ORGANIZMY TRANSGENICZNE Organizmy transgeniczne (modyfikowane genetycznie) - to takie, które posiadają obce geny czyli pochodzące z innego organizmu. Jak takie geny wprowadzać? Dla inżynierii genetycznej nie jest to wcale trudne. Wystarczy znaleźć organizm, który posłużył by jako nośnik ( wektor ) obcego genu. Takimi organizmami są bakterie do których DNA włącza się obcy gen ( fragment DNA ) To właśnie bakteria może przenosić i przekazywać obcy gen do komórek roślin. ROŚLINY TRANSGENICZNE Rośliny transgeniczne mogą mieć cechy niemożliwe lub trudne do uzyskania w sposób inny niż przez wprowadzenie konkretnych genów. Otrzymuje się je z transformowanych komórek roślinnych, z których regeneruje się całe rośliny. W ten sposób właśnie uzyskano np. transgeniczne odmiany soli i kukurydzy oporne na szkodniki i na określone rodzaje środków niszczących chwasty (herbicydy). W Stanach Zjednoczonych transgeniczna soja i kukurydza wyparły odmiany klasyczne. Ich uprawa jest tańsza, a pozyskiwane surowce są lepszej jakości. Również w wielu innych krajach na całym świecie uprawia się rośliny transgeniczne. W rezultacie masowo pojawiły się produkty żywnościowe i kosmetyczne, zawierające składniki pochodzące z takich roślin. Wzbudza to zaniepokojenie ludzi, którzy uważają, że tzw. żywność transgeniczna nie jest całkowicie bezpieczna. Jak dotąd jednak nie ma żadnych danych wskazujących na szkodliwy wpływa obecnych na rynku produktów transgenicznych na zdrowie człowieka. Przeciwnicy stosowania upraw transgenicznych na szeroką skalę objawiają się również, że geny wprowadzone do roślin uprawnych mogą się rozprzestrzenić na inne organizmy i spowodować zakłócenie naturalnej równowagi ekologicznej. Pewne nowe odmiany roślin, na przykład tak zwany złoty ryż z wprowadzonym genem wytwarzania witaminy A, mogą mieć ogromne znaczenie w zapobieganiu chorobom wynikającym z niedożywienia i braku witamin w krajach Trzeciego Świata. Być może wkrótce szczepionki pod postacią owoców będą rozwożone do regionów, gdzie docieranie służb medycznych jest trudne i kosztowne. Przykładami roślin modyfikowanych są: tytoń (transgeniczny tytoń –odporny na herbicydy, czyli środki chwastobójcze), kukurydza (transgeniczna kukurydza zawiera obcy gen decydujący przeciw owadom ), ziemniak, pomidor (maja owoce o przedłużonej trwałości), truskawki, soja, ryż, rzepak, buraki cukrowe (o odporności na środki chwastobójcze, czyli na herbicydy, a także przeniesiony z bakterii gen produkujący truciznę), sałata, bawełna, pszenica, dynia, winogrono, banany, kapusta, seler. Podsumowując, zalety są następujące : - rośliny poddane modyfikacji genetycznej można uprawiać w rożnych klimatach/glebach; są odporne na inwazję szkodników - plony z uprawy roślin modyfikowanych genetycznie są wyższe, a koszty uprawy niższe - produkty uzyskane z takich upraw mają dłuższy okres trwałości - plony zawierają więcej białka i innych składników odżywczych Nie ulega wątpliwości, że żywność modyfikowana genetycznie, która już dziś przynosi wiele korzyści, w przyszłości może okazać się niezastąpiona. Wiele jednak zależy od tego, w jaki sposób - w miarę zaawansowania prac w tej dziedzinie - rozwiązywane będą aspekty etyczne. Szczególnie drażliwa dla wielu osób jest kwestia możliwości ingerowania naukowców w odwieczny porządek świata.
