1. u rzymian popularne były bóstwa opiekuńcze,pózniej przejęli od greków wierzenia ale nadali im swoje imiona np. Zeus-Jowisz.,Ares-Mars 2.W odróżnieniu od innych starożytnych religii chrześcijaństwo posiadało dość luźne stosunki między wiernymi i kapłanami. Wyznawcy Chrystusa na terenie jednego miasta tworzyli podstawową komórkę nowej religii, Kościół. Kierował nim wybrany przez wiernych biskup. Do jego zadań należało nauczanie wiernych, udzielanie im chrztu, sprawowanie Eucharystii. On organizował pomoc dla wiernych, chorych, wdów i sierot. Działalność filantropijna był a bowiem przedmiotem szczególnej troski i źródłem wielkiej siły Kościoła. Gminy chrześcijańskie utrzymywały ze sobą częste kontakty, radziły się w trudnych sprawach, zawiadamiały o zaistniałych faktach.
Na początku Kościół składał się z małych gmin zakładanych w miastach imperium przez wędrownych kaznodziejów. Pierwszymi z nich byli apostołowie- św Piotr i Paweł. Na czele gminy stał biskup wybierany przez wiernych, a później przez innych biskupów. Wraz z rozwojem gmin biskupi stali się zwierzchnikami duchowymi wiernych i kapłanów, wykształciło się niższe duchowieństwo pomagające biskupom w służbie bożej i zadaniach duszpasterskich. Rozrost Kościoła wymusił powstanie struktur ponad gminami- biskupi większych i ważniejszych miast imperium podporządkowali sobie okolicznych biskupów, czyniąc ich surfagami czyli pomocnikami. Stąd wzięła się godność arcybiskupa i instytucja metropolii kościelne- samodzielnej jednostki obejmującej wiele diecezji, kierowanych przez biskupów pomocniczych.
