Maszyny proste są to najprostsze urządzenia pozwalające użyć siły inaczej skierowanej lub mniejszej bądź dla zrównoważenia danej siły, bądź dla wykonania danej pracy. Przykłady maszyn prostych: 1. Dźwignia jednostronna – jest to pręt podparty na jednym końcu . Siły są przyłożone po jednej i tej samej stronie punktu podparcia. Przykłady praktycznego wykorzystania dźwigni jednostronnej: - stawy i kości ludzkiego ciała tworzą dźwignię jednostronną, - zasada dźwigni jednostronnej znalazła zastosowanie między innymi przy konstrukcji podnośników samochodowych i taczek; 2. Blok nieruchomy - jest to krążek posiadający na obwodzie rowek i obracający się wokół stałej osi. Na krążek nałożona jest linka. Na jednym końcu tej linki zamieszczamy ciało przeznaczone do podniesienia, a do drugiego końca przykładamy siłę potrzebną do zrównoważenia ciężaru ciała. Wartość siły działania na bloku nieruchomym jest równa wartości siły oporu. Blok nieruchomy jest odmianą dźwigni dwustronnej o równych ramionach. Przykłady praktycznego wykorzystania bloku nieruchomego: - w pracach budowlanych, - w rolnictwie, - system zwijania i wciągania żagli w średniowiecznych statkach; 3. Blok ruchomy - to blok zawieszony na lince, której jeden koniec jest na stałe przywiązany do belki, do drugiego zaś przyłożona jest siła równoważąca ciężar podnoszonego ciała. Położenie bloku względem powierzchni zmienia się w czasie jego działania. Wartość siły działania na bloku ruchomym jest dwukrotnie mniejsza od wartości siły oporu. Blok ten działa na zasadzie dźwigni jednostronnej. Przykłady praktycznego wykorzystania bloku ruchomego: - podnoszenie silników samochodowych, - jachting; 4. Kołowrót - służy do podnoszenia i opuszczania ładunku zawieszonego na linie (lub łańcuchu) przez nawijanie jej na obracający się wał, napędzany korbą. Kołowrót również jest odmianą dźwigni dwustronnej. Przykłady praktycznego wykorzystania kołowrotów: - w studniach (wodę wyciąga się za pomocą kołowrotu studziennego), - części różnych maszyn (rolę korby spełniają koła pasowe), - na statkach – przy załadunku materiałów oraz do podnoszenia kotwic, a czasami do przyciągania i cumowania statków; 5. Równię pochyłą stanowi deska lub platforma nachylona pod pewnym kątem do płaszczyzny poziomej. Równia ułatwia wznoszenie ciężarów, np. na samochód ciężarowy lub na pokład statku. Przykłady praktycznego wykorzystania równi pochyłej: - schody, - śruba.
"Maszyny proste używamy praktycznie wszędzie: w domu, w pracy, w szkole, na budowie, głównie dlatego,że ułatwiają one wykonywanie pracy,a trzeba też dodać,że wykorzystanie maszyn prostych jest niezbędne i niejednokrotnie wymuszone."
I Równowaga ekologiczna w systemie przyrodniczym Ziemi
I Równowaga ekologiczna w systemie przyrodniczym Ziemi
Klęski żywiołowe jako zakłócenia równowagi ekologicznej.
Pytania:
1. Jaka jest przyczyna trzęsień ziemi?
2. Wyjaśnij warunki tworzenia się cyklonów?