Powierzchnia 3929 km2. Obszar wznosi się do 400 m n.p.m. (Góra Św. Anny). W utworach karbońskich występują bogate złoża węgla, eksploatowane szczególnie w części centralnej regionu (Górnośląski Okręg Przemysłowy). W części północnej wydobywa się również rudy cynku i ołowiu. Większość obszaru znajduje się w strefie klęski ekologicznej.
Atrakcją Wyżyny Śląsko-Krakowskiej są jaskinie i schroniska skalne - formy związane z wapieniami i działalnością krasową wód podziemnych. Na Wyżynie Krakowskiej występuje aż 1200 gatunków motyli z 25 rodzin. Tereny naskalne zamieszkiwane są przez pazia królowej podlegającego całkowitej ochronie. W tym samym środowisku zamieszkują również modraszki a także kraśnik (Zagaena trifolli). Na terenach polnych żyją m.in. kniejowce i mieniaki Spośród motyli nocnych warto wspomnieć o nastroszu półpawiku, wstęgówce i sówkach. Niezwykle interesujący jest również występujący tu motyl zmierzchnica trupia główka zaliczany do największych motyli zamieszkujących Polskę. Pustynia Błędowska - największy w Polsce obszar piasków lotnych, uważana jest za „jedyną naturalną pustynię w Europie”. W rzeczywistości powstała ona w wyniku ingerencji człowieka w środowisko. Region Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej ze względu na ukształtowanie terenu wielokrotnie doceniany był w historii ze względu na swoje walory obronne. W XIV w. powstała tu sieć 29 zamków wspierana 10 strażnicami obronnym