Potrzebuje na dziś rano prace kontrolną na temat biomechanika pracy kończyny górnej pomocy......:(

1. Biomechanika miednicy Pod wzgledem biomechanicznym najwaniejsza funkcja układu szkieletowego, miesniowo-wiezadłowego i nerwowego jest moliwosc wykonania ruchu w sposób jak najbardziej ekonomiczny i bezpieczny. Znaczaca role podczas lokomocji odgrywa miednica. Jest ona połaczeniem miedzy tułowiem i konczynami dolnymi. Przenosi ciear górnej czesci ciała. Biomechaniczny punkt widzenia wymaga, aby miednice rozpatrywac razem z odcinkiem ledzwiowym kregosłupa oraz biodrami. Dlatego mówi sie o okolicy ledzwiowomiedniczno- biodrowej (LMB). Zadaniem tej okolicy jest zapewnienie organizmowi na tyle duej stabilnosci, aby mógł on sprawnie i bezpiecznie przenosic obciaenia z jednoczesnym zachowaniem na tyle duej mobilnosci, aby spełniac funkcje lokomocyjna. Zadanie to jak mona sobie wyobrazic nie jest proste i wymaga skomplikowanego i skoordynowanego systemu stabilizacyjno-mobilizujacego. 1.1 Model stabilnosci według Panjabiego. Strefa neutralna Model stabilizacji ogniw kinematycznych jaki zaproponował Panjabi polega na połaczeniu działania trzech układów: nerwowego, miesniowo-powieziowego i kostnostawowo- wiezadłowego. Sprawnosc tych trzech układów warunkuje prawidłowe działanie systemu stabilizujacego. Kosci, stawy i wiezadła tworza system bierny, miesnie i powiezie system czynny, natomiast układ nerwowy to system kontrolny, który koordynuje prace całego mechanizmu stabilizujacego. Model ten zakłada, e kady system ma wpływ na dwa pozostałe i odwrotnie, a nieprawidłowe działanie jednego elementu ma wpływ na działanie całego mechanizmu i prowadzi do kompensacyjnego przeciaenia pozostałych, otwierajac droge do wtórnych dysfunkcji. Tworzac ten model Panjabi miał na uwadze analize stabilnosc kregosłupa, jednak spójnosc i logicznosc tego modelu pozwala z powodzeniem stosowac go dla całego organizmu człowieka (ryc.16) [3, 5, 6, 8, 13]. Physiotherapy & Medicine www.pandm.org 2 Ryc.16 Model stabilnosci według Panjabiego (na podstawie [8]). Kolejnym elementem warunkujacym stabilnosc i pozostajacym w bezposrednim zwiazku z powyszym modelem jest zdefiniowane przez Panjabiego pojecie strefy neutralnej. Strefa neutralna jest to niewielki zakres ruchu w pobliu połoenia zerowego (spoczynkowego) stawu, gdzie ruch odbywa sie w zakresie, w którym nie nastepuje jeszcze pobudzenie proprioreceptorów wokół stawu, a tym samym nie nastepuje osrodkowe pobudzenie napiecia miesniowego (brak informacji dosrodkowej brak odpowiedzi odsrodkowej), natomiast opór kostno-wiezadłowy jest minimalny [8]. (ryc.17) Ryc.17 Model strefy neutralnej według Panjabiego. Neutral zone-strefa neutralna, range of motionzakres ruchu, extension-wyprost, flexion-zgiecie, load-obciaenie, displacement-przemieszczenie [13]. Powiekszenie zakresu ruchu strefy neutralnej jest sytuacja niebezpieczna dla stawu. Zbyt pózna informacja z proprioreceptorów do układu osrodkowego o aktualnej pozycji stawu, co prawda da odpowiedz osrodkowa w postaci napiecia miesniowego w danej okolicy, jednak moe ona okazac sie nieadekwatna do siły zewnetrznej działajacej na staw i prowadzic Physiotherapy & Medicine www.pandm.org 3 do urazu. Podobnie zmniejszony zakres ruchu strefy neutralnej jest niepoadany. Pobudzenie proprioreceptorów bedzie nastepowało zbyt wczesnie czego skutkiem bedzie zwiekszone napiecie miesni wokół stawu i np. ból. Czynniki, które zaburzaja strefe neutralna to np. uraz, procesy zwyrodnieniowe czy osłabienie stabilizacji miesniowej (ryc.18). . Ryc.18 a) graficzne przedstawienie ruchu w fizjologicznej strefie neutralnej jako kulki (główka kosci) w półmisku (panewka), b) jesli dojdzie do utraty ryglowania fizjologicznego, ruch w strefie neutralnej jest zwiekszony, c) zwłóknienie stawu powoduje, e ruch w strefie neutralnej jest zmniejszony, d) nadmierne siły sciskajace działajace na staw powoduja całkowite zablokowanie ruchu w strefie neutralnej, e) zaburzenie kontroli motorycznej powoduje, e bierna ruchomosc w strefie neutralnej jest prawidłowa, czynnosciowo jednak kulka poruszajac sie w półmisku co chwile traci i odzyskuje kontakt z podłoem [8]. Przedstawiony powyej model pokazuje, e stabilnosc organizmu człowieka jest zjawiskiem dynamicznym zalenym od wielu czynników działajacych w danym czasie. Czynniki zewnetrzne to siła ciekosci działajaca na organizm powodujaca wystepowanie pionowych i poziomych sił scinajacych. Czynniki wewnetrzne to spójnosc układu nerwowego, kostnego, stawowo-wiezadłowego i miesniowo-powieziowego. Oznacza to, e stała, prawidłowa impulsacja aferentna z mechanoreceptorów stawowych i otaczajacych tkanek miekkich umoliwia prawidłowa interpretacje osrodkowa impulsów a przez to stosowna odpowiedz. Zdolnosc miesni do długotrwałego skurczu tonicznego i działania w sposób skoordynowany powoduje, e powstała siła w najkorzystniejszy sposób utrzymuje zakres slizgu w obrebie strefy neutralnej (najmniejsza strata energii) wobec siły zewnetrznej. Mnogosc czynników, od których uzaleniona jest stabilnosc powoduje, e mimo pewnych Physiotherapy & Medicine www.pandm.org 4 charakterystycznych i ogólnych cech przedstawionych powyej pozostaje ona sprawa bardzo indywidualna dla kadego organizmu