Nie wiemy, kiedy dokładnie Mickiewicz zaczął pisać "Pana Tadeusza". Intensywnie pracował nad nim w 1832 roku we Francji. Utwór systematycznie rozrastał się, początkowo miał być znacznie krótszy. Dwanaście ksiąg zostało ostatecznie ukończonych na początku 1834 roku. "Pan Tadeusz" powstawał w chwili, gdy Polacy stawali się we Francji uciążliwymi emigrantami , byli pogrążeni w wewnętrznych sporach i animozjach, a sytuacja polityczna Europy nie sprzyjała marzeniom o odzyskaniu wolności. Właśnie w takich realiach poeta zaproponował utwór mówiący o sile zgodnej wspólnoty, harmonii życia, ojczyźnie rzekomo oczekującej na powrót "synów w rozproszeniu". Przypomniał wyidelizowaną polską realność, narodowe, tradycyjne wartości, kulturę, dał wręcz pewien wzorzec polskości ukazując niezmienione od lat "centrum polskości".
