Noc kryształowa (niem. Kristallnacht, Reichskristallnacht lub Reichspogromnacht) – pogrom Żydów w hitlerowskich Niemczech, który miał miejsce w nocy z 9 na 10 listopada 1938. Ulice niemieckich miast zostały zasypane odłamkami szkła i kryształów ze zniszczonych żydowskich mieszkań i sklepów, stąd też nazwa pogromu. Druga teoria co do nazwy mówi o "krystalizacji" czyli oczyszczeniu narodu niemieckiego z innych narodów, a przede wszystkim Żydów. Noc kryształowa była pierwszym pogromem Żydów inicjowanym przez władze państwowe, mimo że datowane są one od średniowiecza. Naziści nie tylko przyzwolili na prześladowania ludności żydowskiej, ale również nadali im zorganizowany charakter.
Kryształowa noc (Kristallnacht), pogrom ludności żydowskiej w Niemczech w nocy 9/10 XI 1938. Bezpośrednią przyczyną było zamordowanie w Paryżu nazistowskiego dyplomaty E. von Rotha przez żydowskiego emigranta H. Grynszpana. Powodem morderstwa było wysiedlenie 17 tys. Żydów z terytorium Niemiec, w tym rodziny Grynszpana. W efekcie zorganizowanych zamieszek doszło do zamordowania kilkudziesięciu osób, zranienia setek i skierowania do obozów 20 tys. zatrzymanych tej nocy Żydów. Rabowano i niszczono dobytek, podpalano synagogi, szczególnie w takich miastach jak: Hamburg, Monachium, Norymberga czy Frankfurt. Nazwa rozpowszechniona przez nazistów miała symbolizować materialny charakter zniszczeń - od tłuczonych witryn sklepowych i kryształów posiadanych przez Żydów. Zniszczenia szacowano na 100 mln marek, a kontrybucją za nie obłożono samych Żydów. Pozbawieni zostali później niektórych praw publicznych, także zmuszani do umieszczania w dowodach tożsamości imion Israel lub Sara. 12 XI zabroniono im działalności przemysłowej i handlowej. Zakazano też prowadzenia pojazdów mechanicznych i wstępu do miejsc publicznych, np. teatrów, kin, kawiarni.