Błagam niech ktoś mi prześle link z referatem.
Bitwy lotnicze i powietrznodesantowe w okresie II wojny ¶wiatowej. a) rozwój koncepcji, strategii i taktyki użycia lotnictwa i wojsk powietrzno-desantowych i stan liczebno-techniczny obu walcz±cych stron Przebieg działań wojennych II wojny ¶wiatowej zobrazował jak wielkiego znaczenia nabrały siły lotnicze. Rozwój techniczny i jako¶ciowy maszyn lataj±cych stał się nieodzown± czę¶ci± walk tocz±cych się w okresie 1939-1945. Towarzyszyły także temu nowo tworzone strategie i taktyki, które miały w jak najlepszym stopniu pomóc w wykorzystaniu potencjału powietrznego. Ważnym elementem prowadzonych działań stało się wykorzystanie lotnictwa nie tylko do zmasowanych bombardowań (o czym szerzej w ostatnim punkcie), ale należy pamiętać że lotnictwo było jedn± z głównych gałęzi transportowych. Niewspółmiernie w porównaniu z I wojn± ¶wiatow± zwiększyło się znaczenie lotnictwa w przeprowadzaniu działań powietrznodesantowych, w okresie których lotnictwo wykonywało wiele zadań, od których zależało powodzenie planowanych akcji. Lotnictwo prowadziło zatem rozpoznanie, osłaniało rejony ze¶rodkowania wojsk i lotnisk załadowania, prowadziło walkę o panowanie w powietrzu oraz obezwładniało naziemne ¶rodki obrony przeciwlotniczej przeciwnika. [1,s.328-384] W chwili wybuchu wojny niemieckie siły powietrzne Luftwaffe dysponowały 4161 samolotami, w tym: 1179 my¶liwcami, 1180 bombowcami, 406 bombowcami nurkuj±cymi, 604 rozpoznawczymi, 240 obrony wybrzeża i 552 transportowymi; w gotowo¶ci bojowej 1 wrze¶nia 1939 r. było 2775 samolotów, tj. 67% stanu. [2,s.28] Brytyjskie Siły Powietrzne (Royal Air Force) liczyło 920 samolotów, z których ok. 350 pozostawało w gotowo¶ci bojowej. Dla obrony Wielkiej Brytanii najważniejsze znaczenie miało lotnictwo my¶liwskie Spitfire i Hurricane; wprowadzono też nowoczesny system obrony wysp brytyjskich wykorzystuj±cy sieć radarow±. [2,s.164-165] Francuskie Siły Powietrzne (Armee de l'Air) w 1939 r. dysponowało ok.5000 samolotów, w¶ród których było 1375 samolotów bojowych, w większo¶ci przestarzałych. We wrze¶niu 1939 r. Francja mogła wystawić 285 bombowców, w tym przestarzałe Amiot 143 i Bloch 210. W maju 1940 r. Armee de l'Air dysponowała 740 nowoczesnymi my¶liwcami i ok. 140 lekkimi i ¶redimi bombowcami. [2,s.40] b) lotnictwo niemieckie w walkach w Polsce, Rosji i Europie zachodniej Po doj¶ciu Hitlera do władzy w 1933 r. Niemcy rozpoczęły w szybkim tempie odradzać swoj± potęgę militarn±. Ze szczególnym natężeniem rozwijano przemysł zbrojeniowy i lotniczy. Przemysł lotniczy dysponował rozbudowan±, mocn± baz± w postaci zakładów: Messerschmitt, Dormier, Foche-Wulf, Arado, Junkers i Heinkel, które mogły szybko podj±ć seryjn± produkcję samolotów różnego przeznaczenia. Niemiecki siły powietrzne -Luftwaffe- powołał do życia rozkaz Hitlera z marca 1935 r. Organizacyjnie Luftwaffe dzieliła się na floty powietrzne (Luftflotten). W dniu wybuchu wojny 1 IX 1939 r. były cztery floty, a w czsie dalszych działań utworzono dodatkowo trzy. [3,s.9] Do agresji na Polskę skierowano 2093 samoloty dwóch flot powietrznych. Niespodziewany atak, przewaga liczebna i techniczna samolotów niemieckich nad polskimi dały Luftwaffe zwycięstwo; samoloty niemieckie zestrzeliły lub poważnie uszkodziły 333 samoloty polskie, trac±c prawdopodobnie 258 całkowicie zniszczonych i 263 uszkodzone. Wojna z Polsk± potwierdziła skuteczno¶ć współdziałania z wojskami l±dowymi, którym lotnictwo bombowe torowało drogę niszcz±c obronę, paraliżuj±c zaopatrzenie i możliwo¶ć manewru wojsk przeciwnika. Podobne założenia realizowało dowództwo Luftwaffe w czasie podboju Norwegii, Belgii, Holandii i Francji. Ale w tych krajach wojsko niemieckie nie spotkało się z tak zdecydowanym oporem jaki był w kraju nad Wisł±. [2,s.40] Okres od 8 sierpnia do 31 paĽdziernika 1940 r. miał bardzo istotny wpływ na Luftwaffe, gdyż poniosła ona pierwsz± klęskę, w czasie słynnej "Battle of Britain". Przyst±piła do tej kampanii osłabiona walkami w Belgii, Holandii i Francji, gdzie straciła 1916 samolotów (uszkodzonych i zniszczonych), co stanowiło 36% cało¶ci sił. Ponadto Niemcom brakowało ciężkich bombowców, a to uniemożliwiało skuteczne niszczenie brytyjskiego przemysłu zbrojeniowego. [4,s.59-63] W latach 1939-41 rozwój niemieckiej produkcji lotniczej następował powoli, do czego przyczynił się niedostatek surowców i zła organizacja produkcji. Ponadto zaniedbano sprawę uruchomiania produkcji samolotów nowych typów, a zwłaszcza samolotów odrzutowych zaprojektowanych jeszcze przed wybuchem wojny. Niegospodarno¶ć m.in. w zakładach Messerschmitta sprawiła, że w czerwcu 1941 r. Luftwaffe przystępowała do wojny ze Zwi±zkiem Radzieckim jeszcze gorzej przygotowana niż do walk na froncie zachodnim. Miała wprawdzie o 100 samolotów wszystkich typów więcej niż w maju 1940 r., ale o 200 mniej bombowców i o 40 mniej bombowców nurkuj±cych. Ponadto w 1941 r. jej siły zostały rozproszone w wyniku pozostawienia dużej czę¶ci do obrony Rzeszy przed alianckimi nalotami, atakowania konwojów alianckich na Morzu ¦ródziemnym oraz udziału w walkach w Afryce Północnej. W efekcie do agresji na Zwi±zek Radziecki dowództwo Luftwaffe mogło skierować 2461 samolotów, tj. ok. połowy maszyn będ±cych w dyspozycji. Pierwsze dni walk na froncie wschodnim przyniosły Luftwaffe błyskotliwe sukcesy. 22 czerwca zniszczono 1200 radzieckich samolotów, z czego większo¶ć na lotniskach, drugiego dnia wojny 800 samolotów, trzeciego 350 i czwartego dnia 300. Jednakże po pierwszym okresie łatwych zwycięstw straty Luftwaffe zaczęły rosn±ć; do końca 1941 r. Niemcy stracili na froncie wschodnim 36,4% samolotów my¶liwskich jednosilnikowych i 56% samolotów bombowych (w odniesieniu do stanu z 22 czerwca 1941 r.). W końcowej fazie wojny przemysł niemiecki nie mógł dorównać przemysłowi państw sprzymierzonych. Naloty na niemieckie zakłady przemysłowe i rafinerie oraz konieczno¶ć rozbudowy obrony przeciwlotniczej ograniczyły możliwo¶ci dalszego rozwoju produkcji w niemieckich zakładach. Walka z alianckimi bombowcami wyniszczyła siły Luftwaffe. ٱczne straty niemieckich sił powietrznych, przy uwzględnieniu wszystkich służb wyniosły w czasie II wojny 511307 żołnierzy. [2,s.28-29] c) desant niemiecki na Kretę i aliancki na Arnhem W maju 1941 r. grecka wyspa na Morzu ¦ródziemnym, stała się celem niemieckiej powietrzno-morskiej operacji desantowej ("Merkur"), w której wzięły udział wchodz±ce w skład XI korpusu 7 dywizja spadochronowa i 5 dywizja górska, wsparte przez VIII korpus lotniczy dowodzony przez gen. Wolframa Richthofena (m.in. 430 samolotów bombowych i 190 my¶liwskich). 20 maja po silnym bombardowaniu lotniczym Niemcy przeprowadzili desant powietrzny; do końca dnia 7 tys. żołnierzy wyl±dowało ze spadochronami lub w szybowcach w najważniejszych punktach wyspy: na brzegach zatoki Suda i na lotniskach Maleme, Heraklion i Rethymon, które zdobyli następnego dnia. W nocy z 21 na 22 maja do brzegów wyspy zbliżyły się dwie niemieckie eskadry inwazyjne, licz±ce po ok. 30 jednostek, ale zostały odparte przez okręty dwóch zespołów brytyjskiej Floty Aleksandryjskiej. W bitwach morskich Niemcy stracili 4-5 tys. ludzi i ciężki sprzęt, ale samoloty bombowe zatopiły 3 niszczyciele brytyjskie i 2 kr±żowniki oraz uszkodziły kilka innych jednostek, zmuszaj±c okręty brytyjskie do wycofania się. Obrońcy Krety (około 41 tys. żołnierzy), pozbawieni ciężkiego sprzętu, broni przeciwlotniczej i osłony powietrznej nie mogli stawić skutecznego oporu i w dniach od 28 maja do 1 czerwca 1941 r. zostali ewakuowani. W czasie walk na Krecie straty alianckie wyniosły 4 tys. zabitych i rannych; Niemcy stracili 6 tys. zabitych i rannych oraz ok.220 samolotów. [2,s.332-333] Wielka operacja powietrznodesantowa i l±dowa wojsk alianckich w okolicach Arnhem, została zaplanowana przez marszałka polnego Bernarda L. Montgomery'ego i została oznaczona kryptonimem "Market Garden". Zaproponował on uderzenie powietrznodesantowe na północy Holandii. Jego zdaniem ta operacja "spełniała 3 wielkie, o niezmiernym znaczeniu wymogi: oskrzydliliby¶my obrońców Linii Zygfryda i uderzyliby¶my na najmniej prawdopodobn± linię z punktu widzenia nieprzyjaciela, a nasze lotnicze wojska desantowe operowałyby w najbardziej korzystnych warunkach, pozostaj±c w bliskim zasięgu rodzimych baz". Istota planu sprowadzała się do uchwycenia przez trzy alianckie dywizje powietrznodesantowe stukilometrowego korytarza kończ±cego się w Arnhem (operacja "Market"). Tamtędy miały przebić się wojska l±dowe realizuj±ce drug± czę¶ć planu ("Garden") i wbić się klinem w niemieck± obronę. Alianci zgromadzili duż± flotę powietrzn± (1293 samoloty i 2277 szybowców), która miała przewieĽć żołnierzy trzech dywizji wchodz±cych w skład 1 armii powietrznodesantoej. 17 wrze¶nia 1944 r. z 26 baz na terenie Wielkiej Brytanii startowały samoloty i szybowce. 2022 samoloty przez półtorej godziny formowały ugrupowania bojowe, a następnie osłaniane przez 919 my¶liwców skierowały się w stronę wyznaczonych rejonów Holandii. Cała operacja trwała 9 dni i zakończyła się niepomy¶lnie dla aliantów. W nocy z 25 na 26 wrze¶nia oddziały sprzymierzonych zostały wycofane spod Arnhem. Operacja "Market Garden" została Ľle przygotowana, jej wynik zależny był od wielu okoliczno¶ci, takich jak dobra pogoda, a przede wszystkim siły i możliwo¶ci wroga. Prawdopodobnie z 10300 żołnierzy 1 dywizji, brygady spadochronowej i pilotów szybowcowych uratowało się 2827. Zginęło lub zmarło w wyniku ran 1300 żołnierzy, 1700 odniosło rany, 4400 dostało się do niewoli. Dwie dywizje amerykańskie straciły (zabitych, rannych, w niewoli) 5847 żołnierzy. Montgomery nie uwzględnił ani obecno¶ci w tym rejonie dwóch dywizji pancernych SS, ani niekorzystnego dla oddziałów atakuj±cych ukształtowania terenu. Decyzja o przeprowadzeniu operacji "Market Garden" została więc podjęta pochopnie. [2,s.42-45] d) ofensywa powietrzna aliantów i bombardowania "dywanowe" Niemiec Strategiczn± ofensywę powietrzn± przeciwko III Rzeszy zaliczyć należy do wielkich kampanii w historii wojen. Przez większ± czę¶ć drugiej wojny ¶wiatowej stanowiła ona zasadniczy , a w niektórych okresach nawet jedyny ¶rodek wywierania bezpo¶redniego ofensywnego nacisku przez aliantów zachodnich na Niemcy hitlerowskie. Dyrektywy co do ogólnej polityki bombardowania strategicznego w poszczególnych okresach wojny ustalano na konferencjach, w których brali udział prezydent USA i premier Wielkiej Brytanii oraz szefowie poł±czonych sztabów. Na konferencji w Casablance, w styczniu 1943 r., zostały okre¶lone zasady bombardowań strategicznych obszaru Niemiec. Celem anglo-amerykańskich działań miało być zniszczenie i zmuszenie niemieckiego przemysłu wojennego do zmiany dyslokacji i dezorganizacja systemu ekonomicznego oraz osłabienie morale narodu niemieckiego do takiego stopnia, aby utracił on zdolno¶ć stawiania zbrojnego oporu. Brytyjczycy rozpoczęli bombardowania od 1940 r. i trwały one aż do zakończenia wojny. Natomiast Amerykanie przyst±pili do strategicznego bombardowania w styczniu 1943 r. W ci±gu 5 lat bombardowania te ulegały różnym przeobrażeniom, zwłaszcza w zakresie liczby samolotów w nalotach i ogólnego tonażu bomb zrzuconych na terytorium III Rzeszy. Prawdziwe, zmasowane bombardowania strategiczne nast±piły dopiero w roku 1943, kiedy to tonaż zrzuconych bomb wzrósł w stosunku do 1942 r. ponad czterokrotnie. Wynikało to oczywi¶cie z przył±czenia się do tych operacji lotnictwa USA działaj±cego z terenu Wielkiej Brytanii, a następnie z Włoch. Na przełomie lipca i sierpnia 1943 r. dokonano zmasowanych nalotów "dywanowych" na Hamburg, który stanowił ważne centrum przemysłowe, port przeładunkowy i bazę morsk±. Przez 9 dni kilkaset bombowców zrzuciło 9000 tys. bomb, doprowadzaj±c do bardzo dotkliwych zniszczeń bombardowanych obiektów. Zniszczono lub uszkodzono 580 różnych zakładów przemysłowych, 80 różnorodnych obiektów wojskowych; prawie połowę budynków mieszkalnych doszczętnie zniszczono. Ważniejszym dla aliantów obiektem ataku było miasto Schweinfurt, gdzie koncentrowało się przeszło 50% niemieckiego przemysłu łożysk toczonych. Jednak silna i dobrze zorganizowana niemiecka obrona przeciwlotnicza nie dopu¶ciła do takich strat jakie odniósł Hamburg. Naloty "dywanowe" kontynuowano na jeszcze szersz± skalę. W ci±gu 1943 r. bombowce angielsko-amerykańskie zrzuciły na Niemcy 330 000 t bomb, trac±c przy tym prawie 1000 ciężkich bombowców. Operacje powietrzne przeprowadzane przez aliantów lotnictwo bombowe w ostatnich latach wojny charakteryzowały się dużymi natężeniami. ¦wiadczy o tym fakt, że samo tylko angielskie lotnictwo zrzuciło na terytorium Niemiec w 1944 r. ponad dwa razy więcej bomb niż w latach 1941-1943. Ataki aliantów w ostatnim roku wojny nabrały na sile. Bombowce kierowano przede wszystkim nad Hamburg, Berlin, Monachium, Frankfurt, Bremę, Lipsk, Drezno i Zagłębie Ruhry. Szczególnie zmasowanym bombardowaniem objęto węzły kolejowe, m.in. w Essen i Dortmund. Badania przeprowadzone już po wojnie wykazały, że bombardowania miast niemieckich były wysoce nieekonomiczne i - co gorsze - nie odbiło się destrukcyjnie na niemieckim potencjale wojennym. Spadek produkcji niemieckiego przemysłu zbrojeniowego w 1945 r. następował głównie wskutek opanowywania terenów przez Armię Czerwon± i Wojsko Polskie od wschodu oraz wojska sprzymierzonych od zachodu. Ogółem w czasie wojny angielsko-amerykańskie lotnictwo zrzuciło na terytorium Niemiec 2,7 mln t bomb, z tego 32% na linie komunikacyjne, 23,7% na o¶rodki przemysłowe, 20,1% na o¶rodki administracyjne, 11% na cele wojskowe, 6,9% na lotniska i sprzęt lotniczy, 4,3% na okręty i statki oraz 2% na wyrzutnie samolotów-pocisków V-1 i rakiet V-2. W ci±gu całej wojny bombowce ciężkie lotnictwa strategicznego wykonały 1 440 000 lotów bojowych na Niemcy, a my¶liwce eskortuj±ce - 2 680 000. Alianckie straty zamykaj± się w granicach 48 tys. str±conych maszyn oraz 100 tys. zabitych lotników. Straty ludno¶ci niemieckiej wyniosły ponad 500 000. [1,s.301-328] Zakończenie Obraz wojny na przestrzeni pierwszej połowy XX wieku uległ nieodwracalnym zmianom. W wyniku wzrostu liczebnego i jako¶ciowego armii, a przede wszystkim rozwoju techniki wojskowej, znacznie zwiększył się rozmach działań wojennych. Trwaj±ce zmagania na wielu frontach przyspieszały wiele pomysłów i rozwi±zań technicznych także w¶ród sztabów konstruuj±cych coraz to lepsze, wydajniejsze maszyny lataj±ce. Polepszeniu uległo uzbrojenie, zasięg i maksymalna prędko¶ć samolotów. Druga wojna ¶wiatowa wykazała przy tym ogromne znaczenie lotnictwa we współczesnej walce i operacjach. Lotnictwa używano na szerok± skalę zarówno we współdziałaniu z siłami l±dowymi i morskimi, jak i samodzielnie - do realizacji zadań o charakterze strategicznym. Bibliografia 1. Cz. Krzemiński, Wojna powietrzna w Europie 1939-1945, Warszawa 1983. 2. B. Wołoszański, Encyklopedia II wojny ¶wiatowej, Warszawa 1997. 3. W. Król, Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945, Warszawa 1982. 4. Materiały zaczerpnięte ze Ľródeł Wywiadu Wojskowego Departamentu Wojny w Waszyngtonie, Lublin 1990.