napisz notatkę na temat :szkoły narodowe

SZKOŁY NARODOWE W MUZYCE XIX WIEKU   Szkoły narodowe to kierunki, które wyodrębniły się  w połowie XIX wieku w muzyce szeregu krajów, akcentujące elementy rodzime pod wpływem budzącego się poczucia narodowej odrębności. Czynnikiem inspirującym twórczość muzyczną stał się rodzimy folklor, w tematyce oper i poematów symfonicznych nawiązywano często do scen z historii narodu.   Najwcześniej powstała szkoła rosyjska. Nowy etap w muzyce rosyjskiej zapoczątkował Michał Glinka ( 1804 – 1857 ). Stworzył on podstawy stylu narodowego, które rozwinęli później kompozytorzy tzw. Potężnej Gromadki. Wykorzystanie rosyjskiej pieśni ludowej zdecydowało o narodowym charakterze jego dzieł. Jego twórczość stanowi syntezę muzyki zachodnio – europejskiej z tradycjami rodzimymi. Glinka jest autorem m.in. oper: „Iwan Susanin. Życie za cara” oraz „Rusłan i Ludmiła”. Silny wpływ na kompozytorów Potężnej Gromadki wywarła także twórczość Aleksandra   Dargomyżskiego ( 1813 – 1869 ), który stworzył m.in. operę „Rusałka”. Potężna Gromadka to grupa kompozytorów rosyjskich, w skład której wchodzili: Milij Bałakiriew, Aleksander Borodin, Cezar Cui, Modest Musorgski, Mikołaj Rimski – Korsakow. Hasła tej grupy wyrosły z budzącego się wówczas poczucia narodowego. Kompozytorzy stawiali sobie za cel stworzenie stylu narodowego w muzyce rosyjskiej przez nawiązanie do tradycji  M. Glinki i A. Dargomyżskiego i połączenie najnowszych zdobyczy kompozytorskich muzyki zachodnio – europejskiej z pierwiastkami narodowymi. Postulaty te realizowali przez zwrot do rosyjskiej pieśni ludowej, wykorzystanie jej charakterystycznych cech tonalnych oraz podjęcie tematyki narodowo – historycznej i legendarnej w operach i utworach programowych. Ważniejsze utwory kompozytorów Potężnej Gromadki: Milij Bałakiriew ( 1837 – 1910 ): poemat symfoniczny „Tamara”, uwertura na tematy rosyjskie „!000 lat”-„Ruś’; Aleksander Borodin ( 1833 – 1887 ): 3 symfonie, opera „Kniaź Igor”, poemat symfoniczny „W stepach Azji Środkowej”; Cezar Cui ( 1835 – 1918 ): opery  ( „ Angelo”, „Córka kapitana” ); Modest Musorgski ( 1839 – 1881 ): opery  ( „Borys Godunow”, „Chowańszczyzna” ), pieśni , miniatury fortepianowe  ( cykl „Obrazki z wystawy” ), fantazja symfoniczna  „Noc na Łysej Górze”; Mikołaj Rimski – Korsakow ( 1844 – 1908 ): 16 oper ( m. in. „Bajka o carze Sałtanie” z „Lotem trzmiela” ), suita orkiestrowa „Szeherezada”. Pod koniec XIX wieku nastąpił rozkład grupy. Kompozytorzy Potężnej Gromadki przyczynili się do stworzenia rosyjskiego stylu narodowego, odegrali też poważną rolę w rozwoju muzyki europejskiej.   Piotr Czajkowski ( 1840 – 1893 ) to jeden z najbardziej znanych kompozytorów rosyjskich, tworzący  równolegle z kompozytorami Potężnej Gromadki, ale wychodzący z innych założeń estetycznych. Uprawiał przede wszystkim formy muzyki symfonicznej i operowej np. opery: Eugeniusz  Oniegin”, „Mazepa”, „Dama Pikowa”; balety: „Jezioro łabędzie”, „Śpiąca królewna”, „Dziadek do orzechów”; symfonie, koncerty: 3 fortepianowe, skrzypcowy, utwory kameralne.   Sergiusz Rachmaninow ( 1873 – 1943 ) nawiązywał do stylu P. Czajkowskiego. Jego twórczość cechuje rosyjska nuta melancholii i patosu, rozbudowane linie melodyczne, pełne blasku i wirtuozowskiego rozmachu. Stworzył m.in.: 4 koncerty na fortepian i orkiestrę, 3 symfonie, poematy symfoniczne, etiudy, preludia, sonaty i pieśni.   Wzrastające poczucie narodowe pozwoliło rozwinąć swą działalność wielkim indywidualnościom twórczym, korzystającym świadomie z tradycji,  również na gruncie muzyki czeskiej. Byli to dwaj kompozytorzy: Bedrich  Smetana oraz Antonin Dworzak. Bedrich Smetana ( 1824 – 1884 ) połączył osiągnięcia Liszta w zakresie poematu symfonicznego oraz Wagnera w dziedzinie dramatu muzycznego z elementami czeskiego folkloru. Najbardziej reprezentatywnymi dziełami jego są: opera „Sprzedana narzeczona”, uchodząca za czeską operę narodową, cykl poematów symfonicznych „Moja ojczyzna” oraz kwartet smyczkowy e-moll „Z mojego życia”. Antonin Dworzak ( 1841 – 1904 ) odkrył nowe obszary czeskiej liryki stylizując pieśni, tworząc nowe struktury form ( np. do sonaty wprowadził dumkę ).Jego dorobek stawia go wśród najwybitniejszych kompozytorów późnego romantyzmu: 9 symfonii ( m.in. IX symfonia g-moll „Z nowego świata” ), uwertury, poematy symfoniczne, opery i utwory kameralne.   W XIX wieku, podobnie jak w innych krajach, także w Skandynawii powstały dzieła zainspirowane własną narodowością.Najwybitniejszymi twórcami byli: Edvard Grieg, przedstawiciel muzyki norweskiej oraz Jean  Sibelius, przedstawiciel muzyki fińskiej. Edvard Grieg ( 1843 – 1907 ) stworzył oryginalny styl, nawiązujący do norweskiego folkloru. Główną jego dziedziną twórczości była muzyka fortepianowa: „Utwory liryczne”, koncert fortepianowy a-moll. Inne kompozycje to: muzyka do dramatów „Peer Gynt” H. Ibsena ( ujęta w dwie suity ), opracowania pieśni i tańców ludowych, utwory kameralne. Jean Sibelius ( 1865 – 1957 ) nawiązywał do rodzimego folkloru, czerpiąc tematykę  z fińskich legend i poezji, zwłaszcza z narodowego eposu „Kalevala”. Stworzył m.in. 7 symfonii, poematy symfoniczne, koncert skrzypcowy d-moll, utwory kameralne, pieśni.       Oczywiście nie jest to kopia z netu, tylko pisane ręcznie. Pozdrawiam.