Rzym był państwem bardzo dobrze rozwiniętym cywilizacyjnie. Do tych zdobyczy, kultury które najlepiej się rozwinęły zaliczamy: - Filozofię, - Literaturę, - Religię, - Sztukę, - Budownictwo, - Retorykę, - Historiografię, - Naukę, Na przełomie III i II w. toczyła się zacięta walka między stronnikami starorzymskich oby-czajów a zwolennikami żywiołowo przenikającej do Italii kultury greckiej. Aczkolwiek wpływ jej nie objął początkowo całego społeczeństwa rzymskiego, to jednak jej znaczenie w kołach rzymskiej arystokracji stale wzrastało. Jako najważniejsze osiągnięcie arystokracji uznałem Filozofię, dlatego najpierw opiszę jej historię. Wprawdzie Rzymianom starej daty odpowiadał bardziej system filozofii stoickiej, która pod-kreślała rolę obywatela w stosunku do państwa, jednak w okresie wojen domowych ideał filo-zofii epikurejskiej, życia wolnego od obowiązków, znalazł wielu zwolenników. Zalety tej filozofii opiewał jeden z najwybitniejszych poetów rzymskich, Tytus Lukrecjusz Karus.
akwedukty rózne formacje wojskowe np(formacja żółwia) republika(ustrój demokratyczny) filozofia stoicka