najważniejsze wiadomości o ALKANACH. z góry dzięki ;]

Alkany (łańcuchowe węglowodory nasycone, parafiny od ł- mało reaktywne) – organiczne związki chemiczne zbudowane wyłącznie z atomów węgla i wodoru, przy czym atomy węgla połączone są ze sobą wyłącznie wiązaniami pojedynczymi. Według obowiązującej systematyki IUPAC łańcuchy atomów węgla w cząsteczkach alkanów mogą być zarówno proste, jak i rozgałęzione, jednak nie mogą tworzyć zamkniętych pętli. Alkanami nie są zatem cykloalkany, zaś ogólny wzór sumaryczny alkanów ma postać CnH2n+2. Grupa alkanów, uszeregowana według długości łańcucha węglowego, stanowi szereg homologiczny alkanów.

RYS 1 - wzór ogólny Alkany - Grupa związków o podobnej budowie i właściwościach, których cząsteczki różnią się o jedną lub więcej grup -CH. RYS 2 i 3 - przykłady RYS 4 - Budowa cząsteczki metanu: budowa cząsteczki tetraedryczna (tetraedr - czworościan foremny) Wiązania pojedyncze C - H są równocenne, kowalencyjne bardzo słabo spolaryzowane. Są bardzo trwałe chemicznie (trudno je rozerwać). Dlatego metan jest związkiem biernym chemicznie. Właściwości fizyczne metanu: gaz, bezbarwny, bezwonny, lżejszy dwukrotnie od powietrza, nierozpuszczalny w wodzie Właściwości fizyczne innych alkanów: nierozpuszczalne w wodzie, rozpuszczalne w rozpuszczalnikach organicznych C1 - C4 - gazy C5 - C17 - ciecze C18 - ... - ciała stałe Występowanie metanu: jest składnikiem gazu ziemnego występuje z ropą naftową i złożami węgla kamiennego tworzy się w przyrodzie w wyniku rozkładu szczątków organicznych (stąd nazwa gaz błotny) Właściwości chemiczne: 1. Reakcja spalania alkanów 2. Reakcja podstawienia (substytucji) atomu wodoru atomem fluorowca zachodząca w obecności światła Mechanizm tej reakcji można wyjaśnić tworzeniem rodników. Wolne rodniki - bardzo aktywne atomy lub grupy atomów charakteryzujące się obecnością niesparowanego elektronu. 3. Metan jest związkiem biernym chemicznie - nie reaguje z roztworem nadmanganianu potasu i z wodą bromową. Jest odporny na działanie większości odczynników chemicznych. Rzędowość atomów węgla: - liczba atomów węgla związanych z rozpatrywanym atomem węgla Otrzymywanie alkanów: 1. Destylacja ropy naftowej 2. Reakcja Wurtza - działanie metalicznym sodem na fluorowcopochodne alkanów w wyniku których powstaje łańcuch węglowodorowy będący produktem złączenia się obu grup alkilowych. (reakcja dobudowy łańcucha) 3. Elektroliza wodnych roztworów soli kwasów karboksylowych (synteza Kolbego). (W jej wyniku na anodzie następuje dekarboksylacja (uwolnienie cząsteczki CO2) 4. Uwodornienie węglowodorów nienasyconych. 5. Ogrzewanie octanu sodu z wodorotlenkiem sodu 6. Reakcja węgliku glinu z kwasem solnym