Praca organiczna - założenie, wg którego różne klasy społeczne, różne zawody miały tworzyć jednolity organizm państwowy dzięki współpracy, uzupełnianiu się, synergii
Praca u podstaw - kształcenie ludzi biednych, dzięki któremu mogliby oni wyjść z ubóstwa i stać się wartościowymi, produktywnymi obywatelami
Utwory: Lalka (Wokulski pomaga biednym ludziom znaleźć pracę, tworzy spółkę handlową, dzięki której różne klasy przyczyniają się do wzrostu dobrobytu)
Ludzie Bezdomni (Judym, sam wywodzący się z biedoty, poświęca swoje życie pracy dla ludzi ubogich)
Nad Niemnem (młody Korczyński wprowadza w życie idee pozytywizmu, dążąc do zgody między ojcem a biednymi chłopami; uczy ich również rzeczy przydatnych w ich pracy)