Kultura starożytnego Rzymu.
Kultura rzymska przeszła długą drogę od odległych wieków, gdy Roma była niewielką osadą, do czasów, gdy objęła panowanie nad śródziemnomorskim imperium. Rzymianie zetknęli się bardzo wcześnie z kulturą grecką i ulegli jej czarowi tak, jak wiele innych ludów starożytnego świata. W miarę zacieśniania więzów z greckim południem Italii, a później i zdobywania Grecji właściwej, proces ten się nasilił. Nie przeszkodziło to im, aby w wielu dziedzinach stworzyć dzieła wielkie i w pełni oryginalne.
Rozkwit poezji przypadał na czasy panowania Oktawiana. Wśród licznych twórców trzech: Wergiliusz, Horacy, Owidiusz zapewniło sobie największą popularność, która przetrwała nie tylko ich epokę, ale i zagładę rzymskiej cywilizacji. Ich utwory pozostają do dziś żywą częścią dorobku kultury antycznej.
Za czasów Oktawiana Tytus Liwiusz napisał monumentalne dzieło opowiadające historię Rzymu od jego założenia. Stanowiło ono tradycyjne cnoty rzymskie i wielkich bohaterów przeszłości. Liwiusz stał się wzorem dla całej europejskiej historiografii.
Osobną dziedziną prozy rozwijającą się w Rzymie była sztuka wymowy, zdobycie której było niezbędnym warunkiem kariery politycznej. Niekwestionowanym mistrzem tego gatunku pozostał Cycero, polityk współczesny Cezarowi, uczestnik dramatycznych wydarzeń czasów upadku republiki.
Specyficzną właściwością rzymskiej kultury było rozwinięcie prawa. Rzymianom zawdzięczamy dokonanie istotnego postępu na drodze ku ogólniejszemu formułowaniu przepisów prawnych. Silne powiązanie prawników z praktyką spowodowało iż, choć rzymianie nie stworzyli zamkniętego systemu norm prawnych, dorobek ich w postaci zbiorów konkretnych rozstrzygnięć oraz podręczników odegrał dużą rolę w kształtowaniu się systemów prawnych państw średniowiecznej i nowożytnej Europy.
W dziedzinie budownictwa, zwłaszcza w architekturze sakralnej, wpływy greckie były równie silne, jak w literaturze, ale Rzymianie potrafili tu pójść znacznie dalej niż ich mistrzowie. Wynikało to z istotnych innowacji technicznych. O ile największe dzieła starszej architektury greckiej były kamienne i kamień pozostał typowym materiałem w czasach hellenistycznych, to o tyle rzymscy budowniczowie posługiwali się na wielką skalę cegłą i specjalną zaprawą o właściwościach przypominających dzisiejszy beton. Rzymscy inżynierowie potrafili w sposób zadowalający rozwiązać problem zaopatrzenia w wodę dużych miast, do których dostarczano ją akweduktami z odległych nawet źródeł. Wykorzystywano w nich naturalny spadek wody płynącej rurami ołowianymi lub ceramicznymi. Także sieć rzymskich dróg, budowanych z myślą o przyspieszeniu przepływu informacji, dobrze świadczy o zdolności organizowania prac na wielką skalę. Wiele kamiennych mostów wzniesionych przez Rzymian przetrwało długie wieki i służy nadal współczesnym użytkownikom.
bibliografia:
"Historia 1" starożytność WSiP 1996
Julia Tazbirowa, Ewa Wiprzycka
