pomocy!!!! krótki opis twurczości Jana Matejki taki na 4-6 zdań

Malarstwo Jana Matejki, raz oceniane bezkrytycznie, niemal bałwochwalczo, to znów ostro krytykowane, nieraz bezwzględnie i niesprawiedliwie, wytrzymało próbę czasu. Wydaje się, że człowieka współczesnego najbardziej w twórczości artysty pociąga jej dynamizm, śmiałe zerwanie z konwecjami historioficznymi i estetycznymi epoki, wewnętrzna pasja. Malarstwo jego stało się jednak trwałym składnikiem polskiej kultury artystycznej; jego plastyczne wizje przeniknęły do narodowe psychiki Polaków. Twórczość Matejki odegrała rolę prekursorską w stosunku do np. pisarstwa historycznego Henryka Sienkiewicza, podejmując niejednokrotnie funkcje, jakie w społeczeństwach wolnych pełniła publicystyka czy działalność edukacyjna kierowana przez władzę państwową. Wgłębienie się w obrazy Matejki, ich problematykę historyczną i treść ideową, pozwala na wniknięcie w te wszystkie wydarzenia, które określały polskie losy i polskie drogi nie tylko w miniony, dziewiętnastym stuleciu.

Najwybitniejszy przedstawiciel polskiego malarstwa historycznego XIX wieku. W 1852-58 studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych (u W. K. Stattlera i W. Łuszczkiewicza), 1859-60 w Monachium (u H. Anschütza) i Wiedniu. Od 1864 członek Towarzystwa Naukowego w Krakowie i wielu akademii zagranicznych. Od 1873 dyrektor Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie. Odbył wiele podróży zagranicznych (Paryż, Wiedeń, Turcja, Czechy, Węgry, Włochy) i po Polsce. Od połowy lat 50-tych tworzył obrazy głównie z dziejów ojczystych, poprzedzone wnikliwymi studiami historycznymi i zabytkoznawczymi. Główne dzieła: Stańczyk (1862), Kazanie Skargi (1864), Rejtan (1866), Unia Lubelska (1869), Stefan Batory pod Pskowem (1872), Zawieszenie dzwonu Zygmunta (1874), Bitwa pod Grunwaldem (1878), Hołd pruski (1882), Sobieski pod Wiedniem (1883), Kościuszko pod Racławicami (1888), Konstytucja 3 Maja (1891) oraz cykl Dzieje cywilizacji w Polsce (1889). Większość z nich to ogromnych rozmiarów kompozycje o wielkiej sile wyrazu, które cechuje połączenie realistycznej obserwacji i dokumentalnej ścisłości szczegółów z przejaskrawioną gestykulacją i dynamicznymi układami kompozycyjnymi całości obrazu. Matejko był jednym z największych polskich portrecistów. Portrety: Żony w sukni ślubmej (1879), A. Potockiego (1879), S. Tarnowskiego (1890), znakomity Autoportret artysty (1892). Matejko wykonał jedno z największych dzieł malarstwa monumentalnego - polichromię w Kościele Mariackim w Krakowie (1889-91). Dużą popularność zyskał cykl rysunków Poczet królów i książąt polskich (1890) oraz album Ubiory w Polsce (1860). Uczniami Matejki byli m.in.: Maurycy Gottlieb, Jacek Malczewski, Józef Mehoffer, Stanisław Wyspiański. Dzieła Matejki, przesycone głębokim patriotyzmem, ukazywały społeczeństwu polskiemu wizję przeszłości i odegrały dużą rolę w umacnianiu świadomości narodowej. Podczas II wojny światowej najważniejsze dzieła zostały ukryte (np. Bitwa pod Grunwaldem zakopana w Lublinie). Po 1945 większość dzieł Matejki odnaleziono i poddano konserwacji. Obecnie znajdują się głównie w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie i w Warszawie. ;]]