W Wielki Czwartek 17 kwietnia 1794r. walki wybuchły w Warszawie. Garnizon rosyjski, mimo że ponaddwukrotnie liczniejszy od polskiego, po krwawych starciach ulicznych wycofał się z miasta. W zaciekłych i okrutnych walkach wziął udział lud stolicy.7 maja 1794r. Kościuszko wydał w Połańcu uniwersał regulujący powinności gruntowe włościan i zapewniający dla nich skuteczną opiekę rządową, bezpieczeństwo własności i sprawiedliwość w komisjach porządkowych. Akt ten, zwany uniwersałem połanieckim, stanowił uwieńczenie wielu rozporządzeń i proklamacji wydanych przez Kościuszkę w sprawie chłopskiej od chwili rozpoczęcia powstania.Tadeusz Kościuszko spodziewał się wojny tylko z Rosją. Miał nadzieje że Prusy zachowają neutralność. W czerwcu przegrał bitwę pod Szczekocinami, gdyż oddziały carskie wsparli Prusacy. Obie wrogie armie obległy Warszawę. Gdy po dwóch miesiącach walk o stolice wybuchło powstanie w Wielkopolsce, król pruski nakazał swoim żołnierzom odwrót do zagrożonej prowincji i we wrześniu pod Warszawą nie było już nieprzyjaciół. 10 października Rosjanie odnieśli zwycięstwo w bitwie pod Maciejowicami. Trzykrotnie ranny podczas niej Kościuszko dostał się do niewoli. Przegrana złamała ducha powstańców. Rankiem 4 listopada oddziały Suworowa (Rosyjskie) zdobyły warszawską Pragę i dokonały tam rzezi mieszkańców. Rosjanie zemścili sie na niewinnych ludziach za kwietniowe okrucieństwa. Przerażona stolica skapitulowała. Reszta wojsk opuściła miasta i wkróce poddała się Rosjanom. Po niespełna 8 miesiącach insurekcja kościuszkowska zakończyła się klęską. Wojciech Bartosz- Wziął udział w insurekcji kościuszkowskiej, w bitwie pod Racławicami 4 kwietnia 1794 r. odznaczył się wielkim męstwem (zdobył działo rosyjskie gasząc lont czapką), za co został mianowany chorążym; otrzymał także nazwisko Głowacki. Śmiertelnie ranny podczas bitwy pod Szczekocinami 6 czerwca 1794 r., zmarł i został pochowany w Kielcach. Po klęsce powstania stał się symbolem waleczności i męstwa
