Główne religie świata - materiał z zajęć

W doktrynie można wyróżnić trzy składniki : teologię, kosmologię i antropologię.
Składnik teologiczny – bogami mogą być ludzie, zwierzęta, przedmioty oraz zjawiska.
Składnik kosmopologiczny – religia zawsze stawia pytanie o początek świata, z czego powstał świat, kiedy i jaki będzie koniec świata.
Składnik antropologiczny – w każdej religii jest jakiś składnik człowieka – jak został stworzony człowiek, kiedy powstał ( w mitologii germańskiej człowiek został wyciosany z drewna przez Odyna ). Jest opis człowieka, jego obowiązków. Prezentuje się człowieka jako element złożony z elementów takich jak ciało i dusza. Przekazuje się też informację na temat końca człowieka oraz gdzie on idzie o śmierci.
Wszystkie te elementy składają się na doktrynę.

Kult – czynności wykonywane przez człowieka, które wykonuje z pobudek religijnych. Najczęściej zdarzają się w momentach ważnych w życiu (chrzest, komunia, ślub, pogrzeb). Czynności te zdarzają się również w momentach ważnych dla grupy. Eliade zwrócił uwagę na to, że w religiach założonych, kult nawiązuje do wydarzeń i czynności z życia założyciela religii.
Religia założona – posiadająca założyciela, np. Chrystusa
Religia niezałożona – nie posiadająca założyciela.
Organizacja – forma organizacji, hierarchizacji religii – wierni, kapłanowi, zwierzchnik.
Są to składniki, według których najlepiej opisywać religię : D + K + O – doktryna + kult + organizacja.


CHRZEŚCIJAŃSTWO
Biblia – zbiór ksiąg świętych w religii chrześcijańskiej, z których część jest święta także dla żydów. Nazwa Biblia pochodzi od greckiego słowa „biblos” – księga. Składa się ze starego i nowego testamentu. Przyjmuje się 39 ksiąg w starym i 7 w nowym testamencie.

Czas powstania Biblii :
Stary testament – powstawał przez ponad 1000 lat. Powstał około 12 w. p.n.e. Ostatnie księgi starego testamentu powstały około 1 w. przed naszą erą.
Nowy testament – powstał pomiędzy latami 40 a 150 naszej ery.

Autorzy :
Praktycznie nie jest to do ustalenia, chociaż o autorach nowego testamentu wiadomo trochę więcej.

Języki :
Stary testament – pisany w trzech językach – hebrajskim, aramejskim i greckim ( Jezus mówił po aramejsku )
Nowy testament – pisany w języku greckim i aramejskim

Redakcja:
Żydzi wyznaczali grupę ludzi, którzy ustalali i redagowali te teksty ( pierwsza około 640 przed naszą erą a druga około 480 przed naszą erą ). Co włączyć do Nowego Testamentu ustalano na kilku soborach watykańskich.

Tłumaczenia:
Św. Hieronim tłumaczył pismo święte na język łaciński
Tłumaczenia polskie – tłumaczenia protestanckie, tłumaczenie królowej Zofii. Tłumaczenia całości były 2:
1) ks. Jakub Wujek ( 16 wiek naszej ery )
2) biblia tysiąclecia ( grupa tłumaczy zwołana przez benedyktynów z podkrakowskiego Tyńca ) – tłumaczenie z oryginału hebrajskiego i greckiego

Zawartość:
W starym testamencie znajdują się wątki historyczne a także prawne.


1. „Zarys dziejów religii” – pod red. J. Kellera
2. „Religie przeszłości w dobie współczesnej” – Ringgren
3. „Buddyzm” - M. Major
4. „Mahometanizm” – H. Gibb
5. “Religie wschodu I zachodu” – pod red. Bunka

Klasyfikacje religii :
- prawdziwe i fałszywe ( z punktu widzenia wierzącego)
- objawione i naturalne
- umarłe i żywe
- pierwotne i rozwinięte
- ksiąg i tradycjonalne ( czy religia posiada księgę świętą )
- ezoteryczne i egzoteryczne ( zamknięte i otwarte na innych)
- politeistyczne i monoteistyczne

Ważny podział :
1. religie założone i niezałożone ( założone powołują się na założyciela, niezałożone nie mają założyciela, odwołują się do tradycji )
2. religie narodowe i uniwersalne
- narodowe – wyznawcy to członkowie jednego narodu, ograniczają się do jednej zbiorowości etnicznej. Religia narodowa zakłada, że społeczność narodowa jest nosicielem zbawienia. Zbawienie jest dane a nie zadane. Religie te zakładają, ze opatrzność boska jest wyjątkowo skierowana na dany naród ( np. judaizm )
- uniwersalne – przenikają granice, istnieją w wielu krajach.
3. religie wschodu i zachodu
- religie wschodu – na wschód od Iranu
- religie zachodu – na zachód od Iranu
Istotny wpływ na ten podział mają odrębne i różne kręgi kulturalne.

Statystyka religii:
Według kryterium, która religia ma najwięcej wyznawców :
1. chrześcijaństwo ( ponad miliard wyznawców)
2. islam około 800 milionów
3. hinduizm – około 600 milionów
4. buddyzm – kilkaset milionów
5. konfucjanizm (chińska)
6. taoizm (chińska)

Religie posiadające po kilkadziesiąt milionów wyznawców
1. szintoizm (Japonia) – około 60 mln
2. sikhizm (Indie) około 20 mln

Religie liczące po kilkanaście i kilka milionów
1. kaodaizm
2. dżinizm – około 8 milionów
3. judaizm – około 10 milionów


HINDUIZM
Główna religia Indii, gdzie głównie występuje. Religia indyjska, najstarsza. Co najmniej 70 % mieszkańców Indii to wyznawcy hinduizmu. Około 100 milionów to wyznawcy islamu. Na trzecim miejscu jest sikhizm ( około 20 milionów). Następnie – około 10 milionów to chrześcijanie, potem buddyści ( 6 milionów ) i dżiniści (5 mln).

Hinduizm ma trzy główne fazy:
1. wedyzm – religia wedyjska, najstarsza faza, II tysiąclecie przed naszą erą
2. braminizm – I tysiąclecie p.n.e. do połowy I tysiąclecia n.e.
3. hinduzim – od połowy I tysiąclecia n.e.

Hinduzim jest religią niezałożoną. Rozwija się stopniowo, nie zna ścisłych zasad wiary, nie narzuca norm postępowania, jest pozbawiony jednolitej organizacji. Jest zarazem poloteistyczny i monoteistyczny. Wierni z panteonu bogów wybierają sobie jednego i jego czczą. To zjawisko nosi nazwę henoteizmu.

Księgi święte hinduizmu :
- wedy ( najstarsze księgi święte, weda oznacza wiedza, jest to jednocześnie najstarszy spisany zabytek ludzkości, sięga około 1700 roku przed naszą erą. Spisane zostały w sanskrycie. Składają się z 4 części :
1. rigweda – najstarsza część
2. brahmany – pojawiła się pomiędzy X a VIII w. p.n.e. Wtedy też pojawiają się kapłani. Brahmany to głównie opisy ceremonii.
3. upaniszady – około 8 a 6 w. p.n.e. Zawierają rozważania filozoficzne
4. eposy indyjskie – składają się na nie dwie wielkie księgi :
a. Ramajama – pieśń o Ramie, powstała między 5 a 3 wiekiem p.n.e. Opowiada o zstąpieniu na ziemię Wisznu jako Ramy.
b. Mahabharata – powstała między 5 a 3 wiekiem p.n.e. Jej bohaterem jest jedno z wcieleń boga Wisznu – Kriszna
- purany – powstały na początku naszej ery – są to mity
- księga praw Manu

Obraz świata w hinduizmie:
Kosmos jest wieczny, znajduje się w stanie przemian. Jeden cykl trwania świata to 311 040 000 000 lat. Wszystko przechodzi zmiany, nawet bogowie. Wszystkie istoty posiadają duszę i przechodzą w różne wcielenia – san lub sansara. Tymi wcieleniami kieruje prawo Karmana lub inaczej karma. Nasze czyny sumują się i decydują o naszym kolejnym wcieleniu.

Bogowie:
- zjawiska przyrody – ziemia, góry, kamienie, rzeki (Ganges), rośliny, zwierzęta
- bóstwa gromadne (anioły – gandarwowie – muzycy niebiańscy)
- Djous Pitar (najstarszy Bóg, z jego i jego małżonki powstali inni bogowie, nazwa ta oznacza Bóg ojciec).
Dziś w hinduizmie czci się:
- Brahmę
- Wisznu
- Sziwę
jest to święta trójca hinduizmu.
1. Brahma – bóg kojarzony ze stwórcą świata, jest utożsamiany z cyklem świata, nie ma o nim mitów, nie ma swoich świętych ani wyznawców ( nie mylić z brahmanem – czyli z absolutem, duchem wiecznym)
2. Wisznu – najbardziej czczony Bóg, opiekun człowieka, ma ogromną liczbę wyznawców. Dotychczas było 9 zstąpień boga Wisznu. 8 jako Kriszna, 9 jako budda. Najważniejsze było zstąpienie jako Rama i jako Kriszna. W 10 zstąpi jako Kalki. Ma kolor niebieski.


cd. Biblii

Wątki prawne występują od II księgi Mojżesza. Są tam spisane prawa. Wszystkie cztery księgi z wyjątkiem I zawierają normy i kanony prawne. W starym testamencie widoczne są również wątki fabularne (np. opowieść o życiu Józefa). Znajdują się tam tez opisy życia codziennego. Również znajdują się w starym testamencie wątki filozoficzne, a także jedne z najpiękniejszych w literaturze erotyki. Znajduje się tu również wątek najważniejszy – religijny.

Nowy testament – ogranicza się w zasadzie do treści religijnych i etycznych. Wyjątkiem jest Apokalipsa Św. Jana.


cd. hinduzimu

3. Sziwa – trzecie z głównych bóstw. Kojarzony jest z siłami niebezpiecznymi, często przybiera groźną postać ( czasami na szyi ma sznur z trupimi czaszkami ).

Kult :
Ariowie nie mieli jeszcze świątyń ani kapłanów. Ofiary odbywano pod gołym niebem. Kapłani pojawili się dopiero w okresie braminizmu, więc najstarszy ze społeczności przewodził ceremoniom. W końcu zaczynają powstawać świątynie, gdzie kapłani odprawiają modlitwy. Dziś najważniejszą czynnością w hinduizmie jest pudża. Ma ona charakter indywidualny, polega na tym, że wierzący wchodzi do świątyni i modli się oraz składa ofiarę. Czasem zapala światła, namaszcza posągi i pali kadzidła. Również w domach wierni posiadają ołtarzyki, gdzie się modlą. Czynności kultowe wobec posągów wykonują tez kapłani, są święta poświęcone pewnym bóstwom – wtedy elementy ceremonii przenoszą się na ulice. Kolejnymi czynnościami kultowymi są posty, pielgrzymki do miejsc świętych, obmycia.

Kapłaństwo:
W pewnym momencie ukształtował się w Indiach podział na 4 stany:
1. bramini – kapłani – najwyższy stan
2. ksziatriowie – dawni wojownicy
3. wajsiowie – wytwórcy, rzemieślnicy
4. siudrowie – najniższy stan

Każdy z tych stanów dzieli się na wiele kast. Każda kasta ma swój niepowtarzalny charakter. Kast jest około 3000. Bramini to dziedziczny stan kapłański. Poza tymi 4 stanami są pariasi – wykluczeni poza społeczeństwo, pogardzani.

Życie po śmierci
Po śmierci dusza przechodzi do innego wcielenia. Może się wcielić we wszystko. Jeśli nie osiągnie tego od razu, błąka się po świecie. Jeśli człowiek popełnił za życia grzechy, wędrówka dusz zostaje przerwana i dusza idzie odpokutować do piekła. Po odpokutowaniu odradza się na ziemi. Jeśli człowiek miał zasługi – idzie do nieba – tam po wyczerpaniu się zasług odradza się na ziemi. Ostateczne zbawienie polega na przerwaniu łańcucha wcieleń – wtedy nasza dusza łączy się z absolutem, z brahmanem. Tym co rządzi wcieleniami jest prawo Karmana – prawo odpłaty za dobro i zło. Istotą dokonującą sądów jest Jama.

Odłamy religii:
- wisznuici – czciciele boga Wisznu
- sziwaici – czciciele boga Sziwy
- siaktowie – za matkę i władczynię świata uznawali boginię Durge

Hinduizm przejawia się również w traktatach teologicznych i filozoficznych.


BUDDYZM
Ważne miejscowości dla buddyzmu:
- Kapilabastu – tam mieszkali rodzice Buddy
- Lumbini – miejsce urodzenia Buddy
- Kusigara – tam zmarł budda
- Bodh Gaja – tam doznał olśnienia
- Sarnath – tam wygłosił pierwsze kazanie

Wszystkie te miejscowości leżą nad Gangesem

Buddyzm jest religią założoną. Budda mówił o sobie „ jestem tym, który się przebudził”. Budda znaczy obudzony lub światły. Ta odpowiedź stała się jego imieniem. Jego prawdziwe imię to Siddhartha Gautama. Pochodził z rodu królewskiego. Żył w latach około 560 do około 480 p.n.e. Przeżył ponad 80 lat. Był synem księcia – Indie były wtedy podzielone na wiele małych państewek, ojciec Buddy był władcą takiego jednego państewka. Młody budda otrzymał staranne wychowanie – miał być następcą tronu. Jednak kiedy zobaczył 4 widoki – żebraka, chorego, zmarłego i mnicha – to spowodowało, że zniechęcił się doi życia. Mając 16 lat ożenił się z księżniczką Yosodaną. Miał syna Raula. Po zobaczeniu 4 widoków zniechęcił się do życia i postanowił odejść. Miał 29 lat, gdy opuścił pałac. Tak zaczął się okres w życiu buddy, który trwał 6 lat – słucha mędrców, oddaje się ascezie. Odchodzi od nich. W 35 roku życia w Bodh Gaja siadł pod drzewem figowym. Siedział tam aż do czasu, gdy drzewo figowe pokryło się kwiatami – wtedy budda poznał prawdę. Wtedy też zaczął go kusić demon, by nie głosił prawdy, bo ludzie i tak nie zrozumieją. On jednak zaczął głosić prawdę. W miejscowości Sarnath wygłosił pierwsze kazanie. Potem przez całe życie wędrował po północno – wschodnich częściach Indii i przekazuje swą naukę. Zmarł mając 80 lat w domu kowala. Ciało jego spalono po 7 dniach czuwania. Pozostałe kości uczyniono relikwiami i na nich zbudowano wielkie świątynie. Buddyzm wyłonił się z hinduizmu. Budda był hinduistą i podjął się reformy hinduizmu. Dlatego wiele treści z hinduizmu przeszło do buddyzmu. Buddyzm jest religią założoną. Ograniczał obrzędowość, spekulacje jakie występowały w hinduizmie. Głosił religię opartą na indywidualnym wysiłku. Odrzucał elitaryzm kastowy.


cd buddyzmu

4 szlachetne prawdy o cierpieniu:
- życie jest cierpieniem
- źródłem cierpienia jest pragnienie
- aby wyzbyć się cierpienia należy pozbyć się pragnień, najlepszą drogą do tego jest tzw. ośmioraka ścieżka

Nauka o ośmiu szlachetnych ścieżkach:
1. właściwe poglądy
2. właściwa intuicja
3. właściwy język
4. właściwe postępowanie
pięć przykazań buddyzmu:
a. nie zabijaj ( dotyczy też zwierząt )
b. nie kradnij
c. nie kłam
d. nie bądź lubieżny
e. nie używaj środków odurzających
5. właściwe zachowanie
6. prawidłowy wysiłek
7. właściwe myślenie
8. właściwa koncentracja, medytacja

Podstawowe pojęcia:

Nirwana – celem życia jest Nirwana. Jest to centralna kategoria buddyzmu, jest to ostateczne zerwanie z łańcuchem wcieleń oraz zniszczenie cierpień.

Dusza – dusza nie zapewnia wiecznej tożsamości, zmienia się. Składa się z 12 elementów.

2 + 8 + 2




pierwsze dwa elementy te elementy definiują te dwa elementy
zdefiniowane są przez nowe wcielenie przechodzą do
czyny człowieka, jakie następnego
wynikają z poprzedniego wcielenia.
wcielenia

Budda nie pisał, tylko nauczał. Nie pozostawił po sobie własnoręcznie spisanych kazań. Jego uczniowie spisywali nauki Buddy. Naukę Buddy przekazywano ustnie prawie przez 400 lat. Spisano ją dopiero na przełomie I i II wieku n.e., na Cejlonie w języku Pari. Nadano jej nazwę Triptaka ( trójkosz, trzy kosze). Składa się ona z trzech części :
1. winajapitaka – zbiór reguł zakonnych
2. sudtapitaka – zbiór kazań
3. abhidamapitaka – zbiór doktryn

Poza tripitaką jest kilka odrębnych kanonów buddyzmu, m. In. W Chinach, w Tybecie.

Budda pozostawił po sobie mnichów, którzy zbierają się i tworzą klasztory. Ilość wyznawców buddyzmu znacznie się zwiększa za panowania cesarza Aszioki ( III wiek p.n.e.). Wysyła on misje buddyjskie poza teren Indii. Pod koniec dawnej ery nastąpił rozłam w buddyzmie na 2 „wozy”:
1. Himajama ( mały wóz )
2. Mahajama ( duży wóz )

Mahajama to około 80 % wyznawców buddyzmu, zaś Himajama to niecałe 20 %. Himajama to inaczej terawada ( droga starszych ). Himajama pozostała przy nauce samego Buddy. Mahajama zaś odchodzi od rygorystycznych wymagań, zakłada, że zbawienie można uzyskać w sposób inny niż indywidualny wysiłek. Ideałem w Mahajamie jest arhant – ten, kto osiągnie warunki potrzebne do osiągnięcia Nirwany, ale nie przechodzi do niej tylko pozostaje i pomaga innym osiągnąć zbawienie. Z Mahajamy wyodrębnił się trzeci wóz – wadzrajama – wóz diamentowy. Jeszcze bardziej oddala się od nauki buddy – zaklęcia, magia.

Mnisi
Budda stworzył pierwszy zakon – gmina ( sankha ) obejmuje dwa stany – świeckich i mnichów. Przyjęcie związane jest z ceremonią odejścia od świata ( mówią – uciekam się do buddy, do nauki i do gminy). Okres nowicjaty kończy się w wieku około 20 lat. Wtedy golą głowy i chodzą boso. Mnich nie może mieć żadnej własności, są także mniszki. Celem ich jest Nirwana. Jest kilka stanów mnichów – od najniższego do najwyższego.


czytanie referatów :
russelizm
prawosławie
masoneria


DŻINIZM
Powstał w sytuacji podobnej do buddyzmu. Założyciel ( Warthanama ) żył w VI wieku p.n.e. – wtedy co Budda. Dokładnie w latach około 599 do 527 p.n.e. Żył w północnych Indiach, był synem władcy małego państewka, miał żonę i dziecko. Około 20 roku życia został ascetą, wędrował z ascetami – trwało to 12 lat, do 44 roku życia. Około 40 roku życia osiągnął oświecenie, przez które wyzwolił się z łańcucha wcieleń. Wtedy przybrał imię Dżina Mahawira ( zwycięzca wielki ) – potem nauczał. Umarł dobrowolną śmiercią głodową w miejscowości Para. Duże znaczenie dżinizm uzyskał za czasów panowania cesarza Czndragupty w VI wieku p.n.e. Dżinizm ma około kilkanaście milionów wyznawców.

Obraz świata:
Świat nie ma początki i końca, przechodzi cykle. Wewnątrz ziemi są podziemia (piekło), jest również niebo. Ponad niebem znajduje się najwyższa siedziba zbawionych. Wszystko jest podporządkowane prawu Karmana. Jeśli ktoś uwolni się od materii – dusza jego trwać będzie w czystej duchowości. Dusza ma pełna świadomość – zna przeszłość i przyszłość, jednak kiedy wciela się w materię traci tą wiedzę.
Poziomy świadomości wśród istot żywych:
1. najniższy – istoty posiadające tylko jeden zmysł : dotyk (najniższe rośliny)
2. wyższy – istoty posiadające dwa zmysły : dotyk i smak – najniżej rozwinięte zwierzęta
3. istoty z trzema zmysłami : dotyk, smak i węch – niżej rozwinięte owady
4. istoty posiadające 4 zmysły : dotyk, smak, węch i wzrok – wyżej rozwinięte zwierzęta i owady
5. istoty o 5 zmysłach : dotyk, smak, węch, wzrok i słuch – najwyższe istoty

Rzadko się zdarza, że dusza wciela się w człowieka, dlatego też trzeba pielęgnować ten stan, poprzez pielęgnowanie trzech klejnotów :
1. należyta wiedza ( znajomość zasad dżinizmu )
2. należyta wiara
3. należyte postępowanie
- wiedza
- wiara
- niezadawanie gwałtu istotom żywym – ahimsa posiadającym więcej niż jeden zmysł
- medytacje
- brak pożądliwości
- wspieranie ascetów
- i.t.p.

Dżinizm wierzy w bóstwa, przejmuje bóstwa z hinduzimu, bóstwa podlegają prawu Karmana. Bóstwa nie mają wpływu na zbawienie. Cześć najwyższą oddają tirthankarom ( ci, którzy osiągnęli zbawienie i pozostali by pomóc innym ). Było ich 24 – ostatni to Dżina Mahawira. Jest to religia skrajnych wymagań, społeczność ludzi bardzo bogatych, gdyż zajmować się mogli tylko dochodowymi zawodami.

SIKHIZM
Sikhowie. Powstał w Pendżabie i zachodniej części Indii na pograniczu z Pakistanem. Powstał w XVI wieku n.e. Twórcą był guru Nanak Czand. Żył w latach 1469 – 1539. Religia ta rozwijała się obok hinduizmu i islamu. Ożenił się, miał 2 synów. Gdy miał 30 lat doznał olśnienia. Znikł i powrócił po trzech dniach. Wędruje po Indiach i naucza. Po nim było jeszcze 9 guru, ostatni dziesiąty, guru Gowin Sinkh powiedział, że jest ostatni. Od tej chwili guru to będzie księga – guru Grant Sahib. Księga ta zawiera nauki wszystkich guru. Istotą religii jest to, że twierdzi ona, iż jest tylko jedna połączona religia – sikhizm połączył Islam i hinduizm. Z islamu wziął jednego Boga, z hinduizmu wędrówkę dusz i prawo Karmana. Stworzył wspaniałą społeczność wojskową, założyli własne miasto w Pendżabie, Amritsar.

PARSIZM
Zachodnia część Indii, koło Bombaju, około 500 tys. wyznawców. Mają boga dobrego i złego ( Arman i Ormust), toczą oni walkę między sobą o władanie nad światem. Czczą ziemię, ogień, wodę i powietrze.

CHINY
W Chinach religia ukształtowała się na przełomie III i II tysiąclecia p.n.e. Konfucjusz i Laotse żyli w VI wieku przed naszą erą. Chińczycy czcili siły przyrody. Pojawia się Szang Ti ( centralne bóstwo ), które potem traci swoje znaczenie – wytwarza się pojęcie opatrzności ( Tien ), czyli niebo. Około X wieku p.n.e. pojawia się pojęcie duszy, przy czym zakładano istnienie dwóch dusz – jedna ulatuje do nieba, druga zaś idzie z ciałem do ziemi. Na początku był chaos, z tego chaosu wyłonił się świat ( lekkie cząsteczki – yang – stworzyły niebo, zaś ciężkie – in – ziemię ). Pojawiają się wtedy dwaj myśliciele. Jeden z nich to Konfucjusz ( kung fu-tsy).
Konfucjusz żył w latach 551 – 479 p.n.e. Urodził się w Chinach w księstwie Lu. W wieku około 20 lat został urzędnikiem państwowym, ożenił się. Jako 30 – letni człowiek dla wielu już był mistrzem. Nauczał – przedmiotem jego nauki była reforma państwa. W wieku około 50 lat wędruje wokół całych Chin, jednak nie udaje musie doprowadzić do reformy, wraca więc do księstwa Lu i naucza dalej. Pisze kilka tekstów, m.in. kronikę księstwa Lu i spisuje pieśni chińskie. Zmarł w roku 479 p.n.e. Pochowany został w Kufu. Był politykiem, myślicielem, teoretykiem państwa. Dążył do restytucji silnej władzy cesarskiej. Nie był twórcą systemu religijnego, był moralistą, twórcą etyki. Posługiwał się pojęciem tao ( droga słusznego postępowania ). Staje się przedmiotem czci religijnej. Po śmierci otacza się go coraz większym szacunkiem. Późniejsi władcy chińscy głoszą konfucjanizm, którego znajomość obowiązuje urzędników. Dochodzi do tego, że w roku 555 naszej ery ukazuje się edykt, że w każdej miejscowości, w której znajduje się urząd była świątynia Konfucjusza.


czytanie referatów – milleryzm, kościół Adwentystów dnia siódmego, zielonoświątkowcy, protestantyzm

PROTESTANTYZM
Terminem protestantyzm określa się wyznania w obrębie chrześcijaństwa, które powstały wskutek działalności reformacji. Liczbę wyznawców według danych z 1985 roku szacuje się na około 350 milionów. Szacuje się, że istnieje blisko 2000 różnych, większych i mniejszych protestanckich grup wyznaniowych. Geneza tej nazwy sięga roku 1529, kiedy to padła na Sejmie w Spirze, gdzie grupa miast i książąt niemieckich zgłosiła protest przeciwko zakazowi rozpowszechniania doktryny Marcina Lutra. Istotny wpływ na powstanie tego wyznania miały warunki społeczne jakie kształtowały się pod koniec średniowiecza w katolicyzmie. Reformacja wiąże się ściśle z nazwiskiem mnicha zakonu augustianów, Marcina Lutra. Swe główne myśli zawarł w tzw. Małym i Dużym Katechizmie. Pragnął przywrócić wierność słowu objawionemu w Biblii, która uznał za jedyne źródło objawienia. Luteranizm odrzuca ideę dobrych uczynków, odpustów za pieniądze, celibat, śluby zakonne oraz praktyki pokutne. Z siedmiu katolickich sakramentów uznaje jedynie dwa : chrzest i eucharystię. Luteranizm w większości odrzuca również hierarchię kościelną, jako wytwór ludzi a nie boski nakaz. Nie uznaje wiary w czyściec, rozgrzeszenia udzielane są zbiorowo. Luteranizm nie uznaje tez kultu Marii oraz świętych, a tym samym kultu obrazów, które ich przedstawiają. Wyznanie to przybrało cechy mniej formalne i dzięki temu zbliżyło się do ludu. Wprowadziło wspaniałe hymny, które dzięki oprawie muzycznej Jana Sebastiana Bacha dodatkowo przyczyniły się do popularyzacji reformy Lutra. Luteranizm rozprzestrzenił się w Niemczech oraz w krajach skandynawskich, później także w Czechosłowacji oraz Ameryce Północnej i Południowej, Indiach a także w krajach Afryki i Oceanii. Pod wpływem idei Lutra na terenie Szwajcarii i Anglii zaczęły kształtować się nowe prądy religijne. Tak powstał kalwinizm ( od nazwiska propagatora i założyciela Jana Kalwina ). Kalwinizm jest bardzo zbieżny z luteranizmem, jednak niektóre założenia prezentuje bardziej radykalnie. Widać to w zwalczaniu hierarchii kościelnej czy pogardzie dla papiestwa i rzymskiego centralizmu. Cechuje go moralizatorski charakter, który jest ściśle połączony z predestynacją kalwinizmu, która głosi, iż Bóg już „z góry” przeznaczył jednych ludzi do zbawienia a innych na potępienie. Zwolennicy tego wyznania nazywali siebie tez ewangelikami reformowanymi. Kościoły kalwińskie powstały nie tylko w krajach Europy, ale także w Ameryce Północnej oraz Afryce. Do Polski dotarły w XVI wieku, niewiele później od luteranizmu. Angielskie dążenie do zerwania więzi z Kościołem Rzymskim i pragnienie uniezależnienia Kościoła Angielskiego od Rzymu doprowadziło w Anglii do powstania silnych ruchów antyfeudalnych i antypapieskich. Kościół Anglikański w zakresie doktryny oscyluje pomiędzy luteranizmem a katolicyzmem, nie odrzuca tradycji oraz zachowuje dogmat zbawienia, w tym względzie jednak ustosunkowuje ją do luterańskiej postawy zbawienia przez wiarę. Silnie akcentuje sakralny charakter kapłaństwa i sukcesję apostolską w hierarchii kościelnej. Pod względem organizacyjnym Kościół Anglikański ma charakter Kościoła państwowego i podlega władzy królewskiej. Monarcha nie jest jednak zwierzchnikiem kościoła, mianuje arcybiskupów i biskupów. Władzę ustawodawczą dzierży Zgromadzenie Kościelne, które składa się z trzech Izb : Izby biskupów, duchownych i świeckich. Ich uchwały muszą jednak uzyskać akceptację Izby Gmin oraz Izby Lordów a także sankcję królewską. Anglikanizm znalazł podatny grunt na terenach Ameryki Północnej oraz Australii. Wartym zaznaczenia jest fakt, że w 1985 roku arcybiskup Melbourne dokonał święceń kapłańskich ośmiu kobiet w wieku od 25 do 72 lat, co odnotowano jako wydarzenie w skali światowej.
W wyniku przeobrażeń w łonie kościołów ewangelickich oraz na skutek rozprzestrzeniania się protestantyzmu na inne kontynenty kształtować się zaczęły różne grupy wyznaniowe związane z luteranizmem i kalwinizmem. Zjawisko to nazywane jest Drugą Reformacją. Ruchy te tworzą całą gamę wyznań, ugrupowań i kościołów, które są bardzo trudne do sklasyfikowania. Najbardziej znane z nich to ukształtowany na terenie Anglii w XVII wieku baptyzm, założony przez Jana Smith’a. Doktryna baptyzmu opiera się na kalwinizmie, zakłada jednak chrzest osób dorosłych, jako takich, które świadomie mogą włączyć się do wspólnoty religijnej oraz Kościół Metodystów. Wyznanie to wyodrębniło się z anglikanizmu w 1795 roku, najliczniej reprezentowane jest w USA, w Polsce pojawiło się w 1918 roku. Pozostałe odłamy to anabaptyści, adwentyści, zielonoświątkowcy, pietyści, prezbiterianie angielscy, bracia polscy, mormoni i inni.
Reasumując – pod nazwą protestantyzm rozumiemy nie tylko formy chrześcijaństwa wywodzące się bezpośrednio od ruchów reformatorskich XVI wieku, od Lutra, Kalwina i innych współtwórców reformacji, ale również inne kościoły, ugrupowania lub związki wyznaniowe, które przyznają się do religijnego nurtu chrystianizmu, jednak nie związane instytucjonalnie ani z kościołem rzymskim ani z prawosławiem.