Powstanie Spartakusa (73-71 p.n.e.) było największym powstaniem przeciwko Rzymowi w I w. p.n.e. W ciągu dwóch lat siły Spartakusa, składające się z tysięcy niewolników, gladiatorów i biednych wieśniaków, wznieciły powstanie na terenie niemalże całej Italii. Kres powstaniu położyły nieporozumienia w szeregach przywódców powstania oraz krwawa bitwa nad rzeką Silarus, w której zginął Spartakus. Do przyczyn powstania można zaliczyć dwie zasadnicze kwestie: wyzysk niewolników w latyfundiach pozycja społeczna gladiatorów Powstanie przyniosło zniszczenie znacznych obszarów Italii, właściciele niewolników ponieśli duże straty, w powstaniu uczestniczyła biedota, lecz powstanie nie wpłynęło na los niewolników. Od tego czasu również zauważa się stopniową zmianę polityki właścicieli niewolników.
