UKŁAD NERWOWY CZŁOWIEKA układ nerwowy: mózg rdzeń kręgowy, nerwy mózgowe i rdzeniowe; narządy zmysłów: oko, ucho, kubki smakowe, receptory węchu, Jest to układ zbudowany z tkanki nerwowej, integrujący działalność organizmu, rejestrujący bodźce, przetwarzający zawartą w nich informację oraz sterujący czynnościami organizmu: ruchem mięśni oraz wydzielaniem hormonów. Podstawowym elementem układu nerwowego jest komórka nerwowa-NEFRON. Zbudowany jest z 2 rodzajów wypustek: mniejszych czyli z dendrytów i wypustek większych- aksonów. Pokryte są one osłonką mielinową. Połączenia między komórkami: SYNAPSY. Narządy zmysłów: a) wzrok b) słuch c) dotyk d) smak e) węch Wszystkie narządy zmysłów zawierają specjalne odbiorniki, które przekształcają sygnał ze środowiska zewnętrznego w impulsy nerwowe. bodziec- receptory- układ nerwowy- reakcja organizmu Bodziec dociera ze środowiska zewnętrznego do organizmu, a receptor (odbiornik bodźca) znajduje się w narządach zmysłu Podział układu nerwowego: -ośrodkowy: mózgowie, rdzeń kręgowy obwodowy: nerwy czaszkowe, nerwy rdzeniowe ODRUCHY NERWOWE Odruch- automatyczna reakcja organizmu na bodziec Łuk odruchowy- droga jaką przebywa impuls nerwowy od receptora do efektora ŁUK ODRUCHOWY: - receptor (odbiornik bodźca) - neuron czuciowy - ośrodek nerwowy (mózg lub rdzeń kręgowy) - neuron ruchowy - efektor (reakcja organizmu) BUDOWA MÓZGU: a) kora mózgowa- odbiera i analizuje informacje z narządów zmysłów b) ciało migdałowate- steruje naszymi emocjami i gromadzi pamięć o nich c) hipokamp- ważna ‘część’ służąca do zapamiętywania d) móżdżek- utrzymanie równowagi, koordynacja ruchów e) prążkowie- wykonywanie precyzyjnych ruchów f) przysadka mózgowa- wydzielanie hormonów g) podwzgórze- wydzielanie hormonów UKŁAD POWŁOKOWY: skóra Układ dokrewny, hormonalny układ, wewnątrzwydzielniczy układ, drugi poza układem nerwowym układ regulujący i koordynujący czynności rozmaitych części ciała. W obrębie układu dokrewnego można wyszczególnić wielokomórkowe gruczoły dokrewne: szyszynkę, podwzgórze, przysadkę mózgową, gruczoł tarczowy, gruczoły przytarczyczne, grasicę, gruczoły mleczne, trzustkę, nadnercza, gruczoły płciowe - gonady, oraz układy rozproszonych komórek gruczołowych tj. zespół komórek nerwowych wytwarzających neurohormony, komórki błony śluzowej żołądka oraz jelita cienkiego wytwarzające hormony tkankowe. Układ dokrewny i układ nerwowy ściśle współdziałają ze sobą i uzupełniają swoje czynności regulacyjne, przy czym reakcje układu nerwowego są szybkie, natomiast reakcje układu dokrewnego o wiele wolniejsze, dotyczące przeważnie procesów długotrwałych. Układ dokrewny reguluje przede wszystkim zmiany przystosowawcze związane z metabolizmem, wzrostem i rozmnażaniem, jego wydzieliny spełniają zasadniczą rolę w utrzymywaniu stałego stężenia glukozy, sodu, potasu, wapnia i wody we krwi i płynach pozakomórkowych. RYSUNEK 1 - Układ nerwowy RYSUNEK 2 - Gruczoły dokrewne
