a) H₂SO₃: Sumujemy wszystkie pierwiastki. Są: 2 H + S + 3 O = 6 atomów łącznie Zawartość H: są 2 wodory. Wszystkich pierwiastków jest 6. Zatem % zawartości wodoru w H₂SO₃ obliczymy dzieląc jego ilość przez wszystkie atomy. Otrzymujemy: 2:6 * 100% = 1/3 * 100% ≈ 33,3% Zawartość O: są 3 tleny. Wszystkich pierwiastków jest 6. Zatem % zawartości tlenu w H₂SO₃ obliczymy dzieląc jego ilość przez wszystkie atomy. Otrzymujemy: 3:6 * 100% = 1/2 * 100% = 50% Zawartość S: obliczymy odejmując od 100% sumę zawartości wodoru i tlenu. Więc: 100% - (50% + 33,3%) ≈ 100% - 83,3% ≈ 16,7% b) H₂SO₄: Sumujemy wszystkie pierwiastki. Są: 2 H + S + 4 O = 7 atomów łącznie Zawartość H: są 2 wodory. Wszystkich pierwiastków jest 7. Zatem % zawartości wodoru w H₂SO₄ obliczymy dzieląc jego ilość przez wszystkie atomy. Otrzymujemy: 2:7 * 100% = 200%/7 ≈ 28,6% Zawartość O: są 4 tleny. Wszystkich pierwiastków jest 7. Zatem % zawartości tlenu w H₂SO₄ obliczymy dzieląc jego ilość przez wszystkie atomy. Otrzymujemy: 4:7 * 100% = 400%/7 ≈ 57% Zawartość S: obliczymy odejmując od 100% sumę zawartości wodoru i tlenu. Więc: 100% - (28,6% + 57%) ≈ 100% - 85,6 ≈ 14,4% Kolejne przykłady rozwiązuje się w ten sam sposób. Kwas chlorowodorowy: HCl - reguła: chlor w chlorkach zawsze I wartościowy. Kwas siarkowodorowy: H₂S - reguła: siarka w siarczkach zawsze II wartościowa lub wartościowość wodoru * jego ilość = wartościowość reszty * jej ilość. W tym przypadku resztą kwasową jest sama siarka. Podstawiamy więc dane do równania zapisanego powyżej: 1 * 2 = x * 1 (wodór jest I wartościowy, indeks wskazuje, że w tym związku są 2 wodory; x oznacza wartościowość siarki) 2 = x - wartościowość siarki = 2
a) H2SO3: H - 2,5% S - 39% O - 58,5% b) H2SO4: H - 2% S - 32,7% O - 65,3% c) HNO3: H - 1,6% N - 22,2% O - 76,2% d) H3PO4: H - 3,1% P - 31,6% O - 65,3% e) H2S: S - 94,1% H - 5,9% f) HCl: H - 2,7% Cl - 97,3% Oczywiście te wartości są podane w przybliżeniu. Wartościowość chloru w kwasie chlorowodorowym wynosi I, natomiast siarki w kwasie siarkowodorowym wynosi II. :)
