Borowina pochodzi od staropolskiego określenia torfów, które były wydobywane w borach. Do lecznictwa wprowadzono po raz pierwszy na Orawie w Mariańskich Łaźniach w 1815r., a w Polsce w Krynicy w 1858r. Borowiny (torfy, peloidy torfowe) należą do naturalnych substancji mineralnych, powstałych w skutek butwienia części roślinnych w środowisku wodnym z niewielkim dostępem powietrza i udziałem drobnoustrojów. Po rozdrobnieniu i zmieszaniu z wodą stosowane są w postaci papki głównie do kąpieli, zawijań i okładów. Kąpiel borowinowa powoduje powolne przegrzanie ciała osoby poddanej zabiegowi- nie odczuwa się silnego ciepła, możemy natomiast zaobserwować duże wydzielanie potu - uruchomieniu mechanizmów termoregulacyjnych zabezpieczających przed przegrzaniem. Podstawowym zadaniem kąpieli borowinowej w odnowie biologicznej jest przegrzanie tkanek powodujące lepsze ich dotlenienie i odżywienie, przyspieszenie utylizacji produktów przemiany materii i usunięcie metabolitów wysiłkowych. Poza działaniem odkwaszającym na drodze chemicznej stwierdzono także właściwości przeciwzapalne ( niezmiernie korzystne dla sportowców). Ponadto kąpiel taka wpływa także na funkcjonowanie autonomicznego układu nerwowego. Obserwuje się podczas niej zwiększenie napięcia części współczulnej układu nerwowego, natomiast po kąpieli przez kilka godzin dominuje część przywspółczulna autonomicznego układu nerwowego. Ciśnienie hydrostatyczne wywołuje przesunięcie krwi do klatki piersiowej, powiększeniu ulegają duże naczynia krwionośne, bardziej obciążona jest prawa komora serca. Drażnione są receptory skórne- przekrwienie oraz ograniczenia odczuć bólowych. Rozluźnienie zmęczonych mięśni, zmniejszenie ich bolesności, działanie przeciwzapalne (steroidy hamujące powstawanie substancji wywołujących proces zapalny). Kąpiel borowinowa w odnowie biologicznej jest skutecznym zabiegiem po treningach czy zawodach (duże zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej, obciążony narząd ruchu.). Zabieg dopiero po około 6-8 godz. od zakończenia ćwiczeń (ważne wcześniejsze uzupełnienie płynów w organizmie). Powinien trwać ok.15-25 min. Po zabiegu należy przez około godzinę wypocząć, najlepiej w pozycji leżącej. W dniu, w którym brana jest kąpiel borowinowa nie należy wykonywać zabiegów całościowych, cieplnych i wodnych. Jeżeli kąpiel wykonujemy w dniu wolnym od ćwiczeń, wtedy możemy ją połączyć z masażem suchym wybranej grupy mięśni. Oddziaływanie miejscowe przeprowadzamy za pomocą zawijania lub okładów, najczęściej stosuje się preparaty borowinowe zawierające około 80% wody. Przed zabiegiem należy pastę borowinową podgrzać do temperatury około 40C. Zawijanie polega na nałożeniu na ciało pacjenta około 5 cm warstwy ogrzanej borowiny oraz takiej samej warstwy na prześcieradło, którym owija się część poddaną zabiegowi. Prześcieradło okrywa się folią czy ceratą i owija kocem. Okład borowinowy powinien znajdować się na ciele przez około 30 min. Zawijania z pastą borowinową stosujemy przede wszystkim na okolice stawów, wspomagając przebieg procesów wypoczynkowych w więzadłach czy ścięgnach najczęściej ulegającym przeciążeniom. W przypadku bardzo dużego zakwaszenia jakiejś grupy mięśni okład można wykonać na nie oraz na grupę mięśni znajdującą się bliżej serca. Zawijanie czy ciepłe okłady nie powinny być stosowane przed upływem sześciu godzin od zakończenia ćwiczeń. Borowina może być również wykorzystywana do zabiegów ochładzających wybrane części ciała- schłodzić do temp.ok. 2-5 owinąć w cienką tkaninę, najlepiej bawełnianą, i przyłożyć na wybrane miejsce. Wskazania- zarówno urazy mechaniczne, jak i zmiany przeciążeniowe układu ruchu. Czas zabiegu wynosi 10-20 minut; kiedy mamy do czynienia z ostrym stanem zapalnym zabieg należy powtarzać co 1-2 godziny.
