jakie pozytyne i jakie negatywne skutki przyniosła transformacja gospodarki narodowej po 1989 r

Ze względu na negatywne skutki społeczne i ekonomiczne bezrobocia państwo podjęło działania mające na celu zmiejszenie rozmiarów tego zjawiska. Od 1 stycznia 1990 roku istnieje Fundusz Pracy. Gromadzone przez Fundusz środki pieniężne służą finansowaniu polityki państwa na rynku pracy. Zgodnie z art. 57 Ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu zadania państwa w tym zakresie obejmują: finansowanie zasiłków dla bezrobotnych, finansowanie kosztów związanych z przyuczeniem do zawodu lub zmianą kwalifikacji, finansowanie zasiłków szkoleniowych, udzielanie pożyczek dla bezrobotnych na podjęcie przez nich samodzielnej działalności gospodarczej oraz dla zakładów pracy na utworzenie dodatkowych miejsc pracy, wydatki na finansowanie robót publicznych i prac interwencyjnych, na stypendia dla absolwentów skierowanych ny szkolenia lub odbycie stażu pracy, a także refundację wynagrodzeń młodocianych pracowników zatrudnionych w celu przyuczenia zawodowego.Kolejnym problemem makroekonomicznym, z którym boryka się gospodarka polska jest inflacja. Na początku lat 80-tych ujawniła się ogromna dysproporcja między popytem a podażą artykułów konsumpcyjnych, będący rezultatem preferowania w poprzednim okresie produkcji przemysłu ciężkiego i jednoczesnego zaniedbywania produkcji artykułów konsumpcyjnych. Niski jej poziom oraz nie zmieniane przez lata ceny urzędowe doprowadziły do nierównowagi rynkowej. Choć inflacja oficjalnie nie występowała, jednak widoczne były kilometrowe kolejki przed sklepami, czarny rynek, reglamentacja podstawowych artykułów konsumpcyjnych i kartki na żywność. Począwszy od 1989 roku, zjawiska te wymusiły liberalizację cen, prowadzącą do inflacji, która, mierzona wskaźnikiem cen detalicznych, osiągnęła w 1989 roku 251%. Występujący wówczas spadekprodukcji, masowa ucieczka od złotego, destabilizacja gospodarki przyśpieszyły tempo inflacji do 585,8% w 1990 roku. Działania stabilizacyjne, przewidziane w planie Balcerowicza, obniżyły poziom inflacji oraz miesięczne jej przyrosty. Głównymi instrumentami do wygaszania hiperinflacji było utrzymanie realnych stóp procentowych, stosowanie ostrych limitów kredytowych w stosunku do banków państwowych, administracyjne ograniczenie płac i dotacji, ustawowe obniżenie skali waloryzacji rent i emerytur oraz przejściowe utrzymanie stałego kursu walutowego. Spośród byłych krajów RWPG Polska najbardziej skutecznie likwidowała zastaną inflację i co charakterystyczne – radykalnej obniżce stopy inflacji towarzyszył najmniejszy skumulowany spade PKB, konsumpcji i inwestycji. Na poziom inflacji oraz stan finansów państwa ogromny wpływ mają podatki obowiązujące w danym państwie. Istniejący od 1989 roku system podatkowy w Polsce, jako całkowicie nie odpowiadający wymogom gospodarki rynkowej, został zreformowany. 31 sierpnia 1997 roku Sejm, po wielu latach prac legislacyjnych, uchwalił tzw. Ordynację podatkową, zawierającą przepisy ogólnie odnoszące się do całego systemu podatkowego oraz regulujące całość procedury podatkowej.Podatki jako pieniężne, bezwrotne, przymusowe świadczenia na rzecz państwa możemy podzielić na bezpośrednie i pośrednie. Obie grupy podatków zostały w Polsce zreformowane, tak by odpowiadały wymogom systemu podatkowego Unii Europejskiej. Od 1992 roku obowiązuje powszechny podatek dochodowy od osób fizycznych z trzema stawkami podatkowymi, uzależniony od wysokości uzyskanych dochdów.Od 1993 roku obowiązuje w Polsce podatek od towarów i usług (VAT) ze stawkami podstawowymi 0,7 i 22%. Zastąpił on wielofazowy podatek obrotowy. Ponadto obowiązuje podatek akcyzowy od wyrobów alkoholowych, tytoniowych, paliw oraz innych towarów luksusowych.Jednym z największych osiągnięć Leszka Balcerowicza była sanacja waluty i finansów. Twarda polityka monetarna przynisła pozytywne efekty. W szybkim tempie rosła siła nabywcza polskiego złotego. Początkowo kurs dolara utrzymywał się na poziomie 9 500 zł. Później wprawdzie rósł i podniósł się w 1995 roku do 24 200 zł, ale jego dynamika była mniejsza od tempa inflacji, co prowadziło do dalszego zwiększenia siły nabywczej rodzimej walutz. Sytuacja ta skłaniała do wymiany obcych walut na złote.Ukoronowaniem polityki monetarnej była denominacja złotego w 1995 roku. Pieniądz zaczął pełnić czynną rolęze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami. Bankowi centralnemu udało się zapewnić niezależną pozycję. Powstała sieć banków komercyjnych, które włączały się w tryby gospodarki rynkowej.Poważne trudności towarzyszyły uzdrawianiu finansów publicznych. Rząd Tadeusza Mazowieckiego przejął finanse publiczne w złym stanie, ale mu się udało doprowadzić do zrównoważenia budżetu. W 1990 roku osiągnięta została nawet niewielka nadwyżka budżetowa, głównie dzięki likwidacji dotacji cen. W 1991 roku w budżecie państwa powstał, pomimo dużej redukcji wydatków, szybko rosnący deficyt. W1992 roku stanowiż on 6% PKB. W następnych latach sytuacja uległa poprawien i w okresie 1993-1995 deficyt nie przekraczał 3 % PKB, a w 1998 zmniejszył się do 1,1%. Wpynęły na to następujące pryzczyny: poprawa płatności przedsiębiorstw wobec państwa, pozytywne efekty wprowadzenia VAT i podatku dochodowego od osób fizycznych, duże wpływy prywatyzacji, zmniejszenie zadłużenia zagranicunego. Pozytywne znaczenie dla procesu urynkowienia gospodarki miało utworzenie Giełdy Papierów Wartościowych. Pierwsza sesja GWP odbyla się 12 kwietnia 1991 roku. Notowano na niej akcje 5 spółek. W październiku 1994 roku na giełdzie pojawiło się 36 spółek. W maju 1999 roku liczba spółek giełdowych wzrosła na rynku podstawowym do 118, na rynku równoległym – do 58.