze będziemy zjadać. Od nas zależy natomiast to, ile tego będzie. Najlepiej - jak najmniej. Najwięcej "E" znajduje się w wędlinach, barwionych słodyczach i napojach oraz rozmaitych deserach.


Czy po wyglądzie produktu można się zorientować, że jest naszpikowany dodatkami?

Im dłuższy termin ważności, im bardziej atrakcyjnie produkt wygląda, tym więcej w nim dodatków. Na liście substancji oznaczonych symbolem "E" znajdziemy nie tylko konserwanty, ale i barwniki, regulatory kwasowości, substancje klasyfikujące, przeciwzbrylające, spulchniające, żelujące, słodzące, zagęstniki, przeciwutleniacze, nośniki, stabilizatory

Czy przeczytanie etykiety wystarczy? Czy możemy ufać temu, co tam jest napisane?

Opakowania produktów spożywczych muszą mieć etykietę w języku polskim, na której podany jest skład. Może tam też być informacja o wartości kalorycznej produktu, ilości białek, węglowodanów i tłuszczów oraz dane, jaki procent dziennego zapotrzebowania na witaminę czy składnik mineralny pokrywa 100 g tego produktu. Ale opakowanie ma skłaniać do zakupu, więc zamiast informacji pojawia się tam często tekst reklamowy.

Czy może Pan podać jakiś przykład?

Proszę - "Delicje z białego sezamu. Skład: naturalny biały sezam, maltoza, cukier, mąka, jaja". A dalej: "Nawilżają skórę, poprawiają energię płuc, opóźniają starzenie, zapobiegają twardnieniu arterii". Gdyby ktoś mógł udowodnić, że jego słodycze opóźniają starzenie, byłby to produkt genialny, a media by się taką informacją zachłystywały. Zachęcam, zatem do uważnego i krytycznego czytania etykiet. Także pod kątem tego, ile kalorii dostarcza dany produkt i ile zawiera tłuszczu.
Jeśli producenta jakiegoś przysmaku darzymy zaufaniem, to nie ma znaczenia, czy kupujemy ten przysmak pakowany, czy na wagę. Ale jeśli producenta nie znamy, lepiej sięgać po produkty paczkowane, żeby móc przeczytać ich skład. Brak informacji jest gorszy niż zła informacja.

Na jakie informacje na etykiecie powinniśmy zwracać uwagę, gdy kupujemy coś dla małego dziecka?

Sięgajmy po produkty przeznaczone dla dziecka w tym wieku. Jeśli chcemy gotować w domu, kupujmy jarzyny i owoce w sprawdzonych miejscach, np. w sklepach ze zdrową żywnością albo u zaprzyjaźnionego rolnika, a mięso i ryby w sklepie, a nie na bazarku. W drugim i trzecim roku życia dzieci mogą jeść już wiele "dorosłych" produktów. Wybierajmy te najmniej przetworzone: kasze, makarony, jogurty, biały ser, mięso, a nie wędlinę (a jeśli już, to taką, która ma pozytywną opinię Instytutu Matki i Dziecka lub Centrum Zdrowia Dziecka), świeże ryby. Upieczony przez mamę schab jest równie smaczny jak ten ze sklepu, domowy pasztet można przygotować niemal bez tłuszczu i z mięsa wysokiej jakości, twarożek ze świeżo posiekanym szczypiorkiem niczym nie ustępuje temu ze sklepu, a na pewno nie zawiera substancji dodatkowych. Babcia też nie potrzebuje polepszaczy, by zrobić ciasto drożdżowe


A jeśli dziecko jest starsze?

Przedszkolak i starsze dziecko może już jeść to, co dorośli. Nie ma powodu, żeby odmawiać mu serdelka, lizaka, oranżady czy tuńczyka z puszki. Ale pamiętajmy, że to my kształtujemy nawyki dziecka. To od nas zależy, czy jego dieta będzie zdrowa. Badania są alarmujące: młodzi ludzie zjadają za dużo białka, a tłuszczu nawet o 50 proc. więcej, niż nakazują normy. Jedzą natomiast zdecydowanie za mało błonnika. Normy dziennego spożycia soli są przekraczane ponad dziesięciokrotnie w przypadku chłopców i ponad siedmiokrotnie w przypadku dziewcząt, natomiast wapnia realizowane zaledwie w blisko 50 proc. Jeśli podstawą diety dzieci będzie żywność wysokoprzetworzona, te niedobre tendencje będą się umacniać.

Nie każda przekąska jest zdrowa?

Jak często można dawać dziecku rozmaite małe co nieco do przegryzienia? Warto trzymać się zasady, że im bardziej coś jej przetworzone, tym rzadziej. Oto trzy grupy popularnych przekąsek. Podzieliliśmy je na zdrowe, mniej zdrowe i te, których lepiej unikać.

To możesz dawać codziennie - jogurt, owoce, warzywa, płatki i chrupki kukurydziane, wafle ryżowe, suszone morele, pestki słonecznika, niesolone fistaszki.

To możesz dawać dwa, trzy razy na tydzień - herbatniki zwykłe i z ziarnem, batoniki typu corny, sezamki, twarda czekolada, budyń, oliwki, ser żółty.

To dawaj jak najrzadziej - ciastko z kremem, żelki, cukierki, lizaki, baton czekoladowy, herbatniki typu markizy, frytki, parówki.

Spis najbardziej popularnych ?dodatków żywnościowych?

Konserwanty:

E 200-nieszkodliwy (kwas sorbowy, syntetyczny, dodawany do serów, margaryn)

E 201-nieszkodliwy (sól sodowa kwasu sodowego, sorbinian sodu - syntetyczny, dodawany do serów, margaryn)

E 202-nieszkodliwy (sól potasowa kwasu sorbowego, sorbinian potasu - syntetyczny, dodawany do serów, margaryn)

E 203-nieszkodliwy (sól wapniowa kwasu sorbowego, sorbinian wapnia - syntetyczny, dodawany do serów, margaryn)

E 210-benzoesan, syntetyczny, (dodatek do napoi gazowanych, majonezów, marynat, konserw owocowych i warzwnych, sałatek)Po jego spożyciu osoby wrażliwe, chorujące na astmę, katar sienny lub alergie skórne mogą odczuwać zaostrzenie stanów chorobowych. Odradza się częste spożywanie.

E 211-Syntetycznie otrzymywany konserwant. Sól sodowa kwasu benzoesowego. Patrz E 210. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.

E 212-Syntetycznie otrzymywany konserwant. Sól potasowa kwasu benzoesowego Patrz E 210. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.

E 213-Syntetycznie otrzymywany konserwant. Sól wapniowa kwasu benzoesowego. Patrz E 210. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.

E 214-Syntetyczniy,pochodna kwasu benzoesowego. Stosowany przeważnie w produktach rybnych, sałatach i innych wyrobach owocowo-warzywnych. Może powodować zmiany smaku potraw. Odnotowano jego działanie jako środka odurzającego, rozszerzającego naczynia i wywołującego skurcze mięśni.Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.

E 215-Syntetycznie otrzymywany konserwant. Pochodna kwasu benzoesowego. Patrz E 214. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.

E 216-Syntetycznie otrzymywany konserwant. Pochodna kwasu benzoesowego. Patrz E 214. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.

E 217-Syntetycznie otrzymywany konserwant. Pochodna kwasu benzoesowego. Patrz E 214. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.

E 219-Syntetycznie otrzymywany konserwant. Pochodna kwasu benzoesowego. Patrz E 214. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.

E 220-niszczy witaminę B 12 (bezwodnik siarki, dwutlenek siarki, syntetyczny; w sokach owocowych i koncentratach, winie, suszonych owocach).Odradza się częste spożywanie. Uwaga osoby wrażliwe i astmatycy.

E 224-Syntetyczny (zakłóca czynności jelit) Patrz E 220. Odradza się częste spożywanie. Uwaga osoby wrażliwe i astmatycy.

E 222-Syntetycznie otrzymywany konserwant i przeciwutleniacz. Patrz E 220. Odradza się częste spożywanie. Uwaga osoby wrażliwe i astmatycy.

E 223-Syntetycznie otrzymywany konserwant i przeciwutleniacz. Patrz E 220. Odradza się częste spożywanie. Uwaga osoby wrażliwe i astmatycy.

E 226-Syntetycznie otrzymywany konserwant i przeciwutleniacz. Patrz E 220. Odradza się częste spożywanie. Uwaga osoby wrażliwe i astmatycy.

E 227-Syntetycznie otrzymywany konserwant i przeciwutleniacz. Patrz E 220. Odradza się częste spożywanie. Uwaga osoby wrażliwe i astmatycy.

E 230-Syntetyczny. Dozwolony tylko do zabezpieczenia przed rozwojem pleśni i grzybów, skórek owoców cytrusowych . Stosowany także jako pestycyd. Zakłóca czynności skóry. Uwaga alergicy, może wywołać alergię kontaktową. .

E 231-Syntetycznie otrzymywany konserwant. Patrz E 230. Odradza się spożywania skórek owoców cytrusowych. Uwaga alergicy, może wywołać alergię kontaktową.

E 232-Syntetycznie otrzymywany konserwant. Patrz E 230. Uwaga alergicy, może wywołać alergię kontaktową.

E 233-Syntetyczny. Używany do spryskiwania skórek owoców cytrusowych i bananów. Stosowany także jako pestycyd (np. w uprawie ziemniaków i owoców pestkowych) oraz jako lek (np. przeciwko pasożytom jelitowy). Brak pełnych danych. Niemożliwe jest obecnie wydanie jednoznacznej opinii.

E 236-nieszkodliwy (kwas mrówkowy, syntetyczny, dodatek do ryb wędzonych, surowych soków owocowych)

E 237-nieszkodliwy (mrówczan sodu, syntetyczny)

E 238-nieszkodliwy (mrówczan wapnia, syntetyczny)

E 239-Syntetyczny konserwant. Czasami stosowany do utrwalania serów Provolone. Śladowa jego ilości, tj. 25 mg na 1 kg sera, są dopuszczalna. Używany także jako środek do dezynfekcji skóry i dróg moczowych oraz jako środek konserwujący do kosmetyków. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.

E 249-Syntetycznie otrzymywany konserwant. Patrz E 250. Odradza się częste spożywanie. szkodzi przy nadciśnieniu (azotyn potasu, syntetyczny, dodatek do wędlin)

E 250-szkodzi przy nadciśnieniu (azotyn sodu, syntetyczny, dodatek do wędlin(wchodzi w reakcje z cząsteczkami białka w wyniku czego mogą wytwarzać się rakotwórcze nitrozoaminy). Odradza się częste spożywanie.

E 251-szkodzi przy nadciśnieniu (azotan sodu, syntetyczny, dodatek do wędlin, serów podpuszczkowych i topionych)Syntetycznie produkowany konserwant. Patrz E 250. Odradza się częste spożywanie.

E 252-szkodzi przy nadciśnieniu (azotan potasu, syntetyczny, dodatek do wędlin, serów podpuszczkowych i topionych)) Patrz E 250. Odradza się częste spożywanie.

E 260-nieszkodliwy (kwas octowy, syntetyczny lub fermentacyjny, dodatek do marynat: śledzi, grzybów, sałatek)

E 261-nieszkodliwy (octan potasu, syntetyczny, dodatek do marynat: śledzi, grzybów, sałatek)

E 262-nieszkodliwy (dwuoctan sodu, datek do marynat: śledzi, grzybów, sałatek)

E 263-nieszkodliwy (octan wapnia, dodatek do marynat: śledzi, grzybów, sałatek)

E 270-nieszkodliwy (kwas mlekowy.U noworodków może prowadzić do zaburzeń w przemianie materii, jeśli układ trawienny nie jest wystarczająco rozwinięty. Dotyczy to jednak tylko formy D(-) oraz DL kwasu mlekowego. W żywności dla niemowląt stosuje się tylko formę L( ).

E 280-Syntetycznie produkowany konserwant. Może zmieniać zapach i smak potraw. Dopuszczony do stosowania w paczkowanym, krojonym chlebie i opakowanych drobnych wyrobach cukierniczych ? ciasta i herbatniki. Występuje naturalnie w niektórych gatunkach sera. Dopuszczony do użytku w krajach Unii Europejskiej. Odradza się częste spożywanie.

E 281-Syntetycznie otrzymywany konserwant. Sól sodowa kwasu propionowego. Patrz E 280. Odradza się częste spożywanie.

E 282-Syntetycznie otrzymywany konserwant. Sól wapniowa kwasu propionowego. Patrz E 280. Odradza się częste spożywanie.

E 283-Syntetycznie otrzymywany konserwant. Sól potasowa kwasu propionowego. Patrz E 280. Odradza się częste spożywanie.

Barwniki:

E 100-nieszkodliwy (kurkumina, kurkuma z kłączy roślin tropikalnych; żółty, stosowany m.in. w przyprawach, koncentratach).) Naturalny, roślinny, żółty barwnik z rozłogów rośliny Curcuma longa.

E 101-nieszkodliwy (ryboflawina, laktoflawina, witamina B2) żółto-pomarańczowy, naturalny lub syntetyczny; stosowany m.in. w przyprawach).Występuje w przyrodzie.

E 102-Odradza się spożywanie, syntetyczny; stosowany m.in. w napojach w proszku, esencjach owocowych, miodzie sztucznym. Może wywoływać alergie. Zagrożone są zwłaszcza osoby, które reagują alergicznie na aspirynę (kwas acetylsalicylowy) i astmatycy.

E 103-zabroniony

E 104-podejrzany, dodatek do wyrobów cukierniczych,syntetyczny, zielonkawo-żółty barwnik. Może wywoływać alergie. W testach na szczurach po podaniu czystej chinoliny obserwowano powstawanie nowotworów wątroby. Uwaga alergicy.

E 105-zabroniony

E 110-niebezpieczny,żółć pomarańczowa ;(dodatek do marmolady, żeli, gum do żucia, powłok tabletek).Może wywoływać alergie. W testach na zwierzętach przy podaniu dużych dawek stwierdzono powstawanie nowotworów nerek.

E 111-zabroniony

E 120-Naturalny, zwierzęcy barwnik czerwony. Pozyskiwany z wysuszonych owadów Dactylopius coccus cacti. Uważany za nieszkodliwy.

E 121-zabroniony

E 122-czerwony barwnik azowy, syntetyczny;(stosowany w dżemach i marmoladach wiśniowych, budyniach, lodach, polewach). Może wywoływać alergie. Uwaga alergicy.

E 123-Syntetyczny, czerwony barwnik azowy. Dozwolony do stosowania tylko do dobarwiania win, alkoholi i ikry. W testach na zwierzętach stwierdzono jego wpływ na odkładanie się wapnia w nerkach. Odradza się spożywanie. Uwaga alergicy.

E 124-Syntetyczny, czerwony barwnik azowy.(dodatek do wędzonych ryb, cukierków pudrowych). Uwaga alergicy.

E 125-zabroniony

E 126-zabroniony

E 127-Syntetyczny, czerwony barwnik. Dozwolony do stosowania tylko do wiśni koktajlowych lub kandyzowanych, sałatek owocowych z dodatkiem wiśni. Osoby z problemami tarczycy powinny unikać artykułów spożywczych barwionych tą substancją.

E 130-zabroniony

E 131-Syntetyczny, niebieski barwnik. Uważany za nieszkodliwy.

E 132-Uważany za nieszkodliwy.Przy jednoczesnym podawaniu zwierzętom dużych dawek indygotyny i azotynu sodowego stwierdzono uszkodzenia materiału genetycznego. Połączenie takie może wystąpić w diecie np. szynka lub kiełbasa i barwione słodycze lub likiery.

E 140-Naturalne, roślinne barwniki zielone, pozyskiwane z materiału roślinnego (lucerna, szpinak, wyciąg z pokrzywy itp.) Uważane za nieszkodliwe.

E 141-związek chlorofilowy- kompleks miedziowy chlorofilu - zielony, roślinny modyfikowany; dodatek do groszku konserwowego.Uwazany za nieszkodliwy.

E 142-Syntetyczny, zielony barwnik. Dotychczas opublikowano niewiele wyników badań. Niemożliwe jest obecnie wydanie wiążącej opinii

E 150-Naturalny, roślinny barwnik koloru brązowego. Otrzymywany przez podgrzewanie cukru bez dodatku kwasów lub zasad. Silnie barwiący, lekko słodzący. Uważany za nieszkodliwy

E 151-Syntetyczny, czarny barwnik azowy. (podbarwianie nieszlachetnych rodzajów kawioru) Uwaga alergicy.

E 152-zabroniony

E 153-Naturalna substancja otrzymywana przez suche zwęglanie surowca roślinnego. Dodawany m.in. do barwienia skórki niektórych rodzajów sera, w cukiernictwie. Uważany za nieszkodliwy.

E 160-nieszkodliwy (karetonoidy)

E 161-nieszkodliwy (ksantofil, karetonoidy, niedopuszczony w Polsce)

E 162-nieszkodliwy (betanina, betacyjany z buraków ćwikłowych, czerwień buraczana, naturalny; dodatek do przetworów owocowych)

E 163-nieszkodliwy (antocyjan), występuje w winogronach i jagodach - czerwonawy, naturalny; do napoi, konserw owocowych, słodyczy.

E 170-nieszkodliwy (węglan wapnia, biały; środek ścierny w pastach do zębów, kalcpiryna - substancja osłonowa)

E 171-(Syntetyczny, mineralny biały barwnik, dwutlenek tytanu, biały dodatek do gum do żucia, drażetek, past do zębów, ) Uważany za nieszkodliwy

E 172-Syntetyczne, mineralne żółte, czerwone lub czarne barwniki,żadko stosowany - dodawany do sztucznych osłonek kiełbas.Uważane za nieszkodliwe

E 173-Syntetyczny, srebrno-szary, mineralny barwnik (stosowany do dekoracji słodyczy). Podejrzewa się, że jest jednym z czynników powodujących chorobę Alzheimera. Osoby chore na nerki mogą nie wydalać aluminium.

E 174-Naturalny, mineralny, srebrny barwnik i konserwant. Dozwolony wyłącznie do stosowania w polewach słodyczy, dekoracji pralinek i do likierów. Może odkładać się w tkankach. Do zatruć dochodzi już przy podaniu kilku gram. Wydziela się bardzo powoli z moczem. Odradza się częste spożywanie.

E 175-Naturalny, mineralny złoty barwnik. Dozwolony tylko do dekoracji cukierków i czekoladek oraz do likierów. Może prowadzić do zaburzeń w obrazie krwi. Wysoka cena powoduje, że stosuje się je w małych ilościach. Odradza się częste stosowanie.

E 180-Syntetyczny, czerwony barwnik azowy. Stosowany do barwienia przeznaczonych do spożycia skórek serów. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.

E 160-nieszkodliwy (annatto)

E 160-nieszkodliwy (alfa-,beta- karoten, prowitamina A - żółty, naturalny; dodatek do produktów tłuszczowych np. masła)

E 133-Syntetyczny, niebieski barwnik.Uważany za nieszkodliwy.

E 160-karotenoid, niedopuszczony w Polsce

Antyutleniacze:

E 300-Syntetycznie wytwarzana substancja o aktywności witaminy C. Ze względów technologicznych coraz częściej stosowany w przemyśle spożywczym. Przy ciągłym przedawkowywaniu (kilka gram dziennie) może przyczyniać się do powstawania kamieni moczowych w nerkach i pęcherzu. Uważany za nieszkodliwy.

E 301-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Sól sodowa kwasu askorbinowego. Patrz E 300. Uważany za nieszkodliwy.

E 302-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Sól wapniowa kwasu askorbinowego. Patrz E 300. Uważany za nieszkodliwy.

E 304-Syntetycznie otrzymywane przeciwutleniacze. Pochodne kwasu askorbinowego. Patrz E 300. Uważane za nieszkodliwe.

E 306-Naturalny, otrzymywany z olejów roślinnych, przeciwutleniacz. Tylko w przypadku nadmiernego spożycia preparatów zawierających witaminę E istnieje niebezpieczeństwo przedawkowania, co może niekorzystnie oddziaływać na stan zdrowia. Uważane za nieszkodliwe.

E 307-Syntetycznie produkowana witamina E. Przeciwutleniacz i substancja wzbogacająca. Patrz E 306. Uważany za nieszkodliwy.

E 308-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Patrz E 306. Uważany za nieszkodliwy.

E 309-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Patrz E 306. Uważany za nieszkodliwy.

E 310-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Istnieje podejrzenie, że substancja ta utrudnia wchłanianie żelazo. Wszystkie galusany podejrzewane są o możliwość wywoływania alergii. Uważany za nieszkodliwy. Uwaga alergicy.

E 311-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Patrz E 310. Uważany za nieszkodliwy.

E 312-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Patrz E310. Uważany za nieszkodliwy.

E 320-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. W dużych dawkach powoduje zaburzenia pracy wątroby i powstawanie wrzodów dwunastnicy. Przy przyjmowaniu dużych dawek możliwe jest odkładanie się w organizmie. BHA podejrzewany jest o możliwość wywoływania alergii. Odradza się częste spożywanie.

E 321-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Patrz E 320. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.

E 322-Naturalny, roślinny emulgator i przeciwutleniacz pozyskiwany z olejów: sojowego, słonecznikowego lub rzepakowego. Występuje w żywych komórkach. Uważany za nieszkodliwy.

E 325-nieszkodliwy (sól sodowa kwasu mlekowego)U noworodków może prowadzić do zaburzeń przemiany materii, jeśli system trawienny nie został jeszcze dostatecznie wykształcony. Dotyczy to tylko formy D(-) kwasu mlekowego. W żywności dla niemowląt występuje nieszkodliwa postać (pochodna kwasu L( ) mlekowego).

E 327-Syntetyczny regulator kwasowości. Związek wapnia i kwasu mlekowego. Patrz E 270. Uważany za nieszkodliwy.

E 327-nieszkodliwy (sól wapniowa kwasu mlekowego)

E 330-Otrzymywany na drodze fermentacji pleśniowej (Aspergillus niger). Substancja występująca w przemianie materii człowieka. Tylko w bardzo dużych dawkach, które nie są stosowane w żywności, może powodować zaburzenia w przyswajaniu wapnia. Uważany za nieszkodliwą.

E 331-Syntetyczne regulatory kwasowości i stabilizatory. Sole sodowe kwasu cytrynowego. Patrz E 330. Uważane za nieszkodliwe.

E 332-Syntetyczne regulatory kwasowości i stabilizatory. Sole potasowe kwasu cytrynowego. Patrz E 330. Uważane za nieszkodliwe.

E 333-Syntetyczne regulatory kwasowości i stabilizatory. Sole wapniowe kwasu cytrynowego. Patrz E 330. Uważane za nieszkodliwe. ,

E 335-Naturalne, roślinne regulatory kwasowości i przeciwutleniacze. Sole sodowe kwasu winowego. W dużych dawkach działają przeczyszczająco. Uważane za nieszkodliwe.

E 336-Naturalne, roślinne regulatory kwasowości i przeciwutleniacze. Sole potasowe kwasu winowego. Znane także jako kamień winny. Działają przeczyszczająco. Uważane za nieszkodliwe.

E 337-Naturalny, roślinny regulator kwasowości i przeciwutleniacz. Sól sodowo-potasowa kwasu winowego. Działa przeczyszczająco. Patrz E 334. Uważany za nieszkodliwy.

E 338-Przeciwutleniacz i regulator kwasowości. W dużej dawce może upośledzać wchłanianie wapnia, magnezu i żelaza. Duże spożycie fosforu może prowadzić do osłabienia kości i odkładania się wapnia. Odradza się częste spożywanie.

E 339-zakłóca trawienie (sól sodowa kwasu ortofosforowego)

E 340-Naturalne przeciwutleniacze, emulgatory i regulatory kwasowości. Sole potasowe kwasu ortofosforowego. Patrz E 339. Odradza się częste spożywanie.

E 341-zakłóca trawienie (sól wapniowa kwasu ortofosforowego)


Emulgatory(zmiękczacze):

E 300-Syntetycznie wytwarzana substancja o aktywności witaminy C. Ze względów technologicznych coraz częściej stosowany w przemyśle spożywczym. Przy ciągłym przedawkowywaniu (kilka gram dziennie) może przyczyniać się do powstawania kamieni moczowych w nerkach i pęcherzu. Uważany za nieszkodliwy.

E 301-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Sól sodowa kwasu askorbinowego. Patrz E 300. Uważany za nieszkodliwy.

E 302-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Sól wapniowa kwasu askorbinowego. Patrz E 300. Uważany za nieszkodliwy.

E 304-Syntetycznie otrzymywane przeciwutleniacze. Pochodne kwasu askorbinowego. Patrz E 300. Uważane za nieszkodliwe.

E 306-Naturalny, otrzymywany z olejów roślinnych, przeciwutleniacz. Tylko w przypadku nadmiernego spożycia preparatów zawierających witaminę E istnieje niebezpieczeństwo przedawkowania, co może niekorzystnie oddziaływać na stan zdrowia. Uważane za nieszkodliwe.

E 307-Syntetycznie produkowana witamina E. Przeciwutleniacz i substancja wzbogacająca. Patrz E 306. Uważany za nieszkodliwy.

E 308-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Patrz E 306. Uważany za nieszkodliwy.

E 309-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Patrz E 306. Uważany za nieszkodliwy.

E 310-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Istnieje podejrzenie, że substancja ta utrudnia wchłanianie żelazo. Wszystkie galusany podejrzewane są o możliwość wywoływania alergii. Uważany za nieszkodliwy. Uwaga alergicy.

E 311-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Patrz E 310. Uważany za nieszkodliwy.

E 312-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Patrz E310. Uważany za nieszkodliwy.

E 320-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. W dużych dawkach powoduje zaburzenia pracy wątroby i powstawanie wrzodów dwunastnicy. Przy przyjmowaniu dużych dawek możliwe jest odkładanie się w organizmie. BHA podejrzewany jest o możliwość wywoływania alergii. Odradza się częste spożywanie.

E 321-Syntetycznie produkowany przeciwutleniacz. Patrz E 320. Odradza się częste spożywanie. Uwaga alergicy.

E 322-Naturalny, roślinny emulgator i przeciwutleniacz pozyskiwany z olejów: sojowego, słonecznikowego lub rzepakowego. Występuje w żywych komórkach. Uważany za nieszkodliwy.

E 325-nieszkodliwy (sól sodowa kwasu mlekowego)U noworodków może prowadzić do zaburzeń przemiany materii, jeśli system trawienny nie został jeszcze dostatecznie wykształcony. Dotyczy to tylko formy D(-) kwasu mlekowego. W żywności dla niemowląt występuje nieszkodliwa postać (pochodna kwasu L( ) mlekowego).

E 327-Syntetyczny regulator kwasowości. Związek wapnia i kwasu mlekowego. Patrz E 270. Uważany za nieszkodliwy.

E 327-nieszkodliwy (sól wapniowa kwasu mlekowego)

E 330-Otrzymywany na drodze fermentacji pleśniowej (Aspergillus niger). Substancja występująca w przemianie materii człowieka. Tylko w bardzo dużych dawkach, które nie są stosowane w żywności, może powodować zaburzenia w przyswajaniu wapnia. Uważany za nieszkodliwą.

E 331-Syntetyczne regulatory kwasowości i stabilizatory. Sole sodowe kwasu cytrynowego. Patrz E 330. Uważane za nieszkodliwe.

E 332- Syntetyczne regulatory kwasowości i stabilizatory. Sole potasowe kwasu cytrynowego. Patrz E 330. Uważane za nieszkodliwe.

E 333-Syntetyczne regulatory kwasowości i stabilizatory. Sole wapniowe kwasu cytrynowego. Patrz E 330. Uważane za nieszkodliwe. ,

E 335-Naturalne, roślinne regulatory kwasowości i przeciwutleniacze. Sole sodowe kwasu winowego. W dużych dawkach działają przeczyszczająco. Uważane za nieszkodliwe.

E 336-Naturalne, roślinne regulatory kwasowości i przeciwutleniacze. Sole potasowe kwasu winowego. Znane także jako kamień winny. Działają przeczyszczająco. Uważane za nieszkodliwe.

E 337-Naturalny, roślinny regulator kwasowości i przeciwutleniacz. Sól sodowo-potasowa kwasu winowego. Działa przeczyszczająco. Patrz E 334. Uważany za nieszkodliwy.

E 338-Przeciwutleniacz i regulator kwasowości. W dużej dawce może upośledzać wchłanianie wapnia, magnezu i żelaza. Duże spożycie fosforu może prowadzić do osłabienia kości i odkładania się wapnia. Odradza się częste spożywanie.

E 339-zakłóca trawienie (sól sodowa kwasu ortofosforowego)

E 340-Naturalne przeciwutleniacze, emulgatory i regulatory kwasowości. Sole potasowe kwasu ortofosforowego. Patrz E 339. Odradza się częste spożywanie.

E 341-zakłóca trawienie (sól wapniowa kwasu ortofosforowego)


Budyń:

E1412- Fosforan diskrobiowy [Stabilizator] [Zagęstnik]
E1422-Acetylawny adypian dwuskrobiowy. Skrobia modyfkowana dla pozyskania właściwości korzystnych jako dodatek do kremów. Zarządzenie MZiOS dopuszcza stosowanie w "napojach mlecznych fermentowanych smakowych poddanych obróbce termicznej po ukwaszeniu, w deserach mlecznych typu pudding i twarogach termizowanych w ilości do g/kg".

Guma do żucia:

E 170- Dwutlenek tytanu. Brzmi groźnie, ale nie udało się stwierdzić szkodliwości w produktach, które mają lśnić bielą. Jest obecny w gumie do żucia oraz, w dużych ilościach, w paście do zębów Elmex. Nie ma ograniczeń stosowania tego pigmentu na świecie. IL-PZH. W załączniku do Zarządzenia MZiOS dwutlenek tytanu znajduje się w grupie barwników nieorganicznych. Dopuszcza się jego stosowanie na powierzchnię drażetek, gumy do żucia i pierników.

Zupka w proszku:

E635- Rybonukleotydy sodu. Guanylan sodu i inozynian sodu. Na liście MZiOS figuruje jako środek wzmacniający smak i zapach produktów spożywczych, podobnie jak E627.


Syntetyczne dodatki do żywności dodawane są masowo od kilkunastu lat, a już budzą coraz więcej kontrowersji. Wiele z nich wycofano z użytku, inne uznano za niebezpieczne, inne wreszcie za podejrzane?co oznacza, że przy ich stosowaniu należy zachować szczególną ostrożność, gdyż mogą być niebezpieczne dla zdrowia.
Chemiczne dodatki do żywności mogą poprawić jej wygląd, smak, zmienić kolor, konsystencję, zapach, przedłużyć trwałość. Innymi słowy: oszukać węch, smak i wzrok. Przeciętny mieszkaniec Europy Zachodniej zjada w spożywanej żywności 5-6 kg sztucznych barwników rocznie.
Należy jednocześnie uczciwie przyznać, że istnieją dodatki do żywności nieszkodliwe dla zdrowia. Należałoby życzyć nam wszystkim, aby nawet ci nieuczciwi producenci pamiętali o ich istnieniu.
Stosowanie dodatków do żywności jest konieczne ze względu na:
? zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności np. sól jodowana,
? ochronę składników środka spożywczego np. przeciwutleniacze w tłuszczach,
? zwiększenie wydajności produkcyjnej np. hydrokoloidy w przetworach mięsnych,
? zapobieganie niekorzystnym zmianą produktu np. stabilizatory w emulsjach,
? zwiększenie atrakcyjności wyrobu np. barwniki i aromaty w wyrobach cukierniczych i napojach orzeźwiających,
? wytwarzanie nowych produktów np. emulgatory w margarynach i lodach,
? przedłużenie okresu trwałości środków spożywczych np. konserwanty w napojach.

Natomiast zastosowanie substancji dodatkowych nie może przyczynić się do wprowadzenia w błąd, co do jakości zdrowotnej środka spożywczego i nie może być wykorzystane w celu ukrycia wad żywności spowodowanych nieprawidłowym procesem produkcyjnym lub użyciem złej jakości surowców.
Istnieje wiele organizacji, które mają za zadanie sprawdzać jakość konserwowanych produktów. Konserwanty, mimo wielu wad, mają również mnóstwo zalet! Możemy dostarczać organizmowi witamin nawet w czasie zimy! Nie popadajmy w obłęd i nie pochłaniamy wzrokiem etykietek w poszukiwaniu ?E?! Nie wszystkie z nich są złe!
Podsumowując, można stwierdzić, że obecny wysoki poziom jakości dodatków do żywności oraz ich wnikliwa kontrola gwarantują, że są to bezpieczne składniki naszego pożywienia, co nie daje podstaw do ich negowania. Rodzi się, zatem potrzeba powszechnej obiektywnej edukacji społeczeństwa o pozytywnej roli dodatków do żywności!!!