przyczyny rozbiorów polski i jedna najgroźniejsza w skutkach

cofnięcie reform sejmu konwokacyjnego który wprowadzał: cło generalne, które płaciły wszystkie stany, zakaz przysięgi na instrukcje sejmkowe (szlachcic nie musiał już głosować według "odgórnych" decyzji ale według własnego sumienia i wyznawanych poglądów, liberum veto tylko dla spraw politycznych oraz powołano komisje wojskowe i skarbowe ograniczające władzę hetmanów. w 1767 roku Rosja narzuciła Polsce tzw. prawa kardynalne, które były "trwałe i niezmienne": liberum veto, wolną elekcję, wyłączne prawo szlachty do sprawowania urzędów i prawo wypowiadania posłuszeństwa królowi. znacznie ograniczyły władzę St. A. Poniatowskiego, który pragnął reform. gwarantką ich zachowania została caryca Katzrzyna II - dawało to Rosji kontrolę nad ustrojem Rzeczypospolitej. także zawiązanie w Barze na Podolu tzw. konfederacji barskiej, która wystąpiła przeciw wojskom rosyjskim i polskim. w 1771 roku miała też miejsce nieudana próba porwania Poniatowskiego przez konfederatów zraziła szlachtę i państwa europejskie do walczących żołnierzy - nie mozna już bylo liczyć na zagraniczną pomoc. konfederacja ujawniła niechęć magnaterii do wszelkich zmian. w 1772 podpisano traktat rozbiorowy przez Rosję, prusy i Austrię, które uzasadniły swoją decyzję bezkrólewiem (porwanie), "zbawienną" interwencją (prawa kardynalne), zachamowaniem agresji Polski (konfederacja)