WOJNY POLSKI Z ROSJĄ (1609-1619) i (1632-1634) PRZYCZYNY I WOJNY 1584 r. – umiera car Rosji Iwan IV Groźny, przed śmiercią zabijając syna Dymitra. Carem zostaje drugi syn Iwana, cierpiący na chorobę psychiczną Fiodor, ale władzę w Rosji sprawuje Borys Godunow. Wkrótce potem Fiodor umiera i carem zostaje Borys Godunow. Około 1600 r. – w Rzeczypospolitej pojawia się młodzieniec zwany Dymitrem Samozwańcem, rzekomo ocalały syn Iwana IV Groźnego. Rości sobie prawa do tronu moskiewskiego. Jego sojusznicy: - część magnatów Rzeczypospolitej, - jezuici (chcieli wprowadzić katolicyzm w Rosji), - Zygmunt III Waza, król Rzeczpospolitej. 1604 r. – Dymitr Samozwaniec zbiera małą armię i wyrusza do Moskwy. 1605 r. – Umiera Borys Godunow. Tron obejmuje Dymitr Samozwaniec. 1606 r. – Powstanie przeciwko Dymitrowi, czyli I Dymitriada, na czele której staje Wasyl Szujski. Skutki: - Umiera Dymitr Samozwaniec. - Wasyl Szujski zostaje carem Rosji. 1608-1609 r. (II Dymitriada) - pojawia się Dymitr II Samozwaniec, znów rzekomo cudownie ocalały. Popierają go Sapiehowie. Skutki: - Dymitr II Samozwaniec ginie. - Car Rosji, Wasyl Szujski, zawiera układ ze Szwecją, wrogiem Rzeczpospolitej. PRZEBIEG I WOJNY 1609 r. – oficjalny początek wojny z Rosją. Bitwa pod Kłuszynem w lipcu 1610 r. Między Polską (hetman Stanisław Żółkiewski) a Rosją. Wygrywają Polacy. Skutki: - Armia polsko-litewska dociera do Moskwy. - Powstanie przeciwko Polakom w Rosji. 1605-1613 r. – tzw. Wielka Smuta w Rosji. Toczyła się wojna domowa, a oprócz tego musiano walczyć z wojskami Szwedów i Polaków. 1610 r. – Zostaje zamordowany Wasyl Szujski. 1613 r. – Koronacja na cara Michała Fiodorowicza Romanowa. Rozejm w Dywilinie w 1618 r. Między Rosją a Rzeczpospolitą. Skutki: - Polska odzyskała Smoleńszczyznę, ziemię czernihowską i siewierską. II WOJNA Władcą Rzeczpospolitej jest Władysław IV. 1632 r. – Rosja próbuje wykorzystać bezkrólewie w Rzeczpospolitej i odzyskać Smoleńsk. 1634 r. – Wojska Władysława IV rozbijają siły Rosji. Pokój w Polanowie w 1634 r. Między Rzeczpospolitą a Rosją. Skutki: - Rzeczpospolita zatrzymała swoje ziemie. - Władysław IV zrzekł się roszczeń do tronu Mokswy. -- Porozumienie w Wilnie w 1656 r. Traktat rozbiorowy Polski. Skutki: - Jan Kazimierz obiecał carowi Rosji, że zostanie królem Polski po śmierci Jana Kazimierza, jeśli Rosja zaprzestanie działań wojennych. W praktyce to przyrzeczenie nic nie znaczyło. - Szwecja zatrzymuje Pomorze Gdańskie, Kujawy i część Mazowsza. - Brandenburgia – część Wielkopolski i Warmię. - Kozacy – Ukrainę i ziemie ruskie. - Litwa – województwo nowogródzkie. - Siedmiogród – południowa część Korony z Warszawą. NAJWAŻNIEJSZE DATY 1605-1613 – Wielka smuta w Rosji 1606 – I Dymitriada 1608-1609 – II Dymitriada 1609 – Początek I wojny 1610 – bitwa pod Kłuszynem 1619 – Koniec I wojny, rozejm w Dywilinie 1632 – Początek II wojny 1634 – Koniec II wojny, pokój w Polanowie 1656 – Porozumienie w Wilnie
