Konrad Wallenrod bohater powieści Adama Mickiewicza jest osobistością tajemniczą,poznajemy jego pogmatwane losy dzięki powieści wajdeloty.Rzecz miała miejsce w średniowieczu, za czasów walk krzyżacko litewskich.Bohater-młody Litwin-jako dziecko był porwany przez Krzyżaków- w jego pamięci są obrazy z napadu na zakon oraz dźwięczocy mu w uszach krzyk matki.Wychowany został w zakonie jako Krzyżak.Stary Litwin-śpiewak Halban-nie pozwolił na wynarodowienie chłopca,opowiedział mu całą historię i ujawnił mu prawdę o jego przeszłości,pielęgnował w nim miłośc do ojczyzny,którą była Litwa oraz żądzę zemstyMłody Walter Alf, bo tak się wówczas nazywał przy pierwszej lepszej okazji uciekł do swojej ojczyzny na Litwę.Opowiedział tam swoją historię, pomagał księciu Kiejstutowi, zakochał się z wzajemnością w jego córce Aldonie i założył z nią rodzinę- był szczęśliwy.Lecz jego szczęście nie trwało zbyt długo.Nadeszła groźba wojny z Krzyżakami- a tylko on wiedział jak silnym są oni narodem i że Litwini nie mają najmniejszych szans na zwycięstwo.Sam obmyślił sposób na wygraną- opóścił swoją żonę oraz ojczyznę,przedostał się do szeregów wroga, jako Konrad Wallenrod zdobył tam uznanie i władzę komtura.Zwlekał z bitwą, robił wszystko aby Krzyżacy przegrali.Użył podstępu i sam jeden pokonał wroga, skruszył zakon od środka.Nie powrócił jednak do prywatnego szczęścia- Krzyżacy przejrzeli jego zamiary i wykryli zdradę, ale Konrad chciał zginąc z własnej ręki.Aldona jego żona podążała za nim ukryta w wieży jako pustelniczka również umiera.Tak zakończyły się losy bohatera, który ponad wszystko kochał swoją ojczyznę, płakał i cierpiał razem z nią.Wysoką cenę zapłacił za zwycięstwo nad wrogiem-swoim honorem,życiem i miłością.
