Prowincje rzymskie - jednostki administracyjne imperium rzymskiego, tworzone na podbitych terytoriach (poza Italią). Liczba i rozmiary poszczególnych prowincji zmieniały się na przestrzeni dziejów Imperium w zależności od warunków zewnętrznych i polityki wewnętrznej. Pierwszą rzymską prowincją była wyspa Sycylia, podbita w 245 p.n.e. w czasie I wojny punickiej. Prowincje Rzymskie i czasy ich powstania: * 241 p.n.e. Sicilia - propretorska, * 231 p.n.e. Corsica et Sardinia - propretorska, * 197 p.n.e. Hispania Citerior i Hispania Ulterior - propretorskie, * 167 p.n.e. Illyricum - propretorska, * 146 p.n.e. Macedonia-Achaea - propretorska, * 146 p.n.e. Africa proconsularis - prokonsularna, * 129 p.n.e. Asia - prokonsularna, * 120 p.n.e. Gallia Transalpina, późniejsza Gallia Narbonensis - propretorska, * 81 p.n.e. Gallia Cisalpina - propretorska, w czasach późnego Cesarstwa włączona do Italii, * 74 p.n.e. Bitynia - propretorska, * 74 p.n.e. Cyrenaica et Creta - propretorska, * 64 p.n.e. Cilicia et Cyprus - propretorska, * 64 p.n.e. Syria - propretorska, * 30 p.n.e. Aegyptus - propretorska, rządzona przez ekwitę jako Praefectus augustalis * 15 n.e. Moesia - propretorska.
