1. TYTUŁ: „Pan Tadeusz czyli Ostatni Zjazd na Litwie. Historia Szlachecka z roku 1811 – 1812 we dwunastu księgach wierszem”. Tadeusz to imię młodego Soplicy. Nadano mu imię Kościuszki na pamiątkę powstania kościuszkowskiego, dodatkowo Tadeusz urodził się w tym czasie. Tadeusz nie jest postacią pierwszoplanową, ale reprezentuje pokolenie młodych Polaków, w których pokładano nadzieje na odzyskanie niepodległości. „ostatni” w podtytule oznacza, że .świat przedstawiony w poemacie staje się już przeszłością.. Natomiast określenie „szlachecka” informuje, że historia ukazuje życie dawnej szlachty. Najważniejsze wątki utworu: - miłosny, - spór o zamek, - władzy, - polityczny, - wątki historyczne, - wątki obyczajowe - wątek tradycji polskiego narodu. Społeczeństwo w "Panu Tadeuszu": 1. Magnateria Przedstawiciele: Hrabia, Stolnik, Horeszko, Podkomorzy, Siedziba: zamek z wieżą, dziedzictwo rodziny Horeszki, magnacki zamek Stolnika 2. Średniozamożna szlachta ziemiańska Przedstawiciele: Jacek Soplica, Sędzia Soplica, Asesor, Rejent, Wojski Hreczecha Siedziba: dworki szlacheckie, dwór w Soplicowie 3. Drobna szlachta zaściankowa Przedstawiciele: Maciej Dobrzyński, Konewka, Brzytewka, Prusak, Kropiciel, Siedziba: zaniedbane domy; ulegli, słuchają księdza Robaka, do pracy w polu zakładają szlacheckie stroje (kobiety nie zdejmują rękawiczek), bardzo honorowi (jeden z Dobrzyńskich nie przyjął zapłaty za uratowanie Pocieja), używają mazurskiego języka, nadają dzieciom imiona polskich świętych 4. Rezydenci - Wojski, Asesor, Rejent. 5. Służba pochodzenia szlacheckiego - Gerwazy, Protazy. 6. Chłopi. EPOPEJA - (epos) - jest to utwór o istotnym znaczeniu dla danego narodu. Cechy eposu na podstawie „Pana Tadeusza”: - Synkretyzm rodzajowy i gatunkowy - obok cech epickich (opowiadanie, opisy, narrator) występują partie liryczne (np. inwokacja) oraz sceny dramatyczne (np. narada szlachty w domu Maćka, spowiedź Jacka Soplicy.) - Ludowość. -Plastyczne, niesamowicie obrazujące opisy przyrody i świata przedstawianego (zamki, dworki, domy, stroje). - Występują porównania homeryckie, personifikacje, przenośnie, porównania, onomatopeje, przerzutnie, aliteracje, polisyndetony, asyndetony, inwersje, elipsy. -Występują indywidualizacje wypowiedzi postaci (np. romantyczny sposób mówienia Hrabiego czy cięty język Asesora.) - Utwór napisany jest regularnym 13-zgłoskowcem, z dokładną średniówką. - Utwór jest wielowątkowy ( wątek polityczny, obyczajowy, miłosny, rodzinny.) - Epizodyczność tzn. liczne i drobiazgowe opisy zwalniające bieg akcji. - Autor przedstawia wydarzenia w porządku chronologicznym. - Występowanie komizmu sytuacyjnego, postaci i języka. - Narrator wszechwiedzący. - Obok bohatera zbiorowego, czyli szlachty występuje bohater jednostkowy (np. Jacek Soplica- ks. Robak). 2) Nadawcą inwokacji mógłby być sam Mickiewicz, ponieważ: - odnajdziemy w tekście informacje z życia Mickiewicza (cudowne ozdrowienie jego osoby, które dokonało się, gdy jako dziecko został ofiarowany w opiekę Matki Boskiej – Mickiewicz jako dziecko wypadł z okna i był bliski śmierci, wyzdrowiał dzięki opiece Maryi) - ukazanie Litwy jako arkadii – ukochana ojczyzna Mickiewicza („Litwo, ojczyzno moja”), Mickiewicz miał pseudonim Litwos. ***Pamiętajmy, że Litwa była wówczas częścią Rzeczpospolitej Obojga Narodów (stąd obecne spory Litwinów z Polakami, czy Mickiewicz to wiesz polski, czy litewski)
