Sparta: a) polis spartanska powstala na polwyspie peloponeskim w Lakonii. zalozyli ja prymitywni Dorowie ,ktorzy podbili sasiednie plemiona narzucjac im swoja wole-znalazlo to odbicie w oraganizacji spoleczenstwa , panstwa , wychowaniu spartanskim b)spoleczenstwo: Spatriaci- tylko oni posiadali pelne prawa obywatelskie periojkowie(perioi tzn mieszkajacy obok) mieszkali zdala od sparty i dlatego utrzymali swoje niewielkie prawo heloci-takze plemiona podbite ale przeksztalcone w panstowych niewolnikow nie posiadali zadnych praw c)wychowanie spartanskie-bylo efektem podboju sparty przez Dorów. jego celem bylo wychowanie wojownika: -juz 2 tyg po narodzenie ojciec mial obowiazek zaniesc dziecko do ardy starszych ktora decydowala o zyciu i smierci dziecka. -od 7 roku zycia hclopak pozostawal pod opieka rodzicow -od 7 do 11 lat uczeszczal do szkoly uczyl sie czytanie pisania i spiewu marszowego -od 11 lat przebywal w koszarach gdzie przebywal intensywne cwiczeneia wojskowe -od 20 do 23 roku zycia sluzyl w regulatnych oddzialach wojskowych dopierow w ieku 30lat spatriata mogl sie ozenic i otrzymywal dzialkke ziemi z helotami ,ktora po jego smierci wracala na wlannosc panstwa jeszcze do 60 r zycia byl wzywany na wieksze wyprawy wijenne po ukonczeniu 60lat mogl byc wybrany do rady starcow czyli geruzji d)sparta byla pierwowzorem panstwa totalitarnego(lac.totalis-calkowity) gdyz kazdy obywatel i poddany od momentu urodzenia az do smierci byl calkowicie podporzadkowany panstwu Ateny: a)polis atenska powstala we wschodniej czesci polwyspu balkanskiego w tzw attyce.zalozona przez plemie Jonów stojcych na najwyzszej stopie cywilizacyjnej Spoleczenstwo atenskie takze tworzyli ludzie wolni i niewolnicy pochodzacy z lupow wojennych, ale byli traktowani jak czlonkowie rodzin.wolni zajmowali sie rzemioslem handlem rybolostwem b)demokracja atenska-ksztaltowala sie od ok VIII w osiagaja swa dojrzala forme po wojnach perskich w tzw epoce klasycznej Zgromadzenie ludowe(mezczyzni powyzej 20r zycia, zwolywane co kilka dni podejmowali decyzje o wszystkich sprawach) : -Rada500 (po 50prytanów przez 1/10 roku .wybierani droga losowania .wyjkomywali uchwaly zgromadzenia ludow. -sady(zawsze nieparzysta liczca ludzi) wybierani droga losowania -10strategow(dowodow wojskowych) -droga glosowania nie bylo 1 wladcy czas aby nie przyzwyczajal sie do rzadzenia samemu gdyz zagrazalo by to demkracji ***Demagogowie- byli to wybitni mowcy ktorzy starali sie przekonac zromadzenie ludowe do swoich racji ***ostracyzm(gr ostrakom-skorupka) sad skorupkowy kiedy raz do roku zgromadzenie wypowiadali sie czy ktorys z politykow nie zagraza demokracji atenskiej prosze bardzo ;))
