W średniowiecznej literaturze, obok postawy franciszkańskiej, dominowały dwa wzorce osobowe: rycerz i asceta. Były to wyznaczniki ideałów dla ówczesnych ludzi. Zarówno w życiu rycerza jak i ascety ogromną rolę grała wiara i religia. O ile dla drugiego wiara była jedynym sensem życia, to ten pierwszy walczył w imię Boga, często zabijając albo nawracając pogan, ale nie poświęcał się tylko temu. Rycerz miał bardzo duże poczucie godności, walczył fair play, co liczyło się bardziej niż wygrana. Asceci chcieli pozostać anonimowi, odsuwali się od ludzi, docierali do Boga w samotności, czego przykładem mogą być święci: Szymon Słupnik oraz Aleksy. Obaj odrzucili majątek, odsunęli się na margines. O pierwszym ze świętych pisze w wierszu Szymon Grochowiak: „Powołał go Pan na słup”. Spędza on w małej klatce na słupie 27 lat, co wymagało ogromnej siły woli. Drugi święty opisany jest w legendzie. Aleksy pochodził z zamożnej rodziny arystokratów rzymskich, ale odrzucił w dniu ślubu cały majątek postanawiając oddać się Bogu. Najpierw tułał się po świecie jako żebrak, potem ostatnie 16 lat swojego życia spędził pod domem ojca, lecz dopiero po śmierci udało się ustalić, kim był naprawdę. Rycerze przeciwnie: bardzo zabiegali o sławę, walczyli o nią. Także postawa wobec cielesności dwóch ideałów diametralnie się różni. Rycerz dba o swoje ciało, ćwiczy tężyznę fizyczną, dba o zbroję, chce być piękny, a także korzysta z przyjemności życia doczesnego. Asceta za to bezcześci swoje ciało, ponieważ uważa je za balast w osiągnięciu świętości i siedlisko szatana, co pokazuje swoją postawą św. Aleksy pozwalając, by pod domem ojca wylewano na niego ścieki i pomyje. Dobra materialne nie były najważniejsze, aczkolwiek zostać rycerzem można było na dwa sposoby: albo należąc do rodziny rycerskiej, albo mając bardzo duży majątek. Paradoksalnie, aby stać się ascetą, również najlepiej było być bogatym człowiekiem, ponieważ wtedy przyszły święty mógł się go odrzucić dla ukazania własnej świętości. Średniowieczny wojownik walczył o dobra materialne, przywoził łupy z wojen, był bogaty, w przeciwieństwie do ascety, który wyrzekał się całego majątku, ponieważ nie chciał stać się z jego powodu pyszny. Stosunek do innych ludzi też był różny. Asceta skupia się na sobie i swoim dążeniu do Boga, nie interesuje go nikt inny. Rycerz szanuje ludzi – chrześcijan oraz innych rycerzy, gardzi poganami, wobec przyjaciół jest lojalny i wierny. Ważne są dla niego również kobiety, szanuje wszystkie damy, szczególnie swoje „damy serca”, które uwielbia i są one natchnieniem do walki. Święci wyrzekają się kobiet dla dobra życia wiecznego. Utworami prezentującymi postawę rycerza były "chansons de geste", a najbardziej znana z nich, "Pieśń o Rolandzie", przedstawia rycerza dowodzącego tylną strażą podczas walki z saracenami w Hiszpanii. W drodze powrotnej oddział hrabiego Rolanda zostaje zaatakowany i rozbity. Rycerz miał możliwość wezwania pomocy za pomocą rogu, ale nie zrobił tego, ponieważ bardzo cenił honor, wolał zginąć podczas równej walki, a nie zyskać opinię tchórza, który nie potrafi sobie sam poradzić. Największą wartością dla każdego średniowiecznego wojownika jest właśnie honor, czysta gra, nawet jeśli zakończy się przegraną. Asceta w stopniu maksymalnym, heroicznym praktykował cnoty między innymi ubóstwo, świętość. U obu postaci literatury średniowiecznej można zauważyć triumf wartości moralnych, duchowych, wiary i Boga nad materialnymi. Bycie rycerzem czy ascetą wymagało większych czy mniejszych poświęceń. Średniowieczni ludzie chcieli dążyć do wzorców opisywanych w literaturze, lecz nie wszyscy mieli taką możliwość, nie każdy miał odpowiedni majątek, czy wystarczająco silną wolę. może cos skorzystasz z tych informacji pzdrawiam
