JOSEPH HAYDN ( ur. w 1 732 r. w Rohrau, zm. w 1809 r. w Wiedniu ) Austriacki kompozytor, jeden z klasyków wiedeńskich – chronologicznie najwcześniejszy. Muzyki uczył sie od wczesnego dzieciństwa, bowiem pobierał lekcje już od szóstego roku życia. Uczył się jednocześnie gry na fortepianie i skrzypcach, a także spiewu, jednak jego edukacja muzyczna nie była systematyczna. Około 18 roku życia zainteresował się Haydn twórczością kompozytorską. Mając 27 lat otrzymał pierwsze stanowisko kompozytora na dworze hrabiowskim w Lukavec, a w dwa lata później u księcia Esterhazy`ego w Einsenstadt. Działał w tym mieście jako dyrygent i kompozytor przez około 30 lat. W 1790 r. zmarł książę Esterhazy, a następca księcia nie był zainteresowany działalnością orkiestry na swoim dworze i zespół rozwiązał. W czasie pobuty Haydna w Wiedniu 58-letni wówczas kompozytor otrzymał kontrakt obejmujący napisanie i dyrygowanie w Londynie 12 symfonii. W następnym roku twórca otrzymał prestizowy tytuł "Gradum Doctoris in Musica Honoris Causa", nadany przez słynna uczelnię - Uniwersytet Oksfordzki. Od tej pory większą część swojego czasu kompozytor spędzał w Londynie. W wieku 63 lat Haydn powrócił do Eisenstadt, gdzie ponownie otrzymał propozycję prowadzenia kapeli książęcej. Ostatnie lata życia spędził prawie wyłącznie w Wiedniu i tylko w miesiacach letnich wyjeżdżał na krótko do Eisenstadt. Zmarł w Wiedniu i na życzenie rodziny książąt Esterhazy w 1820 roku trumnę z prochami kompozytora przeniesiono do Eisenstadt, gdzie spoczywa w miejscowym kościele. Ważniejsze dzieła 104 symfonie (np. "Poranek", "Niedźwiedź", "Kura", "Z uderzeniem w kotły", "Zegarowa") 16 uwertur Muzyka kameralna – 83 kwartetów smyczkowych, duety, tria 24 koncerty na fortepian, 4 koncerty na skrzypce, 5 koncertów na wiolonczelę, 1 koncert na kontrabas, koncerty na instrumenty dęte: na flet, na trąbkę i na waltornie. Sonaty – 52 sonaty na klawesyn lub fortepian 14 mszy i dzieł religijnych 4 oratoria (np. "Stworzenie świata", "Pory roku") 24 opery Kantaty, arie, pieśni. J. Haydn, podobnie jak Mozart i Beethoven, ustanowił wzorce dla wszystkich uprawianych przez siebie gatunków muzycznych. Jego zasługi zapewniły mu wyjątkowe miejsce w historii. Usystematyzował też ostatecznie skład orkiestry symfonicznej i ustanowił wzorzec dla swoich następców, którzy poszukiwali nowych możliwości brzmieniowych, dążąc do jej maksymalnego wykorzystania. Pozdrawiam.
