NAJWIĘKSZE ELEKTROWNIE W POLSCE Nazwa EW Rzeka Rok uruch. Pt (MW) Pp (MW) Hn/Hśr 1 Żarnowiec Piaśnica 1982 716,0 800,0 117,0 2 Porąbka-Żar Soła 1979 550,0 540,0 432,0 3 Włocławek Wisła 1970 162,0 - 11,3 4 Żydowo Radew 1971 152,0 120,8 77,4 5 Solina San 1968 137,2 41,4 43,0 6 Niedzica Dunajec 1997 90,0 89,0 45,6 7 Dychów Bóbr 1951 79,5 30,0 29,8 8 Rożnów Dunajec 1942 50,0 - 26,5 9 Koronowo Brda 1960 26,0 - 24,8 10 Tresna Soła 1967 21,0 - 20,4 11 Debe Narew 1962 20,0 - 5,7 12 Porąbka Soła 1953 12,6 - 21,0 13 Brzeg Dolny (wały) Odra 1958 9,7 - 6,5 14 Żur Wda 1929 9,0 - 12,2 15 Myczkowce San 1961 8,3 - 22,8 16 Czchów Dunajec 1954 8,0 - 8,0 17 Pilchowice Bóbr 1912 7,9 - 35,2 18 Bielkowo Radunia 1925 7,5 - 44,8 19 Otmuchów Nysa Kłodzka 1933 4,8 - 16,0 20 Bobrowice Bóbr 1925 2,5 - 14,5 Pt- moc turbinowa Pp- moc pompowa
Zasady przetwarzania energii wody Energię wód można ogólnie podzielić na energię wód śródlądowych oraz energię mórz. Powstanie energii wód śródlądowych jest związane z cyklem krążenia wody w przyrodzie. Źródłem tej energii jest w istocie energia słoneczna. Podstawową rolę w przemianie energii wody śródlądowej (w elektrowni wodnej) w energię elektryczną odgrywa energia potencjalna. W turbinach wodnych następuje zamiana energii potencjalnej wody na energię kinetyczną, a ta następnie w prądnicach elektrycznych (hydrogeneratorach) jest zamieniana na energię elektryczną. Warunkiem otrzymania dużej mocy jest koncentracja w możliwie ograniczonym obszarze dużej różnicy poziomów oraz dużego strumienia przepływu wody. Z uwagi na brak naturalnej koncentracji spadu (wysokogórskich jezior o dużych zasobach) dla elektrowni wodnych stwarza się sztuczne spady poprzez: - spiętrzenie górnego poziomu wody - obniżenie dolnego poziomu lub budowę elektrowni podziemnej - budowę kanału skracającego, dzięki czemu wykorzystuje się naturalną różnicę poziomów, przy czym zmniejsza się straty przepływowe (znacznie krótsza droga przepływu) Mimo iż energia wodna nie odegra decydującej roli w dalszym zwiększeniu produkcji energii elektrycznej z powodu ograniczonych zasobów wody nadających się do wykorzystania w celach energetycznych, trudnego do nich dostępu, dużych kosztów budowli hydrotechnicznych i długich okresów realizacji inwestycji, to jednak obserwuje się rozwój budownictwa elektrowni wodnych, zwłaszcza tam, gdzie zasoby są duże oraz warunki hydrologiczne temu sprzyjają. Największe zespoły są instalowane na wielkich rzekach i osiągają moce jednostkowe 500700 MW. Największe elektrownie wodne na świecie to: Itaipu (Brazylia/Paragwaj) 12600 MW, Gran Coulee (USA) 9711 MW, Guri (Wenezuela) 9000 MW, Krasnojarska (ZSRR) 6096 MW i Churchill Fallus (Kanada) 5200 MW. W ostatnich latach notuje się zwłaszcza znaczny postep w budowie elektrowni pompowych. Moc największych zbudowanych pompoturbin przekracza 250 MW. W Polsce największe elektrownie szczytowo – pompowe, które odgrywają decydującą rolę wśród elektrowni wodnych, osiągają moce: Żydowo 152 MW, Porąbka – Żar 500 MW, Żarnowiec 680 MW.