28 czerwca 1914 roku w Sarajewie- stolicy Bośni, został zastrzelony następca cesarza Austro- Węgier -arcyksiążę Ferdynand. Serbowie byli utwierdzeni w przekonaniu że Bośnia nie może należeć do Austrii, bo etnicznie jest bardziej związana z Serbią .Na taką postawę ostro zareagował Wiedeń, ale Serbię poparła Rosja, z kolei za Austro- Węgrami stanęły Niemcy, potem Rosję poparła ententa. To doprowadziło do tego, że Niemcy wypowiedziały wojnę Francji, niedługo potem Wielka Brytania Niemcom. Tak więc konflikt na Bałkanach ,na zasadzie reakcji łańcuchowej ,ogarnął w niedługim czasie całą Europę a w ostateczności nawet cały świat, rozpętując I wojnę światową. Niemcy żądały nowego podziału kolonii i przystąpiły do budowy wielkiej floty, co zagrażało bezpieczeństwu Wielkiej Brytanii. Francja pragnęła odzyskać Alzację i Lotaryngię, które utraciła w 1871 roku. Rosja angażowała się na Bałkanach, gdzie kosztem słabnącej Turcji rozszerzała we wpływy Austria. Niemcy pragnęły poprzez współpracę z Turcją opanować Bliski Wschód (plan budowy tzw. kolei bagdadzkiej, linii kolejowej z Berlina przez Stambuł do Bagdadu). Konflikt bałkański doprowadził do zerwania trwającego od końca wojny siedmioletniej, sojuszu Berlina z Petersburgiem. Czasy Świętego Przymierza minęły. Wielka Brytania konkurowała z Francją na terenie Afryki, gdzie oba mocarstwa usiłowały rozszerzyć swe posiadłości kolonialne. W 1898 roku ekspedycje wojskowe obu tych państw spotkały się w Sudanie, w miejscowości Faszoda. Wzajemne napięcie sięgnęło granicy konfliktu zbrojnego, ale Paryż i Londyn, wspólnie zagrożone przez Niemcy, porozumiały się. Francuzi zrezygnowali z Sudanu, za to Anglicy poparli francuskie aspiracje do Maroka (oba mocarstwa wspólnie nie dopuściły do opanowania Maroka przez Niemcy). Wielka Brytania i Rosja spierały się o wpływy w Afganistanie, oddzielającym brytyjskie Indie od rosyjskiego Kazachstanu. Jednak zawarły porozumienie pozostawiające Afganistan jako strefę buforową między Imperium Brytyjskim a Rosją. Niemcy pragnęli poddać pod wpływy całą Europę Środkowo- Wschodnią (Mitteleuropa), co oznaczało działanie przeciw Rosji i odebranie jej krajów bałtyckich (Litwa, Łotwa, Estonia) oraz Ukrainy i terenów polskich.
