Rodzaje transportu przez błonę: a) bierny (pasywny) inaczej dyfuzja prosta zgodne z gradientem stężeń: - opis: zachodzi dzięki różnicy stężeń transportowanej substancji po obu stronach błony, nie wymaga nakładu energii, zachodzi w dwuwarstwie lipidowej błony - transportowane cząsteczki: tylko małe cząsteczki o charakterze nie polarnym np. tlen, dwutlenek węgla lub polarnym lecz nie mające ładunku elektrycznego np. woda i mocznik. Przykładem może być osmoza, która polega na przechodzeniu cząsteczek wody przez błonę półprzepuszczalną ze środowiska o niższym stężeniu do środowiska o wyższym stężeniu substancji osmotycznie czynnych np. sacharozy po umieszczeniu komórki roślinnej w roztworze hipertonicznym zachodzi plazmoliza czyli obkurczanie się i odstawanie cytoplazmy wraz z błoną komórkową od ściany komórkowej na skutek wypływu wody z komórki. b) bierny wspomagany - dyfuzja wspomagana zgodnie z gradientem stężeń - opis: zachodzi przez białkowe kanały błonowe, które są swoiste dla pewnych jonów, komórka otwiera kanały w zależności od potrzeb - transportowane cząsteczki: polarne lub naładowane cząsteczki, jony np., kanały dla jonów sodu i potasu w błonie komórek nerwowych - opis: zachodzi za pośrednictwem białek przenośnikowych, które łączą się z transportowaną cząsteczką po jednej stronie błony przenoszą ją na drugą stronę, uwalniają ją i wracają do swego pierwotnego stanu. c) aktywny inaczej czynny zachodzi wbrew gradientom stężeń - opis: wymaga dostarczenia energii z hydrolizy ATP niezbędne są białkowe przenośniki - transportowane cząsteczki: np. pompa sodowo-potasowa, która wyrzuca na zewnątrz komórki jony sodu a do cytoplazmy wtłacza jony potasu.
1.Dyfuzja prosta-dotyczy wody i drobnych cząsteczek,przebiega od stężenia dużego do małego. 2.Dyfuzja wspomagana-dotyczy średnich cząsteczek,przebiega od stężenia dużego do małego przy udziale białkowych przenośników. 3.Transport aktywny-dotyczy dużych cząsteczek,przebiega od stężenia małego do dużego przy udziale białkowych przenośników i energii zmagazynowanej w ATP.