Wykłady - ekonimika turystyki i rekreacji

TURYSTYKA I REKREACJA A GOSPODARKA NARODOWA

Tir początkowo traktowane były jako zjawiska społeczne. Dopiero po I WŚ zauważono wartośc gospodarczą turystyki. Zaczęła ona być postrzegana jako biznes, szczególnie przyjazdy zagraniczne.
W Polsce w okresie międzywojennym (1928)ówczesny premier Bartel powołuje międzyministerialny komitet ds. turystyki do składania projektów rozwoju turystyki. Na czele komitetu stanął Stefan Starzyński. W 1931 r. Referując pracę komitetu stwierdził, że turystyka jest dla Polski szansą.
Po II WŚ (lata 60 ? 70) na zachodzie, w USA i Kanadzie zaczyna się uważac ze turystyka jest biznesem. Powstała 3 ? sektorowa koncepcja gospodarki:
- I sektor ? rolnictwo i lesnictwo
- II sektor ? budownictwo i przemysł
- III sektor ? strefa usług (materialnych i niematerialnych)
Ta myśl rozwinęła się w Polsce w latach 70. do czasów Gierka dostrzegano funkcję ekonomiczną turystyki ? później zauważono biznes w zagospodarowaniu czasu wolnego.

WPŁYW TURYSTYKI NA GOSPODARKĘ MAKROEKONOMICZNĄ (PKB, BUDŻET) I MIKROEKONOMICZNĄ.

Skala makro ? związki turystyki z gospodarką narodową jako całością.

Związki w skali makro:
- wpływ na PKB
- wpływ na bilans handlu zagranicznego poprzez eksport niewidzialny w turystyce
- wpływ na bilans płatniczy państwa
- wpływ na budżet państwa
- wpływ na stopę inflacji
- wpływ na rynek pracy (poziom i strukturę bezrobocia)
- wpływ na przekształcenia własnościowe w gospodarce narodowej
- wpływ na tworzenie ponadnarod. org. gosp.

Skala mikro ? przedsiębiorstwa, regiony

Związki w skali mikro:
- wpływ na aktywizację regionów turystycznych i miejscowości turystycznych
- wpływ na efektywnośc funkcjonowania przedsiębiorstw
- wpływ na sytuację ekonomiczną gospodarstw domowych.

RYNEK
-centralne miejsce w miejscowości gdzie osoby posiadające nadwyżki sprzedają osobom nie posiadającym tych nadwyżek.
-ogół stosunków wymiennych (towarowo ? pieniężnych) zachodzących między sprzedającymi dane produkty (dobra lub usługi) a kupującymi przy określonym poziomie cen.

MECHANIZM RYNKOWY ? relacje jakie zachodzą między podstawowymi elementami rynku (popyt, podaż, cena).

Uczestnikami rynku od strony popytu mogą być osoby fizyczne i prawne.
Podaż reprezentują głównie osoby prawne.


CECHY RYNKU W TURYSTYCE I REKREACJI:
- heterogeniczny ? po stronie podaży i popytu występują różne podmioty (różny zakres działalności, wielkości, charakter, dochody, preferencje, wiek, wykształcenie)
- branżowy ? nie do końca
- sezonowy ? tylko sezonowośc popytu
- zmienny w czasie ? zmiany relacji popyt ? podaż, czasami jest rynek konsumenta a czasami producenta (np.w czasie wakacji)
- przejrzysty ? uczestnicy rynku mają doskonały dostęp do informacji o sobie nawzajem; usługodawcy powinni znac potrzeby konsumenta a konsumenci ofertę usługodawców
- skoncentrowany w przestrzeni ? zarówno większośc podazy jak i popytu występuje na określonych terenach o szczególnych walorach i dużych aglomeracjach.
- Permanentna nierównowaga rynkowa ? zawsze jeden z elementów rynku przeważa; taka równowaga może występowac jako równowaga cząstkowa:
? Asortymentowa ? popyt na konkretną usługę turystyczną/ rekreacyjną dokładnie odpow.ofercie (dotyczy specjalistycznych form tir)
? Segmentacyjna ? wtedy kiedy oferta dla określonej grupy klientów jest dokł.jak popyt zgłoszony z ich strony

1. Popyt >podaż
rynek usługodawcy - ssanie na rynku, potrzeby konsumentów nie są zaspokajane, firmy nie konkurują ze sobą, nie stosują działąń marketingowych, niska jakośc usług tir, ceny ustalane na zasadzie formuły kosztowej, prowadzi do marnotrastwa środków i zasobów wykorzystywanych w tir.
2. Podaż >popyt
Rynek konsumenta ? sytuacja ciśnienia na rynku, potrzeby klienta w pełni zaspokojone, ceny mają charakter rynkowy ? elastyczne, często poniżej kosztów, jakośc jest elementem walki konkurencyjnej, specjalistyczne instumenty marketingowe, zasoby i środki są optymalnie wykorzystane.

Podstawowym elementem rynku jest popyt (dot. Tur ? rekreac.) ? ujawnione na rynku potrzeby konsumentów, ujawnione w postaci wydatków (zakupów) na określone dobra i usługi, mające pokrycie w funduszu nabywczym (dochody, oszczędności) ? POPYT EFEKTYWNY.
Oprócz tego POPYT POTENCJALNY ? nie zrealizowany na rynku.

CECHY POPYTU:
- heterogeniczny, różnorodny ? zakupy różnych dóbr i usług tur ?rekreac.
- mobilny ? wraz z przemieszczaniem się fiz. Konsumenta przemieszczają się jego wydatki
- irracjonalnośc działania ? konsument nie zastanawia się nad tym na co wydaje pieniądze podczas wypoczynku, spontanicznośc
- sezonowośc ? popyt pojawia się w pewnych m ? cach w dużym natężeniu, obecnie sezonowośc mniej ostra
- koncentracja w przestrzeni ? w dużych aglomeracjach, nad morzem, w górach
- specyficzny, odmienny ? nie do końca prawda, wyst. Usługi, których nie ma nigdzie indziej
- kompletny ? zaspokaja ogół potrzeb turysty
- wrażliwy na zmiany dochodów ? (elastyczny względem dochodów) ? wzrost dochodów realnych powoduje wzrost popytu
- wrażliwy na zminy cen ? (elastyczny na zmiany cen) ? wzrost cen powoduje spadek popytu na tir.

ELASTYCZNOŚC CENOWA ? miara, która pozwala określic w jakim stopniu ceny wpływaja na popyt. Wyróżniamy:
- elastycznośc cenową prostą ? stosunek względnej zmiany popytu na dobro A do ceny dobra A, przyjmuje wartości ujemne, przy wartości bezwzględnej 1 lub więcej ? bardzo wyraźna reakcja popytu na ceny; przy wart. (0;-1) mówimy o niskiej elastyczności cenowej popytu
- elastycznośc cenowa krzyżowa (mieszana) ? stosunek zmian popytu na dobro lub usługę A w zależności od zmian cen dobra lub usługi B, przy czym te dobra B mogą mieć charakter komplementarny i substytucyjny względem A. Przyjmuje wartości dodatnie lub ujemne (komplementane - , substytucyjne )

ZJAWISKO KOMPLEMENTARNOŚCI ? kupno dobra lub usługi wymusza na konsumencie decyzję o kupnie kolejnego dobra lub usługi (wzajemne uzupełnianie się) np. narty buty kijki.

ZJAWISKO SUBSTYTUCJI ? określona potrzebę na dobro lub usługę można zaspokoic na różne sposoby przez różne dobra i usługi np. zamiast Hiszpanii ? Portugalia.

ANALIZA RYNKU ? zespół czynności których celem jest określenie aktualnej sytuacji na danym rynku oraz czynników, które na tę sytuację wpłynęły; ma charakter diagnostyczny.

BADANIE RYNKU ? kompleks działalności, których celem jest określenie bieżącej sytuacji na rynku oraz sformułowanie prognoz na bliższą i dalszą przyszłośc wraz z czynnikami które będą kształtowac tą przyszłościową sytuację.

BADANIA MARKETINGOWE ? dokładne, szczegółowe, wiarygodne, rozpoznanie potrzeb konsumenta; wykreowanie właściwych produktów odpowiadającym tym potrzebom, stworzenia i ocena skuteczności i efektywności podejmowanych działań marketingowych z punktu widzenia celu firmy oraz zadowolenia klientów

PRZYTĘPUJĄC DO OCENY I ANALIZ RYNKU NALEŻY OKREŚLIC ICH ETAPY:
1. określenie celu:
a. utylitarny (praktyczny)
b. teoretyczny (np.doktoraty)
2. zakres analizy/badania rynku:
a. czasowy
b. przestrzenny
c. przedmiotowy
3. określenie źródeł informacji/ bazy danych
a. pierwotne, wtórne
b. pełne ? dot.całej badanej populacji; niewyczerpujące (częściowe) ? ankiety jednorazowe, powtarzane, testy rynkowe.
4. przeprowadzenie analizy/ badania rynkowego
5. interpretacja zebranych wyników badań ? sformułowanie wniosków
6. wdrożenie wyników do praktyki


PRZYDATNOŚC I OCENA ANALIZY BADAŃ RYNKU USŁUG TURYSTYCZNYCH PROWADZONYCH W POLSCE W OSTATNICH LATACH:

1. ANALIZY I BADANIE RYNKOWE PROWADZONE ZA POMOCA 1- RAZOWYCH NIEPOWTARZALNYCH ANKIET
? Zalety ? stosunkowo niskie koszty, krótki czas realizacji, dobry sondaz sytuacji rynkowej
? Wady ? mała wiarygodnośc wyników badań, statyczny charakter zebranych informacji (danych nie można wykorzystac do tworzenia prognoz), ograniczony zasięg przestrzenny, dośc duża liczba błędów w pytaniach

2. BADANIA PANELOWE ? POWTARZALNE BADANIA ANKIETOWE; 3 CHARAKTERYSTYCZNE CECHY:
? Prowadzone w tych samych stałych odstępach czasu
? Stała populacja, zbiorowośc (ci sami respondenci)
? Stała tematyka
Prowadzone od 5 lat wzwyż.
Pierwsze badania panelowe w Polsce w 1974 r.w gosp.dom. w Śremie.
Drugie badania panelowe w 1976 r.przez AE, gosp.dom. z 16 województw, dot.turystyki
Trzecie badania panelowe w 1986 r.zakończone w 2001r., metoda testu koniunktury , panel firm turystycznych realizowany przez Instytut Turystyki w Warszawie, na 1200 firm turyst.

Obecnie nie prowadzi się badań panelowych:
? Zalety ? mają charakter dynamiczny(pozwalają na uchwycenie pewnych tendencji rynkowych), są wiarygodne i reprezentacyjne, pozwalają na wnikliwe analizowanie problemów i zjawisk rynkowych, pozwalają na badanie bdb prognoz rynkowych, pozwalają w sposób rzetelny określic czynniki kształtujące sytuację rynkową
? Wady ? relatywnie duży koszt, wymaga profesjonalizmu

Podstawową jednostką prowadzącą badania jest IT w Warszawie, utworzony w 1972 roku, jedyna w Polsce placówka naukowo ? badawcza systematycznie prowadząca badania.

Aktualne systemy badania:
- coroczne badania turystyki przyjazdowej do Polski
- coroczne badania z CBOS lub OBOP aktywności turystycznej
- badania infrastruktury turystycznej (baza noclegowa, gastronomiczna) na zlecenie GUS
- badania aktywności turystycznej dzieci i młodzieży w cyklach rocznych lub 2 ? letnich
- analizy i badania rynków branżowych ? finansowane przez Min. Gosp.
- Badania konkretnych rynków (niemiecki, słowacki,...)
- Ekspertyzy dot.rynków regionalnych na zlecenie samorządów terytorialnych.

Uczelnie wyższe stanowią II grupę przeprow.analizy rynkowej (najczęściej AE ? wydziały turystyki)
Kolejna instytucja to Polska Agencja Rozwoju Turystyki (PART)
Samorządy terytorialne ? często nieprofesjonalne i jednorazowe, robione w celu stworzenia strategii rozwoju
Agencje marketingowe ? na zasadach komercyjnych wykonują badania i analizy; często nie dysponują pełnymi wynikami badań.

TURYSTYKA A SFERA KONSUMPCJI

KONSUMPCJA :
- finalny etap procesu gospodarowania
- akt jednorazowy lub wielokrotny zaspokajania różnorodnych potrzeb materialnych i niematerialnych człowieka poprzez dobra lub usługi posiadające określoną wartośc użytkową i wymienną, przy danym poziomie cen.

Dobra trwałego użytku ? wielokrotna konsumpcja np. samochód, sprzęt sportowy

Konsumpcja i turystyka i rekreacja wzajemnie na siebie oddziałują:
- Turystyka i rekreacja pojawiają się na określonym etapie rozwoju konsumpcji człowieka
- Turystyka i rekreacja wpływają w sposób jednoznaczny na zmiany modelu konsumpcji jako całości

MODEL KONSUMPCJI ? istniejąca w danej grupie społecznej struktura wydatków na zakup dóbr i usług.

WZORZEC KONSUMPCJI ? struktura wydatków do której gospodarstwo domowe, grupa społeczna lub społeczeństwo dąży (chce osiągnąc w przyszłości)

Niektórzy uważają, że turystyka i rekreacja są częścią konsumpcji a nie gospodarki ? prawda leży pośrodku ?

Wyróżniamy 5 faz rozwoju konsumpcji:
1. faza ilościowa rozwoju konsumpcji ? okres w którym konsumenci realizują podstawowe potrzeby, najniższego rzędu (pożywienie, mieszkanie, odzież) i większośc dochodów przeznacza się na żywnośc a nie na turystykę i rekreację.
2. faza substytucyjna rozw. kons. ? nadal większośc dochodów przeznaczana jest na podstawowe potrzeby, ale dąży się do ich zaspokojenia w sposób pełniejszy, uzyskania większej satysfakcji, nadal nie występuje tu turystyka i rekreacja.
3. faza jakościowa niższa rozw.kons. ? konsumenci pewną częśc dochodów zaczynają przeznaczac na zaspokojenie potrzeb wyższego rzędu (edukacja, kultura, wypoczynek, rekreacja); fundusz swobodnej decyzji; ta częśc dochodów gospodarstwa domowego jaka pozostanie w tym gospodarstwie po zaspokojeniu potrzeb podstawowych, opłaceniu niezbędnych świadczeń, a którą to częśc można przeznaczyc na różne cele wedłkug subiektywnego uznania.
4. faza jakościowa wyższa ? (proces uspołecznienia konsumpcji) ? w wydatkach gospodarstwa domowego pojawiają się 2 nowe tendencje :
? gospodarstwo domowe jako podstawowa jednostka ekonomiczna po stronie popytu zaczynają wydawac coraz więcej pieniędzy na zakup dóbr i usług np. zmywarka, sprzątaczka, jedzenie w restauracji, gotowe produkty;
? dodatkowa ilośc czasu wolnego jaka się pojawia w skali doby, tygodnia, roku wzmaga popyt na dobra i usługi zagospodarowujące ten czas wolny.
5. faza kreatywna rozwoju konsumpcji ? (?era powszechnej szczęśliwości człowieka?) ? człowiek większośc swoich dochodów przeznacza na dobra i usługi czasu wolnego : praca dla przyjemności, okres samorealizacji, aktywnośc w turystyce i rekreacji.

Max 60% Polaków bierze udział w turystyce, ok. 34% Polaków bierze udział w turystyce urlopowej.

Etapy rozwoju turystyki:
1. starożytne czasy turystyki ? era turystyki uprzywilejowanych klas (magnaci, możnowładcy, intelektualiści)
2. średniowieczna turystyka ? okres tworzenia się turystyki jako zjawiska masowego (do wybuchu II WŚ)
3. era nowożytnej turystyki współczesnej ? do chwili obecnej
4. według niektórych od 2000 roku ? era turystyki medialnej

I i II faza rozwoju konsumpcji ? I etap rozwoju turystyki
III faza rozwoju konsumpcji ? II etap rozwoju turystyki
IV i V faza rozwoju konsumpcji ? III etap rozwoju turystyki

2 ETAPY ROZWOJU KONSUMPCJI CZŁOWIEKA:
1. KONSUMPCJA FORDOWSKA
2. KONSUMPCJA POSTFORDOWSKA
Konsumpcja postfordowska (współczesna) zmierza w kierunku turystyki indywidualnej, odwraca się od powtórnego odwiedzania tych samych miejsc i krajów, większa oferta dodatkowych atrakcji oparta na konkretnym badaniu marketingowym, większa rola mediów w kreowaniu postaw turystycznych, szybsza zmiana mody w turystyce, rozwój zielonej turystyki (ekoturystyki), większy związek turystyki z przemianami w czasie wolnym, kulturą i edukacją.

Turystyka wkracza w nowy obszar konsumpcji; od pewnego czasu kreuje takie formy konsumpcji, które do tej pory za turystykę nie byłyby uznawane np. zwiedzanie centrum handlowych z infrastrukturą turystyczna i rekreacyjną.

WSPÓŁCZESNA KONSUMPCJA TURYSTYCZNA CHARAKTERYZUJE SIĘ:
- ekologizacją konsumpcji
- komercjalizacja ? w turystyce przeważają głównie prywatne firmy
- dematerializacja konsumpcji turystycznej ? nawet wtedy gdy chcemy kupic dobra materialne rezygnujemy z nim aby kupic usługę.
- Democentryzacja konsumpcji turystycznej ? coraz częściej rezygnujemy z usług oferowanych przez firmy na rzecz zaspokojenia własnych potrzeb w domu
- Wirtualizacja konsumpcji ? internet; wiele rzeczy związanych z konsumpcją załatwianych jest za pomocą internetu
- Globalizacja i standaryzacja sfery konsumpcji ? na całym świecie kupuje się te same przedmioty i usługi np. ten sam standard hotelu na całym świecie.

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA POZIOM I STRUKTURE KONSUMPCJI:
1. ekonomiczne
a. poziom dochodów gospodarstwa domowego w skali roku lub miesiąca
b. poziom oszczędności
c. stopień wyposażenia gospodarstwa domowego w dobra trwałego użytku
d. ceny dóbr i usług konsumpcyjnych
e. stopa aktywności zawodowej (liczba osób pracujących zawodowo w gospodarstwie domowym)

im wyższe dochody tym częsciej członkowie tych gospodarstw uczestniczą w tir. W przypadku spadku zarobków w pierwszej kolejności rezygnują z udziału w kulturze i tir. Dla 40% Polaków turystyka jest niedostępna. Im wyższe zarobki tym lepsze wyposażenie gospodarstwa domowego. Gospodarstwa domowe posiadające wysokie zasoby dóbr trwałego użytku częściej uczestniczą w tir . często rodziny o niskich dochodach, które okazjonalnie otrzymują dobra trwałego użytku np.rower zaczynają być aktywne w tir . wzrost cen powoduje spadek konsumpcji tir i odwrotnie.

2. społeczno ? demograficzne
a. wiek
b. poziom wykształcenia
c. liczba osób w gospodarstwie domowym
d. liczba dzieci w gospodarstwie domowym
e. cykl życia rodziny
f. wykonywany zawód (przynależnośc do określonej grupy społeczno ? zawodowej)

głównie ludzie młodzi, rzadko powyżej 60 roku życia.
Inaczej jest w krajach Europy Zachodniej ? duża aktywnośc w wieku poprodukcyjnym
Wraz ze wzrostem wykształcenia wzrasta aktywnośc tir.
Płec nie ma wpływu na aktywnośc turystyczną.
Najrzadziej wyjeżdżają rolnicy, bezrobotni, emeryci i renciści.
Wraz ze wzrostem liczby dzieci w gospodarstwie domowym maleje aktywnośc turystyczna .

3. geograficzno ? przestrzenne
a. miejsce zamieszkania i jego charakter
b. dostępnośc terenów turystycznych i rekreacyjnych

najbardziej aktywni są mieszkańcy miast powyżej 200 tys.mieszkańców. najmniej na turystykę wydają mieszkańcy aglomeracji Łódzkiej (pozbawieni atrakcyjnych terenów turystyczno ? rekreacyjnych)

4. psychologiczne
a. efekt Veblena (demonstracji)
b. moda
c. naśladownictwo społeczne
d. konformizm konsumpcyjny

zaczynają mieć coraz większe znaczenie .
moda ? pojawianie się w krótkim czasie dużego popytu na jakieś dobro bez uzasadnienia znika (max trwa 2 lata)
konformizm konsumpcyjny ? naśladowanie pewnych wzorców wypoczynku, akceptowanych przez grupę społeczną lub rodzinną.
Efekt demonstracji ? grupa osób która czeka na moment w którym wzrosną ceny i dopiero wtedy gdy innych na to nie stac kupują dobra ? snobizm.

5. pozostałe
a. motywy spędzania czasu wolnego
b. forma organizacji wypoczynku i rekreacji

gdy jedziemy na wypoczynek wydajemy zdecydowanie więcej niż w przypadku odwiedzin, więcej wydajemy gdy korzystamy z usług biura, ale mamy też więcej atrakcji niż w przypadku, gdy sami organizujemy wyjazd.

ŹRÓDŁA FINANSOWANIA KONSUMPCJI W TURYSTYCE I REKREACJI
1. dochody osobiste ludności (z tytułu pracy najemnej lub innej działalności zarobkowej, dotacje pieniężne, stypendia, dochody z gier losowych) uzyskują konkretne osoby - 95%
2. świadczenia społeczne w naturze ? środki finansowe pochodzą z budżetu państwa, przeznaczone na finansowanie lub dofinansowanie wypoczynku niektórych grup społecznych oraz na finansowanie działalności organizacji społecznych działających w sferze tir.
W latach 80 państwo dawało 60% pieniędzy wydawanych na tir.
3. konsumpcja naturalna w tir ? zaspokojenie własnych potrzeb tir we własnym zakresie (korzystanie z własnych obiektów i urządzeń) ? bez ponoszenia wydatków na ten cel np. domki letniskowe, własna siłownia itp.

PAŃSTWO A SEKTOR TURYSTYKI ? POLITYKA TURYSTYCZNA

2 MODELE ROZWOJU GOSPODARKI:
1. gospodarka rynkowa z interwencjonizmem państwa ? państwo oddziałuje na gospodarkę za pomocą odpowiednich parametrów. Oparte na teorii Keynsa.
2. gospodarka rynkowa ? państwo nie ingeruje w gospodarkę uważając że reguluje ją rynek.

PRZYCZYNY INGERENCJI PAŃSTWA W GOSPODARKĘ:
1. f. Alokacji ? nie może być dokonywany przez rynek bo nie dopasowuje popytu i podaży do optymalnych wymiarów.
2. f. Stabilizacyjna - (w sytuacjach kryzysowych) ? np.duża inflacja, bezrobocie, równowaga bilansu płatniczego
3. f. Redystrybucji dochodów (podziału) ? musi doprowadzic do tego że wszystkie grupy społeczne mają min socjalne; likwidacja nierówności w zakresie środków finansowania , dostępu do dóbr i usług, kultury.

POLITYKA TURYSTYCZNA REALIZOWANA ZA POMOCĄ:
1. instrumentów administracyjnych:
a. organizacyjne ? tworzenie struktur organizacyjnych zarządzających tym sektorem,
b. prawne ? regulacje prawne np.rozporządzenie o kategoryzacji obiektów noclegowych
2. instrumentów parametrycznych:
a. ogólnoekonomiczne ? np.system kredytów subwencji
b. specjalne ? np.podatki, zwolnienia z podatków itp.

W Polsce turystykę traktuje się jak gospodarkę branżową będącą częścią gospodarki przemysłowej (powinno się to zmienic np. inne rozwiązania podatkowe)

CYKL TURYSTYCZNY:
1. badanie rynku (finansowanie badań naukowych) np. POT
2. planowanie rozwoju turystycznego
3. budowa struktury turystycznej i paraturystycznej
4. przygotowanie kadr
5. model organizacyjny turystyki
6. rozwój gospodarki turystycznej (PART ? 1996 ? Polska Agencja Rozwoju Turystyki)
7. propaganda turystyki
8. badanie rynku (ocena turystyki)

TURYSTYCZNY ŁAŃCUCH WARTOŚCI:
Wyobrażenie o regionie przed wyjazdem ? inf.przed wyjazdem ? rezerwacja ? podróż do regionu turystycznego ? przywitanie, I wrażenie ? inf.w regionie o regionie ? miejsce zakwaterowania ? punkty wyżywienia ? atrakcyjnośc turystyczna ? infrastruktura i środowisko ? pożegnanie i powrót do domu ? kontakty po powrocie, wspomnienia.

STAN OBECNY I PERSPEKTYWY ROZWOJU POLSKIEJ TURYSTYKI
Program rozwoju krajowego produktu turystycznego (UKWIT) 1998
2001 ? strategia rozwoju turystyki w latach 2001 ? 2006 (przyg. Min. Gosp.)
turystyka będzie dziedziną wspieraną przez Polskę.
Regres liczby cudzoziemców PRZYJEŻDŻAJĄCYCH DO Polski w latach 2000 ? 2003
W 2005 - 3 hity w Polsce: p.wydobywczy, banki, turystyka.
2006 ? 6,1 ? 5,8 ? wpływy dewizowe
Na rynku turystyki krajowej widoczny i wyraźny regres z 34% w 2000 roku do 29% w 2004 roku.
Spada stopa aktywności turystycznej wśród młodych (15 ?29 lat).
Średnia długośc wyjazdów weekendowych 2 dni i się prawie nie zmienia.
Wyjeżdżamy rzadziej (2000 ? 2004 spadek o jeden wyjazd w ciągu roku)
W 2003 roku ? 3mld $, więcej w 2004 roku ? wydatki na podróże zagraniczne.

TENDENCJE PO STRONIE POPYTU NA RYNKU POLSKIM:
- wzrost popytu na zagraniczne wyjazdy
- stagnacja na rynku wewnętrznym
- zmieniające się preferencje turystyczne Polaków (rośnie zainteresowanie turystyką kwalifikowaną i ekoturystyką ? małe zainteresowanie agroturystyką)
- wzrost cen usług turystycznych i paraturystycznych
- niedostateczna dostępnośc komunikacyjna kraju i niezadowalający stan bezpieczeństwa pobytu i podróży.

TENDENCJE PO STRONIE PODAŻY:
- szybka komercjalizacja sektora turystyki
- coraz większy udział w rynku podmiotów zagranicznych
- niedostateczne zasoby kapitałów
- rozbudowany system podatkowy
- ?szara strefa? w sektorze turystyki (kościoły, harcerstwo, związki zawodowe ? organizacja wyjazdów na dużą skalę bez płacenia podatków)

PERSPEKTYWY ROZWOJU POLSKIEGO RYNKU TURYSTYCZNEGO:
1. większośc twierdzi że sa dobre perspektywy zwłaszcza jeżeli chodzi o turystykę zagraniczną, - zwiększono nakłady na promocję Polskie o 50% (inne kraje nas promują). Po wejściu do UE mamy możliwośc korzystania z różnych funduszy strukturalnych, rozwój poprzez mobilnośc kadr
2. będzie się rozwijała ale nie będzie wiodąca gałęzią gospodarki; zagłębiem turystyki w Europie staną się kraje na wschód od Polski (kraje nadbałtyckie) ? zasoby przyrody, odmiennośc kulturowa, bogactwo zabytków.

Problemem dla turystyki Polskiej jest turystyka krajowa ? trzeba zmienic nastawienie rządu do turystyki krajowej, jest ważna dla uboższych.

OGRANICZENIA:
1. ZEWNĘTRZENE:
a. Wpływ innych systemów gospodarki
b. Działalnośc zagranicznych rządów i organizacji
c. Wpływ kursów walutowych
d. Polityka organizacji międzynarodowej
e. Warunki naturalne
2. WEWNĘTRZNE:
a. Grupy nacisku
b. Siła robocza
c. System polityczny i gospodarczy
d. Cechy regionów turystycznych
e. Efekty ekonomiczne, społeczne i ekologiczne.

NARODOWY PLAN ROZWOJU DO 2006 ROKU:
1. zintegrowany plan operacyjny
2. zintegrowany program rozwoju regionalnego
a. rozwój produktów markowych i ich promocja na rynku międzynarodowym (5 form turystyki: miejska i kulturowa; aktywna i specjalistyczna; na obszarach wiejskich; wypoczynkowa i urlopowa; przygraniczna i tranzytowa)
b. wspieranie rozwoju turystyki na poziomie regionalnym
c. specjalistyczne szkolenia pracowników
d. rozwój bazy informacyjne i dystrybucyjnej w turystyce ze szczególnym uwzględnieniem internetu
e. wdrożenie nowoczesnych procedur zarządzania w turystyce, w szczególności zarządzania środkami pochodzącymi z UE
f. wspieranie rozwoju infrastruktury turystycznej i paraturystycznej
g. ujednolicenie standardów jakości w polskiej turystyce i dostosowanie ich do wymogów międzynarodowych.

STAN POLITYKI TURYSTYCZNEJ W POLSCE:
Pojawiła się w latach 90, ale większośc celów polityki turystycznej nie jest realizowana pomimo odpowiednich środków i uwarunkowań wewnętrznych. Nastawiona jest głównie na cele ekonomiczne (powinna być łączona z celami pozaekonomicznymi ? dążenie do wzrostu aktywności turystycznej Polaków) ? powrót do humanistycznej postawy państwa wobec obywateli np. renty urlopowe.