W końcu XVIII w. Polska straciła niepodległość. W trzech kolejnych rozbiorach, w latach 1772, 1793 i 1795 padła łatwym łupem mocarstw ościennych: Prus (które zainicjowały rozbiór Ii II), Rosji i Austrii (inicjatorki III rozbioru). Prusy zareagowały pomysłemrozbiorów na politykę Rosji, która zamierzała opanować całą Polskę.Istotną przyczyną utraty przez Polskę niepodległości była jej bezsilność wewnętrzna, rozkład gospodarczy i administracyjny, zanik władzy państwowej, centralnej i prowincjonalnejbrak organizacji obrony. Jednak znamiona rozkładu wewnętrznego wystąpiły już wyraźnie w XVII w. Rzeczpospolita szlachecka stała się wówczas luźnym związkiem prowincji, w których właściciele olbrzymich latyfundiów magnackich: Radziwiłłowie na Litwie, Lubomirscy w Małopolsce, Potoccy, Wiśniowieccy, Leszczyńscy, Opalińscy mieli w swoich ,,państewkach" większą władzę i większe środki do jej realizowania niż obieralny król. Centralne urzędy - kanclerski, marszałkowski, podskarbiński i hetmański, albo spoczywały w rękach magnatów kierujących się własnym interesem rodowym, albo stanowiły szczebel do uzyskania większego znaczenia. Ministrowie sprawowali swoje funkcje dożywotnio, nie byli więc faktycznie odpowiedzialni przed kimkolwiek. Działalność najwyższego organu władzy ustawodawczej - sejmu hamowało prawo do zrywania obrad przez protest choćby jednego posła; prawo „liberum veto” pozwalało magnatom i obcym mocarstwom, drogą przekupywania posłów, bezkarnie zrywać sejmy. Z kolei walka polityczna między magnatami i walka o wpływy obcych dworów w Polsce, były powodem zrywania sejmików. Rozkład wewnętrzny pogłębiała bezkarność szlachty i magnatów, wobec których sądy Rzeczypospolitej były zupełnie bezsilne. Szlachta, bojąc się absolutnych rządów królewskich i strzegąc swej anarchicznej wolności, nie dopuściła do uzbrojenia Polski w stałą, wyćwiczoną armię, której liczebność odpowiadałaby wielkości państwa i skutecznie strzegła otwartych granic. Już na wiele dziesiątków lat przed I rozbiorem, Polska mogła przeciwstawić - kilkusettysięcznym armiom sąsiadów - zaledwie kilkanaście tysięcy własnych żołnierzy. Kryzys gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej, pogłębiający się dodatkowo od połowy XVII wskutek ogromnych zniszczeń wojennych i klęsk żywiołowych, zmniejszył poważnie wydajność niewolniczej pracy chłopów, obniżył poziom techniki, sprowadził zupełny upadek gospodarczy. Egoistyczna polityka szlachty doprowadziła wreszcie do upadku miast - od mieszczaństwa, nie posiadającego swojej stanowej reprezentacji w sejmie, nie mogło wyjść dzieło reformy. W tych warunkach słaba Rzeczpospolita musiała ulec przemocy zaborczych sąsiadów. Jedno pokolenie twórców i obrońców reform Sejmu Wielkiego nie mogło już temu przeszkodzić.
referat na temat przyczyny upadku polski w czasach rozbiorów
co najmniej na stronę
Odpowiedź
Dodaj swoją odpowiedź