Obyczaje szlachty zaściankowej w „Panu Tadeuszu" Natomiast szlachta zaściankowa mieszka w chatach, nad drzwiami są umieszczone ich herby.W lamusach przechowują stare zbroje: szyszaki,kolczuga, pancerz, buńczuk. Nazwiska noszą jednakowe, gdy szlachta wywodzi się z jednego rodu. Ponieważ chłopcy otrzymywali na chrzcie dwa imiona Bartek albo Maciej rozróżniano ich przy pomocy przydomków, tzw. imionisk. Np. Maćkiem nad Maćkami stał on na czele rodziny Dobrzyńskich i był jej duchowym wodzem. Szlachta zaściankowa pracowała na roli jak chłopstwo ale odróżniał od najniższej warstwy odróżniał ich strój: kapoty białe w czarne pręgi. Szlachcianki ubierały się inaczej do pracy niż chłopki. Nosiły perkaliczki i drelichy żęły zboże i przędły w rękawiczkach, a bydło pasały w trzewiczkach.
W „Panu Tadeuszu” jest ukazana ówczesna szlachta (prawie wszyscy bohaterowie są szlachcicami). Różni się majątkami, stanami społecznymi, ale łączy ich przestrzeganie zasad, obyczajów. Obyczajowość: Gościnność. Szlachta bardzo dbała o gości. Pan chciał pokazać całą swą zamożność a także jak doskonałym jest gospodarzem. Podczas nieobecności pana gośćmi zajmował się zarządca, który dbał, aby goście jak najlepiej się bawili. Dbano również o majątek. Przestrzeganie hierarchii społecznej. Ludzie starsi byli szanowani, ze względu na swoje doświadczenie i mądrość. Najwyżej ceniono również ludzi na wysokich urzędach. Damy również zajmowały uprzywilejowane miejsce przy stole. Na Litwie bawiono się hucznie. Kładziono nacisk na tak zwaną naukę grzeczności, na wychowanie młodzieży. Na śniadanie mężczyźni jedli co innego niż kobiety. Była przykładana wielka waga do przyrządzania potraw. Tradycyjną polską potrawą był bigos, przyrządzany na polowaniach. Zastawa pełniła funkcję estetyczną, cieszyła swoją pięknością. Ważną rolę spełniał alkohol. Polacy pili bardzo dużo. Przy wódce wznoszono toasty. Był to ważny obrzęd. Wiejskie rozrywki: polowanie, grzybobranie. Związane one były także z tradycjami. Były okazją do konkurencji, rozstrzygania różnych sporów.