Państwo bez stosów - państwo tolerancyjne , gdzie obok siebie mogli żyć ludzie o różnej orientacji politycznej i wyznaniowej, historia zna bardzo liczne przypadki że za wyznania , religię , światopogląd, opinie inne od obowiązujących wówczas karano okrutną śmiercią np na stosach W XVI wieku były prowadzone liczne wojny na tle religijnym. Wyznawców nowych religii karano, oskarżając o herezję. Sądzeniem takich osób zajmowały się specjalne instytucje zwane inkwizycjami. Najczęściej stosowaną karą było palenie wyznawców tychże religii na stosie. Polska była zamieszkiwana przez ludzi o różnych poglądach i wyznaniach religijnych. Nikomu to nie przeszkadzało. Pojawienie się kilku nowych wyznań religijnych nie zaburzyło życia innych ludzi. W Rzeczpospolitej nie karano zatem protestantów na stosie była ona jednym z nielicznych krajów w którym za wyznawanie nowej religii nie sankcjonowano paleniem na stosie dlatego też była nazywana "państwem bez stosów".
Państwo bez stosów jest to określenie dla Rzeczpospolitej w XVI wieku, gdy w kraju panowała tolerancja religijna i nikt nie cierpiał z powodu wyznawanej religii. Wówczas do kraju przybywało wielu innowierców, którzy zakładając szkoły i prowadząc własne interesy wzmacniali polską gospodarkę.